Այսօր էլ հաշմանդամություն ունեցող բազմաթիվ երեխաներ դուրս են մնում հասարակական կյանքից. Տ. Փիրումյան (Տեսանյութ)
2014թ-ի հունիսին UNICEF-ը ՀՀ կառավարության և երեխայի իրավունքների ոլորտի տեղական և միջազգային մի շարք կազմակերպությունների աջակցությամբ մեկնարկեց հաշմանդամություն ունեցող երեխաների սոցիալական ներառմանն ուղղված հանրային արշավ, որի նպատակներն են` բարձրացնել իրազեկությունը հաշմանդամություն ունեցող երեխաների իրավունքների մասին, խթանել ներառման և «կրթություն բոլոր երեխաների համար» գաղափարների տարածումը, նպաստել հաշմանդամություն ունեցող երեխաների` որպես հասարակության լիարժեք անդամների ընդունմանն ու նրանց դերի կարևորմանը երկրի զարգացման գործում: Այսօր երևանյան զբոսայգիներից մեկում ազդարարվեց արշավի արդեն պաշտոնական մեկնարկը:
«Հասարակայնության հետ կապերի հայաստանյան ասոցիացիայի» ղեկավար Տաթևիկ Փիրումյանը բացման խոսքում ընդգծեց, որ արշավը նպատակ ունի գործողությունների ու միջոցառումների միջոցով հասարակության մեջ սերմանել ներառման և կրթություն բոլոր երեխաների համար արժեքները. «Թեև Հայաստանը շուրջ 25 տարի առաջ ստորագրել է ՄԱԿ-ի համապատասխան կոնվենցիան, այնուամենայնիվ այսօր էլ հաշմանդամություն ունեցող բազմաթիվ երեխաներ դուրս են մնում հասարակական կյանքից և ինչն ամենակարևորն է` հանրակրթությունից»:
Նա նաև ներկայացրեց պաշտոնական վիճակագրություն, համաձայն որի` Հայաստանում ունենք 8120 հաշմանդամություն ունեցող երեխա, որոնց շուրջ 18 տոկոսը առհասարակ չի հաճախում դպրոց, իսկ նրանց 1/3-ը չի մասնակցում համայնքային միջոցառումներին: Արշավի վերջնանպատակն է, շարունակեց նա, հասնել նրան, որ հասարակության յուրաքանչյուր անդամ գիտակցի և ընդունի, որ հաշմանդամություն ունեցող երեխաները ունեն բոլոր այն իրավունքները հավասարապես մասնակցելու հասարակական կյանքին, համայնքային միջոցառումներին, իրացնել կրթության իրավունքը ինչպես և մյուս երեխաները:
«Կարևոր է գիտակցել, որ հնարավորություն ընձեռելու դեպքում հաշմանդամություն ունեցող երեխաները ևս կարող են շատ արժեքավոր ներդրում ունենալ հասարակական կյանքում»,- հավելեց Տ.Փիրումյանը:
Արշավը կտևի երեք տարի` հիմքը դնելով Երևանում և աստիճանաբար կտարածվի մարզեր ու համայնքներ: Այն կունենա երեք բաղադրիչ. Հանրային միջոցառումների բաղադրիչի շրջանակում կապահովվի շփում հաշմանդամություն ունեցող և չունեցող երեխաների և երիտասարդների միջև, մեդիա բաղադրիչի շրջանակում կիրականացվեն մի շարք լուսաբանման գործողություններ, կլոր-սեղան քննարկումների բաղադրիչի շրջանակում կիրականացվի հանդիպումների շարք թիրախային խմբերի հետ, որոնց ընթացքում կքննարկվի ներառական կենսակերպի և արժեքների կարևորությունը:
Ծրագրի մեկնարկին իրենց մասնակցությունն ունեցան նաև հաշմանդամություն ունեցող երեխաներ և երիտասարդներ, որոնցից ամեն մեկը պատմեց իր անցած ուղին և ինտեգրումը հանրակրթական դպրոցներում, այն, ինչով զբաղվում է այսօր և ինչի մասին է երազում. դառնալ դերասան, կյանքը նվիրել թատրոնին, ունենալ ծրագրավորողի ապագա:
Այսպես, թիվ 27 հանրակրթական դպրոցի նախկին աշակերտուհի Աշխենը տեղեկացրեց, որ այսօր աշխատում է երևանյան տպարաններից մեկում` դպրոցում սովորելն է իրեն հնարավորություն տվել ունենալ այդ հնարավորությունը:
Մինչդեռ Կրթության ազգային ինստիտուտի փոխտնօրեն, թիվ 27 դպրոցի նախկին տնօրեն Անահիտ Բախշյանը հավելեց, որ երբ Աշխենը ընդունվում էր դպրոց, նրա բժշկական փաստաթղթերում նշված է եղել, որ երեխան սովորելանկարող է. «Ուրեմն կոտրվի այն բժշկի ձեռքը, որը նման նախադասություն է գրում որևէ երեխայի համար: Աշխենը ոչ միայն սովորել է, այլև աշխատում է և ինքը շատ կարևոր օրինակ է մեր հանրապետությունում` պաշտոնապես Աշխենը առաջին աշակերտն էր, որ գրանցվեց հանրակրթական դպրոցում և հիմք դրեց ներառական կրթությանը»:
Տիկին Բախշյանը նաև կարևորեց մեկնարկած քարոզարշավը` հույս հայտնելով, որ երեք տարվա ընթացքում վերջապես կհաջողվի շատ ու շատ պաշտոնյաների գիտակցության մեջ կոտրել կարծրատիպերը և նրանք վերջապես կընդունեն այն օրենքներն ու որոշումները, որոնք ապահովելու են մեր հասարակության մեջ ներառականության տարածումը:
Լրահոս
Տեսանյութեր
Ինչո՞ւ հանկարծ ՀՀ իշխանությունները որոշեցին խլել արցախցիների կենսաթոշակային խնայողությունները