Ձեր վստահելի աղբյուրը

Հայոց Համազգային շարժում կուսակցության 18-րդ համագումարում Լևոն Տեր-Պետրոսյանի հայտարարությունները և դրանցում հնչած որակումները կուսակցության մասին ՀՀՇ վարչության նախկին փոխնախագահ Խաչատուր Քոքոբելյանին մտահոգել են, և նա կարծում է, որ ՀՀՇ ղեկավարությունը պետք է ներողություն խնդրի շարքային կուսակցականներից:

-Հայոց Համազգային շարժում կուսակցության 18-րդ համագումարում Լևոն Տեր-Պետրոսյանը ՀՀՇ-ն «գեղի կլուբ» էր որակել ու հայտարարել էր, որ ՀՀՇ-ում ամենախայտառակ ժամանակաշրջանը եղել է 2000-2007 թվականները: Դուք, որպես այդ տարիներին կուսակցության վարչության փոխնախագահ, ինչպե՞ս կմեկնաբանեք այդ հայտարարությունը:
-Անկեղծ ասած, ես այն կարծիքին եմ, որ Տեր-Պետրոսյանը պահի ազդեցության տակ է դա ասել: Վստահ եմ, որ եթե ինքը իր մեջ վերանայելու կամ ինքը իր հետ մենակ մնալու առիթ ունենա ու հիշի այդ տարիները, վստահաբար, գոնե ինքն իր համար այդ գնահատականները պետք է որ չհնչեցներ: Ուզում եմ ասել, որ 2000-2007 թվականները, և ընդհանրապես, 1998 թվականից անմիջապես հետո ՀՀՇ-ն հայտնվեց ամենածանր իրավիճակում: Ես համարում եմ ՀՀՇ-ի համար դա բացի այն, որ ամենածանր ժամանակահատվածն է եղել, նաև այն հիմնական ու առանցքային դերակատարություն ունեցող քաղաքական գործիչները, որ մեծ դերակատարություն են ունեցել, բոլորը լքել էին ՀՀՇ-ն դե-ֆակտո: Նրանք չէին գալիս կուսակցություն, սկսվել էր Վանո Սիրադեղյանի դատավարության գործընթացը, նույնիսկ պահեր եմ հիշում, որ ՀՀՇ-ում մնացել էինք մատերի վրա հաշված մարդիկ, չհաշված շրջանների այն տղերքը, կառույցի ժողովուրդը, որոնք միշտ իրենց դիրքերում են եղել: Եվ այն ժամանակ, և հիմա ինձ համար զարմանալի էր կուսակցությունը լքելը, և դա ես միշտ համարել եմ քաղաքական դասալքություն: Ի՞նչ հաջողվեց այդ տարիներին անել ՀՀՇ-ին. Նախ հաջողվեց այնպես անել, որ կուսակցությունը դիմակայի այդ ծանր պրոցեսին, քաղաքական ռեպրեսիաներին, կարողացավ կուսակցությունը կուռ պահել մինչև 2008 թվական: 2007-ից սկսած, երբ ՀՀՇ-ն ընտրություններին մասնակցելու հայտ ներկայացրեց ի դեմս Լևոն Տեր-Պետրոսյանի, տեղին է հիշեցնել, որ քաղաքական ռեպրեսիաներ սկսվեցին կուսակցության դեմ: Ես հպարտանում եմ իմ անցած ուղով և պետք է ասել, որ այդ տարիներին ՀՀՇ-ում մնացել էին մարդիկ, ովքեր միշտ պայքարել էին իրենց սկզբունքների, քաղաքական հայացքների համար: Նրանք այդ զրկանքները չեն կրել նրա համար, որ իրենք եղել են «գեղի կլուբից» կամ աղանդավորներ: Նրանք հստակ քաղաքական հայացքներ ունեցող մարդիկ են եղել: Մնացած մոտեցումները ես համարում եմ վիրավորական և կարծում եմ, որ պետք է խնամքով խոսել այդ տարիների մասին, դրանք մարդիկ են որոնք իրենց ուսերին պատերազմ են տարել` Ղարաբաղի ճակատից սկսած, մինչև քաղաքական ճակատամարտեր: ՀՀՇ-ում բոլորը սրբորեն պայքարել են այդ տարիներին: Որևէ մեկի համար գաղտնիք չէ, որ թե բանտերում հայտնվածները, թե արտագաղթածների ճնշող մեծամասնությունը ՀՀՇ-ից են: Հորդորում եմ բոլորին շատ խնամքով և հարգալից լինել այդ մարդկանց նկատմամբ:

-Այսինքն` պարոն Քոքոբելյան, հավատում եք, որ Լևոն Տեր-Պետրոսյանը զղջացե՞լ է ասածի համար:
-Ես բացարձակ միտք չունեմ գնահատելու Լևոն Տեր-Պետրոսյանը զղջացել է, թե չի զղջացել: Բայց այնուհանդերձ ես այն կարծիքին եմ, որ ինքն այդ պահին դահլիճում տեղի ունեցած մթնոլորտի արդյունքում ուղղակի պահի ազդեցության տակ նման գնահատական է տվել: Այլապես չէր կարելի, առավել ևս երկրի հիմնադիր նախագահը, իր այն ժամանակվա քաղաքական թիմի մասին խոսի այդպես, որը իր ուսերին ամբողջապես տարել է այդ պրոցեսը:

-Ինչպե՞ս եք վերաբերում այդ հայտարարության ժամանակ դահլիճի պասիվությանը, երբ կուսակցականներից որևէ մեկը չարձագանքեց այդ որակմանը:
-Գիտեք, ես չեմ ուզենա հիշել մեր անցյալի հետ կապված այն պահերը, որ ունեցել ենք նախկինում: Չեմ կարծում, թե չեն համարձակվել խոսել: Գիտեք, կան այնտեղ մարդիկ, որոնց համար Լևոն Տեր-Պետրոսյանը հեղինակություն է և երբևիցե չեն մտածել հակադարձել նրան: Բայց դա իրավունք չի վերապահում որևէ մեկին, որպեսզի այդ մարդկանց մասին խոսի այդ տոնով կամ այդպես: Պետք է իրերն իրենց անունով կոչել:

-Որպես նախկին ՀՀՇ-ական, ինչպե՞ս եք վերաբերում ՀՀՇ-ն կազմալուծելու և ՀԱԿ կուսակցություն ստեղծելու Տեր-Պետրոսյանի նախաձեռնությանը:
-ՀՀՇ-ն Հայաստանի Հանրապետության հիմնադիր քաղաքական ուժն է, որքան էլ որոշ մարդիկ դա չցանկանան: Կա մի իրողություն, որը ինչքան ես եմ մամուլից տեղեկացել, 50/50 սկզբունքով նոր կուսակցություն են ուզում գոյացնել: Ի՞նչ է ստացվում. Եթե այդտեղ հավաքված են աղանդավորներ կամ «գեղի կլուբ» է, կներեք, առնվազն մեծացրած նույն պատկերը պե՞տք է ունենաք: Հենց այդտեղից եմ կարծում, որ Տեր-Պետրոսյանը պահի ազդեցության տակ է դա ասել, հակառակ դեպքում նման գնահատականը իրեն օգուտ չէր բերում: Կարծում եմ, որ ՀՀՇ ղեկավարությունը պետք է ներողություն խնդրի այն շարքային անդամներից, որոնք տարիներ ի վեր պայքարել են ու պայքարելու են ՀՀ-ում օրենքի ու սահմանադրական կարգի հաստատման համար: 

-Պարոն Քոքոբելյան, Արամ Մանուկյանը իր հարցազրույցներից մեկում պարզաբանելով Տեր-Պետրոսյանի հայտարարությունը, ասաց, որ այդ խոսքը վերաբերել է հենց կուսակցության վարչությանը:
-Շատ հետաքրքիր դիտարկում է (ժպտում է-հեղ.): Չեմ ուզում ընդհանրապես մեկնաբանել, նույնիսկ չեմ ուզում անդրադառնալ դրան: Մենք միշտ վախեցել ու ցավ ենք ապրել, որ ՀՀՇ-ն չարժանանա այն ճակատագրին, որին արժանացավ հիմա: Այդ մասին մենք խոսել ենք կուսակցության ներսում, վարչության նիստերում և բոլոր մեր քաղաքական քննարկումների ժամանակ: Դա ոչ մեկի համար գաղտնիք չէ: Եթե Արամ Մանուկյանը նման մեկնաբանություն է տվել, ուրեմն թող բարի լինեն վարչության անդամնե´րը մեկնաբանություն տան և առաջին հերթին ինքը: 

-Դուք անձամբ, պարոն Քոքոբելյան, վիրավորվե՞լ եք Տեր-Պետրոսյանից:
-Գիտեք, քաղաքականությունը զգացմունքային դաշտում չէ և կարծում եմ, որ սա այն դեպքն է, որ հենց Լևոն Տեր-Պետրոսյանն է գործել զգացական դաշտում և կարծում եմ, որ ոչ քաղաքական ու ոչ ճիշտ գնահատական է հնչել:

-Նոր ստեղծվող ՀԱԿ կուսակցության ապագայի վերաբերյալ որևէ կանխատեսում կարո՞ղ եք անել: 
-Որևիցե կանխատեսում չեմ ուզում անել, առաջիկայում կլինեն քաղաքական պրոցեսներ, և մենք կտեսնենք, թե իրենք ինչպես են գտնում իրենց տեղն ու դիրքը: Ես վստահաբար կարող եմ ասել, որ ՀԱԿ-ը ընդդիմադիր քաղաքական ուժ կլինի և կգործի ընդդիմության դաշտում:

-Պարոն Քոքոբելյան, անդրադառնալով քաղաքական իրավիճակին, հետընտրական պրոցեսներին, ինչպե՞ս եք գնահատում ստեղծված վիճակը:
-Հայաստանում տեղի ունեցավ այն, ինչ պետք է տեղի ունենար: Սա մի յուրօրինակ հանրաքվե էր, երբ իշխանությունները ձախողեցին դա: Ոչ մեկի համար գաղտնիք չէ, որ ՀՀ քաղաքացու, ընտրողի ամենակարևոր իրավունքը տարիներ ի վեր յուրացվել է իշխանությունների  կողմից: Չեմ ուզում գնահատականներ տալ զարգացող իրադարձությունների մասին, որովհետև մենք այդ պրոցեսի մեջ չենք և չեմ ուզում մարդկանց խանգարած լինեմ մեր գնահատականներում: Ուղղակի մի բան կարող եմ ասել, որ դժբախտաբար ՀՀ-ում քաղաքական գործիչները միշտ չէ, որ ադեկվատ են գտնվել: Ուզում եմ հիշեցնել բոլորին, որ ՀՀ ժողովուրդը երբեք ստրուկ չի եղել, երբեք վախկոտ չի եղել: Ստրուկ են եղել միայն քաղաքական գործիչները:

-Ձեզ համար սպասվա՞ծ էին ընտրությունների արդյունքները ...նաև տեսակետ կա, որ ընդդիմության ձայներն են գնացել Րաֆֆի Հովհաննիսյանին:
-Միանշանակ: Ես քիչ կարևոր եմ համարում, թե ում ձայներն են գնացել Րաֆֆի Հովհաննիսյանին: Րաֆֆի Հովհաննիսյանին բնականաբար գնացել են ընդդիմության ձայները, որովհետև նա հայտ էր ներկայացրել և պայքարում էր ընդդիմության դաշտում: Բնական էր, որ այդպես պետք է լիներ: Կա մի փաստ, որ Հայաստանում ընդդիմությունը 96 թվականից սկսած հստակ հաղթել է, այսինքն, ժողովուրդը միշտ կողմնորոշվել է և նրա հետ միշտ պետք է վարվել խնամքով: Հայաստանում մի նոր իրավիճակ է ստեղծվել. Մեր երկրում մնացած մարդիկ հաստատակամ են ու պատրաստ են պայքարել իրենց իրավունքների համար, և դա մեծ ձեռքբերում է: 

Պատրաստեց Հասմիկ Համբարձումյանը
հարցազրույցը տվել է lragir.am և panorama.am կայքերին