Քշվածները. Դատավորի ներքին համոզումն ու մանկատան նախկին սաների խեղված ճակատագրերը
Վանաձորի մանկատան շրջանավարտներ Թագուհի Քոչարյանն ու Ռոման Կուդաշինը մանկատնից դուրս գալուց հետո ամուսնացել են, բայց միասին մի քանի տարի են հասցրել ապրել. Ռոմանն այժմ գողություն կատարելու համար դատապարտվել է 4 տարի ազատազրկման ու հետախուզման մեջ է, իսկ Թագուհին ճանապարհներ է փնտրում ապացուցելու, որ իր ամուսինը ոչ մի հանցանք չի կատարել:
26-ամյա Թագուհին բոլոր դատական ատյաններին փորձել է ցույց տալ, համոզել, խնդրել, որ ապացույցներ չկան իր ամուսնու դեմ, ինչո՞ւ են դատում նրան, ինչո՞ւ են իրենց նորաստեղծ ընտանիքը քանդում: «Ախր գոնե ապացույց լինի, ախր ոչ մի բան չկա նրա դեմ, ոչ մի բան չկա, կարող ա՞ մի հատ էլ դատավորն առանց դիակի, ինձ դատի սպանության համար: Ուղղակի ուզում եմ հասկանամ, թե իրանք մեզնից ի՞նչ են ուզում: Երեխա եմ կորցրել իմ ապրումների պատճառով, ինձ բժիշկն ասել էր պետք է պառկես, բայց չէի կարում. անընդհատ Ռոմանին կանչում էին ոստիկանություն, լարված վիճակում էի, չէի կարողանում», -լացակումած պատմում է Թագուհին:
24-ամյա Ռոմանը, ով ազգությամբ ռուս է և վաղ հասակում կորցրել է ծնողներին, մանկատնից դուրս գալուց հետո աշխատել է Վանաձորի ՀԷՑ-ում որպես մոնտյոր ու իրենց աշխատավարձով, ինչպես Թագուհին է պատմում, կարողացել են նորմալ ապրել: Վանաձորում ապրում են վարձակալած բնակարանում, մինչև պետությունը նրանց բնակարան կհատկացնի: Թագուհին ասում է, որ իրենց պահանջները քիչ են եղել, իսկ ընտանիք մտնող գումարը բավարարել է իրենց ու նորմալ ապրել են, հետևաբար գողություն կատարելու մասին մտքներով անգամ չի անցել:
Վանաձորի մանկատնից 2011-ի հունիսին գողացված երաժշտական կենտրոնը դառնում է պատուհաս այս նորաստեղծ ընտանիքի գլխին: Ըստ նախաքննության տվյալների և այնուհետև` Լոռու մարզի ընդհանուր իրավասության դատարանի դատավոր Մուշեղ Հարությունյանի 2012-ի հուլիսի 13-ին կայացրած վճռով Ռոման Կուդաշինը մանկատան մյուս սաներից մեկի` Արթուր Կիրակոսյանի ու Վանաձորի բնակիչ Տարոն Մելիքջանյանի հետ միասին մուտք են գործել մանկատուն և գողացել մանկատան երաժշտական կենտրոնը:
«Դատարանը ներքին համոզմամբ ապացուցված է համարում, որ ամբաստանյալ Արթուր Կիրակոսյանը 2011-ի հունիս ամսին, ժամը` 23-ի սահմաններում, նախնական համաձայնության գալով Տարոն Մելիքջանյանի և Ռոման Կուդաշինի հետ, դարպասի վրայով ապօրինի մուտք են գործել Վանաձոր քաղաքի Տարոն 2 թաղամասի ՔՇՀ 4 հասցեում գտնվող «Վանաձորի մանկատուն» ՊՈԱԿ-ի տարածք, որտեղ Տարոն Մելիքջանյանը սպասել է հիշյալ ՊՈԱԿ-ի երկրորդ հարկում գտնվող հյուրասենյակի պատշգամբում, Ռոման Կուդաշինը սպասել է պատշգամբ տանող աստիճանների մոտ, իսկ Արթուր Կիրակոսյանը պատուհանը հրելու և բացելու միջոցով, ապօրինի մուտք է գործել հյուրասենյակ, պատուհանից Տարոն Մելիքջանյանին փոխանցել հյուրասենյակում գտնվող «Սոնի» մակնիշի երաժշտական կենտրոնը և ձայնարկիչը` իրենց 6 բարձրախոսներով, որոնք վերջինս տեղափոխել է աստիճանների մոտ, ապա Արթուր Կիրակոսյանը Տարոն Մելիքջանյանի և Ռոման Կուդաշինի հետ միասին դուրս է բերել մանկատան տարածքից` գաղտնի հափշտակելով ընդհանուր զգալի չափ համարվող` 150.000 ՀՀ դրամ արժողության «Սոնի» մակնիշի երաժշտական կենտրոնը և ձայնարկիչը` իրենց բարձրախոսներով», -նշվում է ընդհանուր իրավասության դատարանի դատավոր Հարությունյանի վճռի մեջ: Արթուրն ու Տարոնը դատապարտվել են հինգ տարի ազատազրկման, իսկ Ռոմանը` 4:
Եվ նախաքննության, և դատաքննության ժամանակ չի պարզվել, թե հատկապես որ օրն է կատարվել գողությունը: «Գրել են, թե գողությունը հունիս ամսին ա եղել, բայց ոչ մի օր չեն նշել: Եթե օր նշեին, գուցե մենք ասեինք, թե որտեղ, ինչ ենք արել այդ օրը», -ասում է Թագուհին: Բացի այդ, Վանաձորի մանկատան տնօրեն Արշալույս Հարությունյանը որևէ բողոք չունի. Նա այդպես պնդել է և դատարանում, և Panorama.am-ի թղթակցի հետ զրույցում: «Նրանք մեր շրջանավարտներն են, ինչպես կարող եմ ես նրանցից նյութական որևէ պահանջ ունենալ: Կուդաշինն ասում է, որ ինքը չի գողացել», -ասաց Արշալույս Հարությունյանը` նկատելով, որ չի կարող գնահատել դատական ակտը, քանի որ դա իրավապահների գործն է:
Թագուհու պատմելով, ոստիկանությունում ամուսնու նկատմամբ ճնշում են գործադրել, նույնիսկ խփել են` ստիպելով գողության մեղքը վերցնել իր վրա, սակայն Ռոմանը իր բացատրության մեջ գրել է, որ ինքը ներկա չի եղել գողության պահին: Իսկ նրա ընկերը` Արթուրը Կիրակոսյանը, մի քանի անգամ փոխել է իր նախաքննական ցուցմունքները, որոնցից մեկում ասել է, որ Ռոմանի հետ է եղել գողության պահին, սակայն հետո արդեն մյուս ցուցմունքների ժամանակ ու դատաքննության ընթացքում հայտարարել է, որ Ռոմանը գողության ժամանակ դեպքի վայրում չի եղել: Թագուհին նաև հիշում է, թե ինչպես 5-6 ոստիկան եկան-լցվեցին տուն ու Ռոմանին հարկադրաբար տարան ոստիկանություն: «Հետո թղթերում գրեցին, թե հրավիրել են, բայց ոչ էլ հրավիրել են ստիպողաբար տարել են ոստիկանություն, մեկ օր առանց հացի պահել են ու անգամ իրավաբան չեն թույլ տվել, որ կանչի», -ասում է Թագուհին ու շարունակում.
«Արթուրիկը դատարանում կանգնեց ասավ, թե գողության ժամանակ ոչ Ռոմանն է հետս եղել, ոչ էլ Տարոնը: Մինչև դատավճիռը երեքն էլ նամակ էին ուղարկել դատավորին` խնդրելով իրենց նախաքննական ցուցմունքը հաշվի չառնել, քանի որ իրենք ցուցմունք տվել են ճնշման արդյունքում: Ռոմանն ասում ա ինքը չի արել, խի գնա ուրիշի տեղը նստի: Թող ապացուցեն, որ ինքը մեղավոր ա, ինչի անմեղ տեղը գնա նստի»:
Վանաձորի ընդհանուր իրավասության դատարանի վճիռը բողոքարկել են Վերաքննիչ դատարան, սակայն այստեղ, ինչպես Թագուհին փոխանցեց, դատավոր Եվա Դարբինյանի նախագահությամբ «կես ժամանոց նիստում» որոշվել է մերժել բողոքը: «Մի բան ասեմ, չեք հավատա` դատի ժամանակ սուրճ էին խմում: Կես ժամում որոշեցին, որ վճիռը թողում են նույնը` առանց լսելու: Արթուրիկը Եվա Դարբինյանին կանգնեց, ասեց` ես հիմի գնում եմ իմ արածի համար էլ, չարածի համար էլ դատվեմ, գոնե էս մարդուն չարածի համար մի դատեք», -պատմում է Թագուհին:
Վերջին հույսը մանկատան նախկին սաները կապել են Վճռաբեկ դատարանի հետ, սակայն այստեղ էլ հրաժարվել են վարույթ վերցնել գործը: Վճռաբեկ դատարանից հետո պատասխան է եկել, որտեղ նշված է հետևյալը. «Այս քրեական գործը կրկին կարող է քննության առարկա դառնալ նոր երևան եկած հանգամանքների հիմքով համապատասխան բողոք ներկայացնելու դեպքում»:
Թագուհին նամակ է գրել Հայաստանի նախագահ Սերժ Սարգսյանին, որտեղից պատասխանել են, թե Հայաստանի «դատարաններն անկախ են», նամակ է գրել Մարդու իրավունքների պաշտպանին, այստեղից էլ ասել են, թե իրենք միայն իրավունքների հետ կապված հարցերով են զբաղվում և դատական գործերին չեն կարող միջամտել: 15 օր առաջ անգամ նամակ է ուղարկել ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինին` խնդրելով լուծում տալ ազգությամբ ռուս իր ամուսնու խնդրին: Սակայն դեռ պատասխան չկա: Պատասխանի հույս էլ չունի: Երիտասարդ կնոջ միակ հույսը լրատվամիջոցներով իր խնդիրը բարձրաձայնելն է: «Գուցե դատավորը պատժվի, գուցե վերանայեն իրենց որոշումները, մի բան թող լինի էլի, ախր Ռոմանն անմեղ ա է», -հուսահատ նշում է Թագուհին:
Նշենք, որ «Քրեական դատավարության մասին օրենսգրքի» 40-րդ հոդվածը, որը սահմանում է դատավորների անկախությունը, ամրագրում է հետևյալը. «Դատավորները քրեական գործերը և նյութերը լուծում են իրենց ներքին համոզմամբ` ներկայացված ապացույցների պատշաճ հետազոտման հիման վրա: Դատավորները կաշկանդված չեն գործի մինչդատական վարույթում արված եզրահանգումներով»:
Այսինքն` դատավորը կարող էր այս օրենքից օգտվել
1.պատճաշ ապացույցների մասով
2.մինչդատական ճնշումների մասով:
Եվ այն, որ հաշվի առնելով այն, որ օրենքները հումանիզացվելու միտում ունեն, պետք է, որ առանց ապացույց իրավիճակում ու վկայությունների նման դասավորման պարագայում, վճիռը կայացվեր հօգուտ անմեղության կանխավարկածի:
Լրահոս
Տեսանյութեր
Վարդան Պողոսյան. Այս ամբողջ գործընթացը հակասահմանադրական է
