«ՖԱՐՍ». Ընդամենը 22-ամյա Ադրբեջանը ինչպե՞ս կարող է 12-րդ դարի պարսկալեզու բանաստեղծին համարել ադրբեջանական
«Ադրբեջանը պատմությունը խեղաթյուրելու երեխայական ջանքեր է գործադրում»,-այդ մասին նշված է իրանցի բանաստեղծ Նիզամի Գյանջավիի վերաբերայալ իրանական «ՖԱՐՍ» լրատվական գործակալության կայքում թողարկված հոդվածում:
Հոդվածի հեղինակը, անդրադառնալով իրանցի բանաստեղծ Նիզամի Գյանջավիի գերեզմանի պատերին պարսկերենով գրված բանաստեղծությունները թյուրքերենով փոխարինելու Ադրբեջանի նախաձեռնությանը, մասնավորապես նշում է. «Նիզամի Գյանջավին էթնիկական տեսանկյունից իրանցի է՝ Իրանի Թաֆրեշ (Թադ) շրջանից է (գտնվում է ԻԻՀ Մարքազի (Կենտրանական) նահանգում): Գյանջավին բացի պարսկերենից ոչ մի բեյթ (երկտող) այլ լեզվով չի գրել: Հետևաբար, ընդամենը 22-ամյա Ադրբեջանը ինչպե՞ս կարող է 12-րդ դարի պարսկալեզու բանաստեղծին համարել ադրբեջանական»:
«ՅՈՒՆԵՍԿՕ»-ում ԻԻՀ մշտական ներկայացուցիչ Մոհամմադ Ռեզա Մաջիդին «ՖԱՐՍ»-ին տված հարցազրույցում, անդրադառնալով վերոնշյալ խնդրին, նշել է, որ Ադրբեջանի կողմից Գյանջավիի բանաստեղծությունները թյուրքերենով փոխարինելը տհաճ քայլ է. Բոլորն էլ գիտեն, որ Գյանջավին պարսկալեզու բանաստեղծ է»:
Շարունակելով թեման՝ հոդվածագիրը նշում է. «Տարիներ ի վեր Ադրբեջանը ոչ գիտական հիմնավորմամբ, խեղաթյուրելով Նիզամի Գյանջավիի ինքնությունը, բանաստեղծի արձանները տեղադրում է աշխարհի մի շարք քաղաքների հրապարակներում՝ ներկայացնելով որպես ադրբեջանական: Այդ հանգամանքը հարուցում է եվրոպացի գիտնականների դժգոհությունը, որոնք Ադրբեջանի այդ քայլը որակում են որպես պատմության խեղաթյուրում:
«ՖԱՐՍ»-ի մեկնաբանը վերջում հիշեցնում է, որ ազգությամբ թալիշ մշակութային գործիչ Նովռուզալի Մամեդովը իր հոդվածներից մեկում Նիզամի Գյանջավիին անվանել էր «ոչ թյուրք» բանաստեղծ, ինչի համար էլ Ադրբեջանի իշխանությունների կողմից 2007թ. բանտարկվել էր, իսկ 2009թ. բանտում մահացել:
Նշենք, որ Ադրբեջանը բացի իրանցի բանաստեղծին որպես ադրբեջանական ներկայացնելուց, սեփականացնում է նաև իրանական երաժշտական գործիքները, ինչն էլ հարուցում է իրանցի պաշտոնյաների և արվեստագետների դժգոհությունը:
Նախորդող հրապարակումներ՝
ԻԻՀ Մեջլիսի պատգամավոր. Իրանի մշակույթի հանդեպ Ադրբեջանի վերաբերմունքը քաղաքական անբարոյականության տեսակ է
Իրանցի պաշտոնյայի հորդորը Ադրբեջանին. Պատմական և մշակութային գործիչներին «բռնազավթելը» սխալ քայլ է
«Նիզամի Գյանջևին Իրանի գրականության մեծագույն դասականներից է, ով ստեղծագործել է բացառապես պարսկերենով»
Ադրբեջանը հանում է Նիզամի Գյանջավիի գերեզմանի՝ պարսկերեն զարդաքանդակները. Իրանի ԱԳՆ արձագանքը
Իրանցի գիտնականը քննադատել է Ադրբեջանի կողմից պարսից բանաստեղծ Նիզամի Գյանջավիի նկարը մանաթի վրա պատկերելու փաստը
Իրանական «թառը» ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ում գրանցվել է որպես ադրբեջանական. Իրանցի երաժշտագետները բողոքում են
