Ձեր վստահելի աղբյուրը

«2014-ի հունվարի 1-ից ուժի մեջ մտնող պարտադիր կենսաթոշակային կուտակային համակարգն անհանգստության ալիք է բարձրացրել հանրության շրջանում, պատճառներից մեկն այն է, որ ՀՀ կառավարությանը այդպես էլ չհաջողվեց ստեղծել վստահության մթնոլորտ»: Այս մասին Panorama.am-ի թղթակցի հետ զրույցում ասաց Հայաստանի գործատուների հանրապետական միության նախագահ Գագիկ Մակարյանը` հավելելով, որ կառավարությունը չկարողացավ հասարակությանը հոգեբանորեն նախապատրաստել այս բարեփոխումներին:

Գ.Մակարյանի խոսքերով` կենսաթոշակային ֆոնդերի վստահելիության առումով ևս մտահոգվելու խնդիր կա: «Ֆոնդերի հանդեպ անվստահությունը նույնպես մեծ է: Պետությունը կենսաթոշակային ֆոնդերը կառավարող արտասահմանյան կառավարիչների վրա սահմանափակումներ չի դրել, ինչը նշանակում է, որ կուտակային ֆոնդի գումարներով կարող են ներդրումներ կատարվել այլ երկրներում: Մինչդեռ պետք է կուտակային ֆոնդի միջոցները ներդրվեն բացառապես Հայաստանում: Սա կարևոր խնդիր է, կարծում եմ, որ կառավարությունն այս հարցում պետք է հստակություն մտցնի»,- ասաց Գ.Մակարյանը:

ՀԳՄՀ նախագահը նշեց, որ կենսաթոշակային բարեփոխումները առաջին հերթին բացասական ազդեցություն կունենան փոքր բիզնեսի վրա: «Տարվա կտրվածքով Երևանում սննդի համար ծախսվում է մոտ 1 մլն դոլար, իսկ ամբողջ հանրապետությունում` 1.5 մլրդ դոլար: Կենսաթոշակային ֆոնդերում ընդամենը մեկ տարվա ընթացքում կկուտակվի շուրջ 140-150 մլն դոլար, ինչը 1.5 մլրդ-ի 10 տոկոսն է կազմում: Այսինքն` 10 տոկոս կանխիկ գումար շրջանառությունից դուրս է գալու և կուտակվելու է այդ ֆոնդերում: Մինչդեռ նպատակահարմար էր այդ գումարները ծախսել տնտեսության մեջ: Սա նշանակում է, որ այդ գումարները տնտեսությունից դուրս գալով մուլտիպլիկատիվ ազդեցություն են ունենալու տնտեսության համար»,- նշեց Գ.Մինասյանը` հավելելով, որ դա առաջին հերթին կհարվածի փոքր բիզնեսին, իսկ խոշոր բիզնեսի վրա այն էական ազդեցություն չի ունենա:

Նրա խոսքերով` բարձր աշխատավարձ վճարվող ընկերություններում, այդ թվում` ՏՏ ոլորտի, խորհրդատվական, աուդիտորական, աշխատավարձից 5 %-ի պահումը զգալի է լինում: Այսօր արդեն ՏՏ ոլորտի ձեռնարկություններում կոնֆլիկտ է առաջացել, և մարդիկ ուզում են ստանալ այնքան աշխատավարձ, որքան ստացել են: «Եթե պարտադիր ռեժիմը մնա, դա նշանակում է, որ գործատուն հարկադրված է աշխատավարձը բարձրացնել, կամ գործատուն պետք է անցնի ստվերայնության, կամ էլ աշխատողները կգերադասեն աշխատել ավելի ցածր գրանցված աշխատավարձով, մնացած մասը ստանալով առձեռն` օրենքի հսկողությունից դուրս, ինչը ձեռնտու չէ հենց պետությանը»,- ընդգծեց Գ.Մակարյանը:

Նա չբացառեց, որ պարտադիր կուտակային կենսաթոշակային համակարգի ներդրումից հետո ՏՏ ոլորտի մասնագետները հեռանան Հայաստանից:

Գ.Մակարյանի համար նաև անհասկանալի է, թե ինչու պետք է կառավարությունը 500 հազար դրամից ավելի աշխատավարձ ստացողի համար կուտակային ֆոնդին վճարի 25 հազար դրամից ոչ ավելի: «Անհասկանալի է, թե ինչու է պետությունը անհավասար պայմանների մեջ մտել: Իսկ այդ ամենը հասկանալու համար պետք է վերլուծություն իրականացնենք»,- ասաց Գ.Մակարյանը:

Հիշեցնենք, որ պարտադիր կուտակային համակարգով նախատեսվում է, որ մինչև 500 հազար դրամ աշխատավարձ ստացողները վճարումներ կկատարեն իրենց աշխատավարձի 5%-ի չափով, ևս 5% այդ աշխատողների անհատական հաշվին կփոխանցի պետությունը։ Իսկ 500 հազար դրամից ավելի աշխատավարձ ստացողի անհատական կուտակային ֆոնդին պետությունը 25 հազար դրամից ավելի չի վճարի։ Օրինակ, եթե ստանում եք 700 հազար դրամ աշխատավարձ, պետությունը կավելացնի միայն 25 հազար դրամ, իսկ քաղաքացին կփոխանցի 45 հազար դրամ:

«Սա նշանակում է, որ դժգոհությունը գնալով մեծանալու է, իսկ այդ մթնոլորտում նման ծրագիր սկսելը հաջողություն չի խոստանում: Մենք առաջարկում ենք, որ պարտադիր կուտակային համակարգը պարտադիր լինի պետական համակարգում, կամ էլ կամավոր լինի թե պետական, թե մասնավոր հատվածում»,- ասաց Գ.Մակարյանը: