Ձեր վստահելի աղբյուրը

 Այն բանից հետո, երբ Միացյալ Նահանգները հայտարարեցին, թե մտադիր են քիմիական զենք կիրառելու համար Սիրիայի իշխանությունների նկատմամբ ռազմական «պատժիչ» գործողություններ իրականացնել, իրանական մամուլում սկսեցին քննարկվել տարբեր սցենարներ, թե ռազմական գործողությունների դեպքում Իրանը ինչ քայլեր պետք է ձեռնարկի:

Նախ նշենք, որ Իրանի նոր իշխանությունները, համեմատ նախորդների, Սիրիայի հարցում դիրքորոշում հայտնելիս զերծ են մնում կտրուկ հայտարարություններ անելուց: Եթե նախկինում պաշտպանության նախարարը և ԳՇ պետը տարբեր առիթներով նշում էին, թե Սիրիայի վրա ռազմական հարձակման դեպքում, գործ կունենան նաև Իրանի հետ, ապա նախօրեին ԻԻՀ ԶՈւ ԳՇ պետ Սեյյեդ Հասան Ֆիրուզաբադին, անդրադառնալով Սիրիայի վրա ռազմական հարձակման հավանականությանը, բավարարվեց միայն քննադատությամբ, նշելով, որ ռազմական հարձակման դեպքում պատերազմի մեջ կներքաշվի ողջ տարածաշրջանը:
Գրեթե նույնաբովանդակ հայտարարություններով հանդես եկան նաև ԻԻՀ հոգևոր առաջնորդ Ալի Խամենեին, նախագահ Հասան Ռոհանին և ԱԳ նախարար Մոհամմադ Ջավադ Զարիֆը:

Ամեն դեպքում, եթե ԱՄՆ-ն Սիրիայի նկատմամբ ռազմական գործողություններ սկսի, Իրանը ի՞նչ դիրքորոշում կորդեգրի: Դատելով թեմայի առնչությամբ այս օրերին իրանական մամուլում թողարկված վերլուծական նյութերից՝ ռազմական գործողությունների դեպքում Իրանի կատարելիք քայլերի երեք սցենար է քննարկվում:

Ա. Եթե ռազմական գործողությունները միտված լինեն Բաշար ալ-Ասադի նկատմամբ «պատժիչ» գործողություններ իրականացնելուն, հարձակումները լինեն տեղային, և տևեն մի քանի օր, ապա Իրանը կսահմանափակվի միայն դատապարտող հայտարարություններով:
Բ. Եթե ռազմական գործողությունները ավելի լրջանան, քան Ասադին «պատժելն» է, և այնպիսի պայմաններ ստեղծվեն, որը Սիրիայի իշխանությունների և զինված խմբավորումների միջև կխախտի ուժերի հավասարակշռությունը՝ նպաստելով Ասադի իշխանության տապալմանը, ապա Իրանը լիբանանյան «Հեզբոլլահ», ինչպես նաև պաղեստինյան «Իսլամական ջիհադ» կազմակերպությունների միջոցով կարող է անուղղակի մասնակցություն ունենալ ռազմական գործողություններին:
Գ. Եթե Միացյալ Նահանգների և ՆԱՏՕ-ի ռազմական գործողություններն ուղղված լինեն Բաշար ալ-Ասադի իշխանությունը տապալելուն, ապա ոչ միայն Իրանը, ապա Ռուսաստանը և Չինաստանը ավելի գործուն միջամտություն կարող են ունենալ:

Իսլամական հեղափոխության պահապանների կորպուսին (ԻՀՊԿ) մոտ կանգնած «թաբնաք.իռ» կայքն իր այսօրվա խմբագրականում, անդրադառնալով Սիրիայի վրա ռազմական հարձակման ժամկետին, նշում է, որ ռազմական գործողությունների ժամկետը հետաձգվում է մինչ շաբաթ առավոտ: Ըստ իրանական աղբյուրի՝ Միացյալ Նահանգները պետք է ռազմական հարձակում գործեին այսօր առավոտյան, որը պետք է տևեր 2-3 օր, սակայն այսօր ԱՄՆ նախագահ Բարաք Օբաման հայտարարել է, որ ռազմական գործողություններ սկսելու մասին դեռևս որոշում չի կայացվել: Ի դեպ, «Ռոյթերզի» հաղորդմամբ՝ Մեծ Բրիտանիան հետաձգել է Սիրիայի վրա հարձակումը՝ սպասելով ՄԱԿ-ի տեսուչների գնահատականին: Ի դեպ Պուտինի և Ռոհանիի միջև կայացած հեռախոսազրույցի ընթացքում  կողմերը դեմ են արտահայտվել ռազմական հարձակմանը, նշելով, որ ԱՄՆ-ն դեռևս հստակ ապացույցներ չի ներկայացրել, թե ով է կիրառել քիմիական զենքը:
ԻԻՀ հոգևոր առաջնորդ Ալի Խամենեին նախօրեին նախագահի և կառավարության անդամների հետ հանդիպման ժամանակ բավականին դիպուկ բնութագրել էր տարածաշրջանում առկա իրավիճակը, նշելով, որ «Տարածաշրջանը նման է վառոդի պահեստի, որի ապագան հնարավոր չէ կանխատեսել»:
Մնում է հուսալ, որ տարածաշրջանի ճակատագրով «մտահոգված» գերտերությունները հաշվի կառնեն Իրաքում և Աֆղանստանում ունեցած քաղաքական, տնտեսական, մարդային կորուստները և Սիրիայի հարցում զերծ կմնան հապճեպ որոշումներ կայացնելուց:

Հեղինակ՝ Արմեն Իսրայելյան, իրանագետ