Ձեր վստահելի աղբյուրը

«Եկամտահարկի մասին» ու «Շահութահարկի մասին» օրենքներում փոփոխություններ ու լարցումներ կատարելով աշխատանքային էմիգրացիայի խնդիր է կարգավորվում: Հայաստանի գործատուների հանրապետական միության նախագահ Գագիկ Մակարյանը Panorama.am-ի հետ զրույցում նույնիսկ ուշացած որակեց այդ փոփոխությունները՝ դա որակելով որպես նախկին կառավարության պրոբլեմ:

«Նախկին կառավարությունը պրակտիկ քայլեր քիչ էր անում, այս կառավարությունը պրակտիկ քայլերով արագ-արագ առաջ է գնում, մանավանդ հաշվի առնելով, որ տնտեսության վիճակն այդքան էլ հարմար չի՝ բյուջեի խնդիր կա, աղքատության, եկամուտները պակասելու տենդենց ունեն, արտաքին առևտուրն է զգալի չափով պակասել, մոտ 30 տոկոս նվազել է ներմուծումը, մոտ 21 տոկոս՝ արտահանումը, այսինքն այս հանգամանքներում պետությունը կտրուկ քայլեր է անում, այնպիսի քայլեր, որոնք ամեն ճանապարհով կարող են տնտեսության զարգացման համար հնարավորություններ ստեղծել: Այսպիսով մենք ազատականացնում ենք տնտեսությունը, ճկունություն ենք հաղորդում»,-կարծիք հայտնեց Գագիկ Մակարյանը:

Նշենք, որ ԱԺ-ում այսօր քննարկվում է կառավարության կողմից առաջարկված «Եկամտահարկի մասին» և «Շահութահարկի» Հայաստանի Հանրապետության օրենքերում փոփոխություն և լրացում կատարելու մասին օրենքի նախագիծը, ըստ որի առաջարկվում է 13 տոկոս հարկային դրույքաչափ սահմանել այն վարձու աշխատողների համար, որոնք ՀՀ-ում գրանցված գործատուների հետ կնքված աշխատանքային պայմանագրով աշխատանքներ են կատարում ՀՀ տարածքից դուրս և այդ աշխատանքները վերաբերում են շինարարական, շինմոնտաժային աշխատանքներին:

«Առաջ, կներեք շատ կոպիտ եմ ասում, անտեր անիտարական գնում էին աշխատում էին, հետո ընկնում էին հարկադիր աշխատանքի, թրաֆիկինգի մեջ, չէին կարողանում սոցիալական ծրագրերից օգտվել, անհարմար վիճակում էին հայտնվում: Հիմա եթե լինում են պաշտոնապես ձևակերպված, հարկեր են վճարում, մի քիչ պակաս աշխատավարձ է ստանում, բայց նորմալ քաղաքացի է հանդես գալիս, դա էլ իր առավելություններն ունի»,-Panorama.am-ի հետ զրույցում նման տեսակետ հայտնեց Հայաստանի գործատուների հանրապետական միության նախագահ Գագիկ Մակարյանը:

Նրա խոսքով, Հայաստանդրսից քիչ աշխատուժ է գալիս, ընդամենը մի քանի տասնյակ մարդ սննդի, տեխնոլոգիաների ոլորտում, «բայց դուք պատկերացրեք այն երկրների վիճակը, որտեղ մեծ աշխատուժ է գնում, ստվեր է լինում, ոչ հավասար մրցակցային պայմաններ»:

«Դեռ երեք տարի առաջ Հայաստանը ԵՄ երկրների հետ վիզաների ստացման համաձայնագրով նման գործառույթներ վերցրեց, այդ թվում որոշ երկրների հետ ստորագրեց աշխատուժի փոխանակման համաձայնագրեր: Ռուսաստանը աշխատանքային էմիգրացիայի առումով պետք է հայտեր ներկայացներ, թե ինչ աշխատուժի պակաս կա երկրում, ինչ աշխատուժ է պետք ներկրել: Ռուսաստանը դա հեշտացրեց»,-ասաց Մակարյանը:

Նրա համոզմամբ, 13 տոկոս եկամտահարկի վճարումը հաշվառման մի ձև կդառնա, երկրորդն էլ մեր պետության բյուջեն որոշակի չափով կլրացվի գումարներով ու հարկերով:

«Բացի այս, դա հարկադիր աշխատանքի ու թրաֆիկինգի դեմ պայքարի միջոց կդառնա, քանի որ այն պաշտոնական ձևակերպում է ստանում ու թփանցիկություն է ապահովում, մյուս կողմից էլ մենք աշխատուժը արտահանում ենք որպես ապրանք, բայց դրա վրա գին չենք դրել, որովհետև մինչև հիմա տեր չենք կանգնում, թե մեր աշխատուժը ո՞ր երկիր է գնում, ինչքա՞ն է գնում»,-ասաց Գագիկ Մակարյանը:

Միության նախագահը նշեց, կան երկրներ, որ լուրջ գումարներ են աշխատում աշխատուժի արտահանմամբ:

«Օրինակ ֆիլիպիները տնային խնամողների ինստիտուտն է շատ զարգացրել, և նրանք տարբեր երկրներում քաղաքացիների խանամք են ապահովում, դա պաշտոնապես ձևակերպվում է ու արտահանման մի ուղղություն են դարձրել: Մեզ մոտ էլ աշխատուժը զարգացած է շինարարության, առևտրի ոլորտներում»,-ասաց Մակարյանը:

Տնտեսագետի խոսքով, այս օրենքից բխող մեխանիզմների ապահովման համար Հայաստանը պետք է միջպետական փաստաթղթեր ստորագրի այլ երկրների հետ:

«Սա շահագրգռող մոտիվացիոն մեխանիզմ է կազմակերպությունների համար»,-նշեց Մակարյանը:

Նախագծի հիմնավորման մեջ նշվում է, որ նախագծերի ընդունումը հնարավորություն կտա արտահանման ոլորտում ներգրավել փոխառություններ, որոնք կապահովեն արտահանման ճյուղերի ֆինանսական կայունությունը եւ կխթանի շինարարական ծառայությունների արտահանմանը, իսկ եկամտահարկի մասին օրենքի փոփոխությունը հնարավորություն կտա այդ աշխատանքներին ներգրավել նաեւ Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացի հանդիսացող աշխատուժ՝ անկախ աշխատանքների իրականացման վայրից: Արդյունքում արտահանման ոլորտում ներգրավված աշխատուժն ապահոված կլինի կայուն եկամուտով:

Մակարյանն ասաց, թե չի շտապում համաձայնվել այդ մտքի հետ:

«Կարծում եմ, որ ժամանակի ընթացքում կարող է նման էֆեկտ առաջացնել, բայց սկզբում՝ դեռ ոչ: Այսպես, եթե կազմակերպությունից աշխատողը հեռանում է, ուրմեն կազմակերպությունը տուժում է, մանավանդ երբ այդ աշխատողին ինքնը նախապատրաստում ու ուսուցանում է: Եթե հնարավորություն է ստեղծվում, որ 13 տոկոս եկամտահարկ վճարելով աշխատուժը մնա իր մոտ, ստացվում է, որ կայունության հնարավորություն է առաջանում»,-ասաց նա:

Նախագծի վերաբերյալ այլ կարծիքներ՝
Շատ ավելի վատ է լեզվավաճառությունը, քան մարմնավաճառությունը. Վարդան Այվազյան
Բիշարյան. Կոպիտ ասած՝ օրենքի շրջանակներում պարտադրում ենք, որ մարդիկ գնան այլ երկիր աշխատելու. Մանրամասները՝ տեսանյութում
«Բա որ էստեղ նստածներից մեկը վերցնի ու Պուտինին նամակ գրի». Բագրատյան
Միջազգային կառույցների կանխատեսումները մի քիչ վերաապահովագրված են. Կարեն Ճշմարիտյան
«Գնացեք մի օրենք էլ մարմնավաճառների համար բերեք». Արամ Մանուկյան