Ձեր վստահելի աղբյուրը

Լոնդոնաբնակ լրագրող Մարկ Գրիգորյանն իր բլոգում վերլուծել է Հայաստանում նախագահական ընտրություններն ու դրանց հետևած զարգացումները:

Փաստելով, որ գործող նախագահ Սերժ Սարգսյանը ընտրություններում ստացել է ընտրողների ձայների 59, իսկ նրա հիմնական մրցակից Րաֆֆի Հովհաննիսյանը 38 տոկոսը, նա նշում է, որ այս ընտրությունները բոլոր դիտորդական առաքելությունների կողմից ճանաչվել են որպես «հետխորհրդային շրջանում անցկացված ամենաարդար նախագահական ընտրություննները»:

Անդրադառնալով Րաֆֆի Հովհաննիսյանի հետընտրական գործունեությանը, հեղինակը նշում է. «Կարծում եմ` Րաֆֆի Հովհաննիսյանը ինքն էլ զարմացած է, թե որքան ձայն է հավաքել: Ինձ թվում է` նրա հետընտրական պահվածքը հենց այս ամենով է պայմանավորված: Կարծում եմ` նա լավ չի պատկերացում, թե ներկա պահին ինչ է պետք անել: Կողմորոշվելու համար նրան որոշակի ժամանակ է անհրաժեշտ»:

Մարկ Գրիգորյանի կարծիքով, Րաֆֆի Հովհաննիսյանը ունի երկու տարբերակ`օգտվել այն հանգամանքից, որ երևանցիների մեծ մասը քվեարկել են իր օգտին և փորձել «գունավոր հեղափոխության» տարբերակը, կամ էլ` ճանաչել սեփական պարտությունը և աստիճանաբար վերադառնալ խորհրդարանական բնականոն գործունեության:

«Ընդհանուր առմամբ, նախընտրական քարոզարշավն ինձ դուր եկավ, նույնիսկ այն ժամանակ, երբ պարզվեց, որ երեք խոշոր քաղաքական ուժեր պատրաստ չեն նախագահական ընտրություններին (Լևոն-Տոր- Պետրոսյանը հրաժարվեց մասնակցել ընտրութուններին, դաշնակցականները «փախան թփերի մեջ»` որոշելով ո'չ առաջադրել, ո'չ էլ սատարել ինչ-որ մեկին, իսկ «Բարգավաճ Հայաստանը» իրեն խաղից դուրս զգաց այն պահին, երբ պարզվեց, որ իրենց առաջնոդը չի փորձի դառնալ նախագահ): Բուն քարոզարշավը դրական էր: Թեկնածուները ապագայի մասին ավելի շատ էին խոսում, քան անցյալի, Րաֆֆին ժպտում էր, ձեռք էր սեղմում և փաթաթվում բոլոր նրանց, ում կարողանում էր հասնել, և դա նունպես իմ սրտով էր: Դա, իմ խորին համոզմամբ, շատ ավելի լավ է, քան այն դեպքը, երբ ընդդիմությունը խարազանում է իշխանություններին` միաժամանկ ընտրողներին կոչելով
ստրուկներ, իսկ իշխանություններին` ավազակներ»,- գրում է Մարկ Գրիգորյանը:

Հեղինակը նաև փաստում է, որ անցած ընտրությունները կարելի է համարել նաև ՀՀ պատմության մեջ ամենաէքստրավագանտը. «Թեկնածուներից մեկը քարոզարշավ իրականացնելու փոխարեն հացադուլ հայտարարեց, մյուսի վրա մահափորձ իրականացվեց, որն իր հերթին իրականացրել էին մարդիկ, որոնք ժամանակին աշխատել են մեկ այլ թեկնածուի մոտ: Եվ քանի որ հիմնական թեկնածուների քարոզարշավը ագրեսիվ չէր, այս «յուրօրինակությունը» գրավում էր հասարակության ուշադրությունը: Բուն ընտրությունները նույնպես անցան հանդարտ, եթե, իհարկե, չհաշվենք հրապարակավ քվեաթերթիկը կերած քաղաքացիներից մեկի քայլը»:

Հեղինակը հիշել է, որ նման մի դեպք էլ տեղի էր ունեցել 1996 թ-ի նախագահական ընտրությունների ժամանակ:
«Եղել են նաև խախտումներ, սակայն դիտորդների մոտ դրանք մտահոգություն չեն առաջացրել և հնարավորություն են ընձեռել որակել այս ընտրությունները որպես բավականին արդար: Հենց դրանում է իշխանությունների արժանիքը: Պարզ է, որ ցանկության դեպքում իշխանությունները կարող էին անցկացնել քարոզարշավը բոլորովին այլ կերպ: Կամ ավելի կոնկրետ, այնպես, ինչպես իրականացվել են քարոզարշավները նախորդ նախագահների օրոք, կամ, ինչպես անցկացվում են այլ հետխորհրդային երկրներում: Այս գործում մեծ է նաև Րաֆֆի Հովհաննիսյանի ավանդը: Նա իրականացրեց շատ քաղաքակիրթ և գեղեցիկ քարոզարշավ, և նրա 38 տոկոս արդյունքը դրա ամենավառ ապացույցն են: Նրան հաջողվել է հավաքել բողոքավոր զանգվածի գրեթե բոլոր ձայները: Դրան նա կարողացավ գումարել տատանվողների որոշակի հատվածի ձայները: Բնական էր, որ Րաֆֆի Հովհաննիսյանի օգտին քվեարկել է ավանդաբար իշխանությունների դեմ տրամադրված Երևանի և Գյումրիի բնակչության մեծ մասը»:

«Սպասելի էր նաև այն, որ Րաֆֆին հայտարարեց իր հաղթանակի մասին: Սպասելի էր այն պատճառով, որ երբ հետխորհրդային երկրում ընդդիմադիր թեկնածուն հավաքում է այսպիսի քանակությամբ ձայներ, ապա նա ուղղակի պարտավոր է անել դա: Դա խաղի օրենքների մի մասն է: Մանավանդ 2003 թ-ից հետո: Սակայն ներկայումս գլխավոր հարցն այն է, թե ինչ անել հետո: Եվ ինձ թվում է, որ Րաֆֆին չգիտի, թե ինչ անել, որովհետև կանգնած է լուրջ ընտրության առաջ` կամ նա գնում է բաց հակամարտության` պահանջելով ամբողջ իշխանությունը, կամ գտնել պարտության ճանաչման արժանի տարբերակ: Բացառված չէ նաև իշխանությունների հետ պայամանավորվելու տարբերակը, օրինակ` վարչապետի պաշտոնի դիմաց»,- նշում է Մարկ Գրիգորյանը: