Ձեր վստահելի աղբյուրը

Հայաստանում վարորդական վկայական ստանալու համար առողջական վիճակի մասին բժշկական տեղեկանք չի պահանջվում. այսինքն գործնական ու տեսական քննությունը հանձնելիս քննություն վերցնողը կարող է նայել մարդու արտաքին տեսքին և որևէ թերություն տեսնելիս միայն նրա մոտ կարող է հարց առաջանալ՝ բավարարե՞լ, թե՞ ոչ: Իսկ եթե մարդն արտաքնապես երևացող ֆիզիկական թերություն չունի, ապա կարող է հեշտությամբ վարորդական վկայական ստանալ:

Հարցը, թե ինչո՞ւ մարդու առողջական վիճակը քննարկման առարկա չի դառնում վարորդական վկայական ձեռք բերելիս, առաջացավ օրերս, երբ իրավապահ մարմինները տեղեկացրին, որ Նորք Մարաշում ողբերգական վրաերթի հեղինակ վարորդը ունի էպիլեպսիա հիվանդություն և բացի այդ, սրտի հետ կապված խնդիրներ: Ղեկին նրա ինքնազգացողությունը վատացել է, գիտակցությունը կորել, ինչի հետևանքով մեքենան կորցրել է կառավարումը, դուրս եկել մայթ և հարվածել այնտեղ զբոսնող մորն ու 8 ամսական զույգ երեխաներին: Փոքրիկները, ցավոք, մահացան, իսկ նրանց մայրը դեռ հիվանդանոցում է:

«Աքիլլես» ավտովարորդների իրավունքների պաշտպանության կենտրոն հասարակական կազմակերպության նախագահ Էդուարդ Հովհաննիսյանը Panorama.am-ի թղթակցի հետ զրույցում փաստում է՝ խնդիր կա, և այդ հարցը բաց է թողնված իրավասու մարմինների կողմից:

«Մենք բազմիցս առաջարկներ ենք ներկայացրել, բայց ոչ մի արձագանք», -հավելեց ՀԿ նախագահը:

Սակայն սառույցը, կարծես, տեղից շարժվում է, և նախորդ տարվա վերջին Առողջապահության նախարար Արմեն Մուրադյանի հրամանով ստեղծվել է աշխատանքային խումբ վարորդական վկայական ունեցող և վարորդի թեկնածու համարվող անձանց բժշկական հավատարմագրման կարգի վերանայման նպատակով: Խմբին հանձնարարվել է ուսումնասիրությունների արդյունքում մշակել առաջարկություններ` տրանսպորտային միջոց վարելու պիտանիության վերաբերյալ պոլիկլինիկական բժշկական հաստատությունների կողմից եզրակացության համար ավելի լայն և հստակ շրջանակ ապահովելու վերաբերյալ, ինչպես նաև առաջարկություններ` հոգեբուժական և թմրաբանական բժշկական հաստատություններում հաշվառված անձանց մասին ճանապարհային ոստիկանությանը տրամադրվող տեղեկատվության տրամադրման արդյունավետության վերաբերյալ:

Որոշման նախագծում, որի վրա աշխատում է աշխատանքային խումբը, տարբեր տեսակի հիվանդությունների ցանկ է նշված: Ըստ այդմ, տրանսպորտային միջոց արգելվում է վարել այն դեպքում, երբ անձն ունի օրգանական (ներառյալ սիմպտոմաթիկ) հոգեկան խանգարումներ, շիզոֆրենիա, շիզոտիպիկ և զառանցանքային խանգարումներ, տրամադրության խանգարումներ (աֆեկտիվ խանգարումներ), նյարդայնական և մարմնաձևային խանգարումներ` կապված, գերհույզի (սթրեսի) հետ անձի և վարքի խանգարումներ հասուն տարիքում, մտավոր հետամնացություն: Բացի այդ, նյարդային համակարգի հիվանդությունների, էպիլեպսիայի (ընկնավորություն), աչքի և նրա հավելյալ ապարատի հիվանդությունների դեպքում ևս չի տրամադրվելու վարորդական վկայական:

Փաստորեն, եթե այս կարգը գործեր, ապա Նորք Մարաշում ողբերգական վրաերթ կատարած վարորդը ընդհանրապես մեքենա վարելու իրավունք չէր ունենա:

Կա նաև հիվանդությունների ցանկ, որոնց դեպքում, ըստ նախագծի, թույլատրվում է և մեխանիկական, և ավտոմատ փոխանցմամբ մեքենա վարել: Դրանք հիմնականում վերաբերում են արտաքնապես երևացող ֆիզիկական արատներին: Օրինակ, այդպիսիք են ոտնաթաթի ձևախախտում, շարժումների զգալի դժվարացումով, երկու ազդրերի անդամահատման ծայրատ, նստելու հնարավորությամբ ստորին վերջույթների կաթված և պարեզ, ստորին վերջույթի կամ ոտնաթաթի բացակայություն, դաստակի կամ ոտնաթաթի շարժումները զգալի դժվարացրած դաստակի կամ ոտնաթաթի ձևախախտում, մատների կամ ֆալանգների բացակայություն, ինչպես նաև միջֆալանգային հոդերի անշարժություն, ձեռքի բութ մատի 2 ֆալանգի բացակայություն, աջ ձեռքի 2 կամ ավելի մատների բացակայություն կամ անշարժություն, կամ առնվազն մեկ մատի ամբողջական անշարժություն, մեկ աչքի կուրություն և այլն:

Նախագծում նշվում է նաև այն հիվանդությունների ցանկը, որոնց պարագայում սահմանափակվում է մեքենա վարելը: Դրանք հիմնականում վերաբերում են տեսողության հետ կապված տարբեր խնդիրներին, ինչպես նաև ձեռքի բութ մատի 2 ֆալանգի բացակայություն, աջ ձեռքի 2 կամ ավելի մատների բացակայություն կամ անշարժություն կամ առնվազն մեկ մատի ամբողջական անշարժություն, ձախ ձեռքի 3 կամ ավելի մատների բացակայություն կամ անշարժություն կամ առնվազն մեկ մատի ամբողջական անշարժություն, 150 սմ-ից ցածր հասակ և այլն:

Այս նախագծի վրա աշխատող աշխատանքային խմբին տրված է եռամսյա ժամկետ՝ այն կառավարության քննարկմանը ներկայացնելու համար:

Էդուարդ Հովհաննիսյանը հույս ունի, որ կարգի հետևողական իրագործման պարագայում վիճակը կբարելավվի:

«Ես այս նախագծին հավանություն եմ տալիս, շատ լավ է գրված, հստակ գրված է, թե ինչ հիվանդության դեպքում չպետք է ղեկին նստել կամ սահմանափակել մեքենա վարելը», -նշեց հասարակական կազմակերպության ղեկավարը: