Քաղաքական 10:35 04/04/2012

Թոմաս Դե Վաալ. Ադրբեջանն ի զորու չէ իրագործելու իր արտաքին քաղաքական մեծ նկրտումները

«Չնայած այն հանգամանքին, որ Ադրբեջանը դարձել է ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի ոչ մշտական անդամ, իսկ երկրի գանձարանը լցված է նավթագազային շահույթներով, 20 տարվա ընթացքում աշխարհում այդ երկրի դիրքը չի բարելավվել: Արևմտյան երկրների հետ հարաբերությունները կարելի է բնութագրել որպես գործնական և կախյալ էներգառեսուրսներից, իսկ երկրի կարգավիճակը՝տարանցիկ երթուղի դեպի Աֆղանստան: Վաշինգտոնի հետ իր բարդ հարաբերությունների համար Ադրբեջանը մեղադրում է հայկական լոբբիին, մինչդեռ ԱՄՆ պաշտոնական ներկայացուցիչները հայտարարում են, թե հարաբերությունները Ադրբեջանի հետ վատ չեն դասավորվում, սակայն չեն բարելավվելու, քանի դեռ Ադրբեջանն այդքան հեռու է ժողովրդավարությունից»:
Գրում է Քարնեգի հիմնադրամի փորձագետ Թոմաս Դե Վաալը ամերիկյան «The National Interest» պարբերականում հրապարակած իր «Ադրբեջանական երկընտրանք» հոդվածում:

Հոդվածում նշվում է, թե Ադրբեջանը բարդ հարաբերություններ ունի իր բոլոր հարևանների հետ. Հայաստանի հետ հակամարտությունը, Իրանի ու Թուրքմենստանի հետ լարված հարաբերությունները, անդադար կասկածներ պարտակող բարեկամությունը Ռուսաստանի հետ և մշտական թերհասկացումն իր, իբրև թե, սերտ թյուրք եղբայրական Թուրքիայի հետ:

«Ադրբեջանի հարաբերությունները իր մերձավոր հարևան Վրաստանի հետ էլ նույնիսկ այդքան անամպ չեն: Սույն թվականի մարտին ելույթ ունենալով Ադրբեջանի խորհրդարանում Վրաստանի նախագահ Միխեյիլ Սաակաշվիլին քննադատեց Ռուսաստանի վարած արտաքին քաղաքականությունը, հարուցելով ադրբեջանցի որոշ խորհրդարանականների զայրույթը: Ավելին, վատ էր ընկալվել Ադրբեջանի առաջին հանրապետության հիմնադիր Մամեդ էմին Ռասուլզադեի ֆրազը, որով Սաակաշվիլին եզրափակել էր իր ելույթը: Ռասուլզադեն եղել է «Մուսավաթ» կուսակցության առաջնորդը, կուսակցություն, որը նեկայումս ընդդիմադիր ուժ է: Ադրբեջանի ներկայիս իշխող վարչակազմը նախընտրում է հրապարակավ չանդրադառնալ նրան»,-գրում է Վաալը:

Ադրբեջանը ստիպված է վճարել և Իսրայելի հետ իր հարաբերությունների համար: Երկու երկրներն էլ ընդգծում են արևմտամետ կողմնորոշումը արտաքին քաղաքականությունում և դիմակայությունը արմատական իսլամին: Իսրայելի հետ հարաբերությունները դարձել էին Թուրքիայի հետ տարաձայնությունների պատճառ ևս: Այսպես, անցած տարի Բաքվում Թուրքիայի դեսպանն հայտարարել էր, թե ադրբեջանցիները պետք է սատարեն Թուրքիային Իսրայելի հետ դիմակայությունում: Բացի այդ, Իսրայելի հետ հարաբերությունները գրավում է Իրանի թշնամական ուշադրությունը:

«Հունվար ամսին Ադրբեջանը դարձավ ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի ոչ մշտական անդամ, ինչը մեծ պատասխանատվություն է ենթադրում,- գրում է ամերիկացի փորձագետը, նշելով, թե ինչպես իրեն ասել  էր մի արևմտյան դիվանագետ Բաքվում`  «դու կարող ես թաքնվել ՄԱԿ-ի Գլխավոր վեհաժողովում, սակայն նույնը չես կարող անել Անվտանգության խորհրդում», նկատի ունենալով այն հանգամանքը, թե այժմ ադրբեջանցիները ստիպված են լինելու մասնակցել այնպիսի հարցերի, ինչպես օրինակ Սիրիան է, որի դեպքում հնարավոր է նախընտրեն լռություն պահպանել:

«Ավելի հեշտ է հայտարարել մեծ արտաքին քաղաքական նկրտումների մասին, քան դրանք իրագործել: Հնարավորությունները չափազանցված են: Նոր Ադրբեջանում կան շատ մարդիկ, ովքեր լավ գիտեն գումաներ աշխատել և գործեր վարել, սակայն սահմանափակ թվով մարդիկ կան, ովքեր պատասխանատվություն են կրում համակարգված արտաքին քաղաքականություն վարելու հարցում»,-գրում է դե Վաալը:

Միաժամանակ, Բաքուն գնալով դառնում է քիչ թափանցիկ: Այլազգի հյուրերն ու դիվանագետները բողոքում են որոշում ընդունելու իրավասություն ունեցող կառավարական չինովնիկների հետ կապ հաստատելու բարդություններից և ամեն կերպ փորձում են հասկանալ կառավարության ռազմավարությունը:

Ինչպես նշում է դե Վաալը, այս համատեքստում, 1994թ-ին հայ-ադրբեջանական պատերազմից հետո Բաքվի համար ամենամեծ արտաքին քաղաքական փորձությունը հետևյալն է. ինչպես գործել Իրանի՝ իր գաղափարական մրցակցի շուրջ սեղմվող ճգնաժամի պարագայում: Իրանը մեծ ազդեցություն ունի Ադրբեջանում բնակվող տասնյակ հազարավոր իսլամիստների վրա, ովքեր կարող են խարխլել ադրբեջանական պետականությունը: Բացի այդ, Իրանը ներկայացնում է կենսական նշանակության տնտեսական և էներգետիկ կապ` Ադրբեջանի Նախիջևանի ինքնավար հանրապետության հետ:

Հունվարին Ադրբեջանն հայտարարել էր, թե իր կառավարական կայքերն հարձակման են ենթարկվել իրանական հաքերների կողմից: Դրանից օգտվել էր մեկ ադրբեջանցի խորհրդարանական և հանդես եկել Ադրբեջանը «Հյուսիսային Ադրբեջան» վերանվանելու նախաձեռնությամբ, ինչը ենթադրում էր, թե Իրանի ադրբեջանական նահանգնեը կդառնան «Հարավային Ադրբեջան»: Բարեբախտաբար, իրավիճակը հարթվեց, գրում է դե Վաալը, միաժամանակ նշելով, թե մեծ խնդիրների առաջացման դեպքում, Ադրբեջանը կհայտնվի իր համար անսովոր դժվար իրավիճակում և ստիպված կլինի անհրաժեշտ օգնություն ստանալու ուղիներ որոնել:



Աղբյուր` Panorama.am
Share |
Տեքստում սխալ կամ վրիպակ նկատելու դեպքում, ուղարկեք խմբագրին հաղորդագրություն` նշելով տվյալ սխալը, այնուհետև սեղմելով Ctrl-Enter:

Լրահոս

23:01
Ալեն Սիմոյանը մեծահոգաբար Ադրբեջանին է տալիս այն, ինչը «իրենցն է»
«Իմ միջազգային գործընկերները երբ մեկնում են Բաքու, իրենց հետ խոսելիս ասում եմ, որ մենք մտահոգություն ունենք, որ Ադրբեջանը պատրաստվում է...
Աղբյուր` Panorama.am
22:31
Ինչպե՞ս Ժաննա Անդրեասյանը դասարաններում կկրճատի աշակերտների թիվը
«Հանրակրթության նոր չափորոշիչի ներդրմանը զուգահեռ դասարաններում կկրճատվի աշակերտների թիվը, արդյունքում տարրական և միջին դասարաններում...
Աղբյուր` Panorama.am
22:13
Կայացել են ՀՀ-ի և Կորեայի արտաքին գործերի նախարարությունների միջև 5-րդ քաղաքական խորհրդակցությունները
ՀՀ ԱԳՆ-ից հայտնում են Մարտի 28-ին Երևանում կայացել են Հայաստանի Հանրապետության և Կորեայի Հանրապետության արտաքին գործերի նախարարությունների...
Աղբյուր` Panorama.am
21:58
Մայր Աթոռում կատարվեց Ոտնլվայի կարգը
Մայր Աթոռից հայտնում են. «Մարտի 28-ին՝ Ավագ Հինգշաբթի, Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Երկրորդ Ծայրագույն Պատրիարք և Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի...
Աղբյուր` Panorama.am
21:30
Օրակարգը մեկն է՝ հայկական պետականության փրկությունը. ՀՅԴ Բյուրո
ՀՅԴ Բյուրոյի հայտարարություն է տարածել, որում ասվում է. «Վերջին շաբաթների ընթացքում Նիկոլ Փաշինեանն ու իր վարչակազմը ևս մէկ անգամ...
Աղբյուր` Panorama.am
21:18
Գլխավոր դատախազությունը մեկնաբանել է Հայաստանի գրողների և նկարիչների միությունների շենքերը պետականացնելու իր նախաձեռնությունը
Գլխավոր դատախազությունը մեկնաբանել է «Հայաստանի գրողների միության» և Հայաստանի նկարիչների միության» շենքերը պետականացնելու իր...
Աղբյուր` Panorama.am
20:40
Լավրով. Հայաստանի իշխանությունները միտումնավոր փչացնում են հարաբերությունները Ռուսաստանի հետ
Հայաստանի և Ռուսաստանի հարաբերություններում ստեղծված իրավիճակը լավատեսություն չի ներշնչում՝ պայմանավորված Հայաստանի ղեկավարության դիրքորոշմամբ,...
Աղբյուր` Panorama.am
20:26
Տուգանքի 50 տոկոսը վճարելու դեպքում պարտավորությունը կհամարվի կատարված
ՆԳՆ կողմից իրականացված օրենսդրական բարեփոխումների արդյունքում՝ մինչև ապրիլի 5-ը կատարված իրավախախտումների շրջանակում գոյացած պարտավորությունների...
Աղբյուր` Panorama.am
20:12
«Բեմբի, գտա՞ր Ոսկեպարի 7-րդ դարի հայկական եկեղեցին, թե ադրբեջանական քարտեզներում չի երևում»․ օգտատերերը՝ Ալեն Սիմոնյանին
Երեք ԱԺ նախագահ Ալեն Սիմոնյանը լրագրողների հետ զրույցում, անդրադառնալով Տավուշի 4 գյուղերի տարածքներ Ադրբեջանին հանձնելու խնդրին, մտքի հերթական...
Աղբյուր` Panorama.am
19:48
Վիշտը պետք է հոգու մեջ լինի, ոչ թե սոցիալական ցանցերում․ Ալլա Պուգաչովան՝ Մոսկվայում տեղի ունեցած դեպքերի մասին
Ալլա Պուգաչովան խախտել է լռությունը՝ Մոսկվայում տեղի ունեցած ողբերգությունից հետո. «Վիշտը պետք է հոգու մեջ լինի, ոչ թե սոցիալական...
Աղբյուր` Panorama.am
19:31
Ամուրի շրջանում երկինքը նարնջագույն է դարձել ավազային փոթորկի պատճառով
Ամուրի շրջանը տուժել է Չինաստանից և Մոնղոլիայից եկած ավազի փոթորկից։ Բլագովեշչենսկի վրա դեղին-նարնջագույն մշուշ է կախված։ Այս մասին գրում է МИР...
Աղբյուր` Panorama.am
19:17
Զելենսկի․ Գազայում իրավիճակը շեղել է համաշխարհային ուշադրությունն Ուկրաինայից
Վլադիմիր Զելենսկին ամերիկյան CBS հեռուստաալիքին տված հարցազրույցում կրկին դժգոհել է, որ պաղեստինա-իսրայելական հակամարտությունը շեղել է...
Աղբյուր` Panorama.am
18:53
Ֆրանսիական առագաստանավը օլիմպիական ջահը կտեղափոխի Միջերկրական ծովով
Ֆրանսիայի ծովային պրեֆեկտուրան հայտարարել է, որ մայիսի 8-ին իրենց երկիր հասնող օլիմպիական կրակը կուղեկցվի ծովային հսկայական շքերթով:Այս մասին...
Աղբյուր` Panorama.am
18:44
Հայաստանի տարածքում կան փակ և դժվարանցանելի ավտոճանապարհներ
Փրկարար ծառայությունը տեղեկացնում է, որ ՀՀ տարածքում կան փակ և դժվարանցանելի ավտոճանապարհներ։ «Փակ են Արագածոտնի մարզում...
Աղբյուր` Panorama.am
18:28
Ավագ հինգշաբթին Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնում
Մարտի 28-ին՝ Ավագ հինգշաբթի, Հայաստանյայց Առաքելական Սուրբ Եկեղեցին հիշատակեց մեր Տեր և Փրկիչ Հիսուս Քրիստոսի Վերջին ընթրիքը և Սուրբ...
Աղբյուր` Panorama.am
18:13
Թուրքիան ԱՄՆ-ի հետ բանակցություններ է սկսել Ուկրաինային զինամթերք մատակարարելու հարցով
Ըստ թուրքական լրատվամիջոցների՝ Թուրքիան ԱՄՆ պաշտպանության նախարարությանը կմատակարարի զինամթերք՝ նախատեսված 116 հազար միավոր արկ 155մմ տրամաչափի...
Աղբյուր` Panorama.am
18:00
Կիրականացվի «Հարության Ավետիս» կանթեղներով երթը
Մարտի 30-ին` ժամը 20-ին, Արարատյան Հայրապետական թեմի առաջնորդանիստ Ս. Սարգիս եկեղեցուց կմեկնարկի «Հարության Ավետիս» խորագրով...
Աղբյուր` Panorama.am
17:49
20-ամյա հղի կնոջ մահվան գործով մեղադրանք է առաջադրվել երեք բժշկի
Քննչական կոմիտեի Լոռու մարզային քննչական վարչությունում քննվող քրեական վարույթի նախաքննության շրջանակներում պարզվել են 2022 թ․ օգոստոսին...
Աղբյուր` Panorama.am
17:32
Մեկնարկել է բարձրագույն կրթություն չունեցող մասնագետների արտահերթ կամավոր ատեստավորումը
ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարությունը, հաշվի առնելով բարձրագույն կրթություն չունեցող մասնագետների հետագա մասնագիտական...
Աղբյուր` Panorama.am
17:21
Հայաստանի և Վրաստանի միջև սահմանազատումն արագ լուծվող հարց չէ. Վրացագետ
«Այսօր մենք նաև քննարկել ենք Հայաստանի և Վրաստանի միջև սահմանազատման գործընթացի ակտիվացման հնարավորությունները»,-մարտի 25-ին...
Աղբյուր` Panorama.am
17:04
Ժաննա Անդրեասյանն ասում է՝ Կոնսերվատորիայի շուրջ ոչինչ տեղի չի ունենում, բայց 6290 ստորագրությունն այլ բան է վկայում
«Կոնսերվատորիայի շուրջ ոչինչ, որևէ իրադարձություն տեղի չի ունենում»,- Ազգային ժողովում քննարկման ժամանակ ասաց ԿԳՄՍ նախարար...
Աղբյուր` Panorama.am
16:21
ՄԻԵԴ-ը նախնական ընդունել է Արթուր Դանիելյանի ու Արմեն Աշոտյանի գործերով գանգատները
Փաստաբան Տիգրան Աթանեսյանը գրում է. «Այսօր Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանից ստացա երկու ծանուցում՝ իմ կողմից ներկայացված...
Աղբյուր` Panorama.am
16:11
Արցախի և արցախահայերի նկատմամբ վարվող քաղաքականությամբ Նիկոլը և Ալիևը վաղուց նույնացել են. Սաղաթելյան
«Վերստին հիշեցնեմ, ՀՀ անվտանգության գլխավոր սպառնալիքը Նիկոլ Փաշինյանն է, այլ ոչ թե Արցախի պետական ինստիտուտները»:
Աղբյուր` Panorama.am
16:10
Հայաստանում բռնության դեպքերի աճի պատճառները՝ հոգեբանի դիտարկմամբ
Ի պատասխան Panorama.am-ի հարցման ՆԳՆ-ն տրամադրել է 2022 և 2023 թվականների և 2024 թվականի առաջին երկու ամիսներին ֆիզիկական ներգործության (ծեծ),...
Աղբյուր` Panorama.am
16:03
«Այրում» գինիում գտել են սինթետիկ ներկանյութ ազորուբին. ՍԱՏՄ-ն Բելառուսից նամակ է ստացել
Արարատի կոնյակի գործարան ՍՊԸ-ում վերահսկողություն կիրականացվի
Աղբյուր` Panorama.am
15:37
Նազենի Հովհաննիսյան. Շատ դժվար անցավ այս անգամ Պահքն ինձ համար
Հաղորդավարուհի Նազենի Հովհաննիսյանը գրում է. «Արաբկիրի Ս. Խաչ եկեղեցում մարդկանց սիրտը բաց էր՝ աղոթքի եւ սիրո համար: Հաղորդվելու և...
Աղբյուր` Panorama.am
15:32
Ամուսնության առաջարկություն՝ «Հայաթ փրոջեքթի» համերգի ժամանակ
«Հայաթ փրոջեքթ» խմբի՝ Գյումրիում տեղի ունեցած համերգներից մեկի ժամանակ բեմում ամուսնության առաջարկություն է արվել։ Բեմ...
Աղբյուր` Panorama.am
15:06
Տղաները պինդ էին. Աղվան Վարդանյանն այցելել է Սամսոնյանին և Սաղաթելյանին
Այսօր «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Աղվան Վարդանյանն այցելել է «Արմավիր ՔԿՀ»-ում կալանքի տակ պահվող Վազգեն...
Աղբյուր` Panorama.am

Տեսանյութեր

Հիմա Հայաստանին դեմ են տվել 33 քարտեզ. Սուրենյանց
12:51 28/03/2024

Հիմա Հայաստանին դեմ են տվել 33 քարտեզ. Սուրենյանց

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}