Ձեր վստահելի աղբյուրը

Ադրբեջանում նոր ուսումնական տարում դպրոց կգնա 138 հազար երեխա: Այս մասին, ըստ ադրբեջանական «Թրենդ» լրատվական գործակալության, տեղեկացրել են Ադրբեջանի կրթության նախարարությունից:

Հայտարարության մեջ ասվում է, որ «Ադրբեջանում վերջին տարիներին տեղի ունեցած դրական ժողովրդագրական փոփոխությունների արդյունքում երկրում աճում է առաջին դասարանցիների թիվը»: Նշվում է նաև, որ 2013-2014 ուսումնական տարում Ադրբեջանում ավելի քան 137 հազար առաջին դասարանցի կար:

Նշենք, որ Ադրբեջանի կրթության նախարարությունում չեն բացահայտել ուշագրավ մի փաստ` 7 տարի առաջ ծնված երեխաների և ներկայիս առաջին դասարանցիների թվաքանակի զգալի տարբերությունը: Այսպիսով, ըստ Ադրբեջանի պետական վիճակագրական ծառայության, 2007թ.-ին հանրապետությունում ծնվել է 151.9 հազար երեխա, իսկ ըստ կրթության նախարարության տվյալների` առաջին դասարան կգնան միայն 138 հազար երեխա: Իսկ ու՞ր են կորել 13.9 հազար երեխաները կամ 2007թ.-ին ծնվածների 9%-ը:

Թերևս այս երեխաները իրենց ծնողների հետ լքե՞լ են Ադրբեջանը, կամ այդ 9%-ը ընդհանրապես չե՞ն ուզում կրթություն ստանալ, կամ էլ այն տվյալները, որ 151.9 հազար երեխա է ծնվել և Ադրբեջանում ծնելիության աճ կա ընդհանրապես կե՞ղծ են: Այս հարցերին դեռևս ոչ ոք չի պատասխանել:

Հիշեցնենք, որ Ադրբեջանում պարբերաբար հրապարակվում են տվյալներ, որոնք հակասում են պաշտոնական վիճակագրության տվյալներին, ըստ որի, հանրապետությունում ծնելիության «աճ» կա: Այսպիսով, 2014թ.-ի մայիսի սկզբին «Ենի Մուսավաթ» թերթը «Մեծ կեղծիք կապված Ադրբեջանի բնակչության թվաքանակի հետ» հոդվածում ներկայացնում է վերլուծություն Ադրբեջանի պետական վիճակագրության կոմիտեի հանրապետության բնակչության թվաքանակի և կրթության նախարարության դպրոցականների թվաքանակի ներկայացրած տվյաների մասին: Ըստ 25 տարի հնություն ունոցող վիճակագրության`Ադրբեջանում ապրում էր 7.5 միլիոն մարդ, այդ թվում 1.4 միլիոն դպրոցականներ:

Ըստ Ադրբեջանի պետական վիճակագրության կոմիտեի` հանրապետության բնակչության թվաքանակը 2014թ.-ին աճել է մինչև 9.5 միլիոն, սակայն կրթության նախարարությունը տեղեկացնում է, որ ներկայումս դպրոցականների թիվը 1.29 միլիոն է: Իսկ դա 103 հազար մարդով քիչ է 25 տարի առաջվա ունեցած տվյալներից: Սա ենթադրում է, որ Ադրբեջանի բնակչության թիվը ոչ միայն չի աճել, այլ նաև պակասել է, գրում էր «Ենի Մուսավաթը»:

Դեռ 2012թ.-ի հուլիսին Ադրբեջանում դպրոցականների թվի «աճի» կեղծիքների հետ կապված խոշոր իրարանցում էր բարձրացել: Իրարանցումը սկսվել էր, երբ Ադրբեջանի ուսանողների ընդունելության պետական հանձնաժողովի նախագահ Մալեյքա Աբասզադեն հայտարարել էր, որ 9-րդ դասարանի ավարտական քննություններին պետք է մասնակցեին 90 հազար շրջանավարտ, սակայն իրականում մասնակցում էին 78 հազար: Աբասզադեն նշել էր, որ նա ոչինչ չգիտի այն մյուս 22 հազար IX և XI դասարաններում սովորող աշակերտների ճակատագրի մասին, ովքեր 2012թ.-ին պետք է մասնակցեին ավարտական քննություններին:

Մեկնաբանելով ստեղծված իրավիճակը`փորձագետ Ալովսաթ Օսմանլին նշել է, որ 9-րդ դասարանի ավարտական քննություններին, 90 հազարի փոխարեն մասնակցել են 78 հազար աշակերտ: «Բացի այդ, 78 հազարից 8 հազարը կրճատվել են քննությունների ժամանակ: Ինչը նշանակում է, որ հիմնական կրթության ատեստատ կարողացել են ստանալ ընդամենը 70 հազար աշակերտ»,- ասել է Օսմանլին: Փորձագետը նշել է, որ ըստ վիճակագրության, 11 տարի առաջ ադրբեջանական դպրոցներ ընդունվել է 133 հազար մարդ: Այդ 133 հազարից հասունության ատեստատ կարողացել են ստանալ ընդամենը 70 հազարը:

Ավելի վաղ, 2010թ.-ի նոյեմբերին Ադրբեջանում «Ընտրությունների մոնիթորինգի և ժողովրդավարության ուսուցման» կենտրոնի տնօրեն Անար Մամեդլին, մատնանշելով տարբերությունը ԿԸՀ-ի և պետական վիճակագրության ծառայության ընտրողների թվաքանակի մեջ, դիմել էր Ադրբեջանի ԿԸՀ-ի ղեկավար Մազահիր Փանախովին` խնդրելով պարզաբանել իրավիճակը: ԿԸՀ-ի կայքում ասվում է, որ Ադրբեջանում կա 4 829 888 ընտրող, իսկ պետական վիճակագրական ծառայության պաշտոնական կայքում ասվում է, որ Ադրբեջանում 18 տարին լրացած (ձայնի իրավունք ունեցող) մարդկանց թիվը կազմում է 6 438 000: Ադրբեջանի պետական մարմինները չեն կարողանում բացատրել 1.6 միլիոն մարդու տարբերությունը:

Արդեն 2013թ.-ի հունիսին Ադրբեջանի ԿԸՀ-ի անդամ Աքիֆ Գուրբանովը ասել էր. «Պետական վիճակագրության ծառայության զեկույցում ասվում է, որ երկրի բնակչության թիվը կազմում է 9 միլիոն 356 հազար մարդ, ընդ որում ավելի քան 6 միլիոն 467 հազար մարդու տարիքը 20-ից բարձր է: ԿԸՀ-ի զեկույցում ընտրողների թիվը կազմում է 4 միլիոն 986 հազար մարդ: Թվերի միջև տարբերությունը մեկ ու կես միլիոն է: Ու՞ր են այդ ընտրողները»: 2013թ.-ի հուլիսին արդեն ԵԱՀԿ Ժողովրդավարական հաստատությունների և մարդու իրավունքների գրասենյակը (ԵԱՀԿ ԺՀՄԻԳ) իր զեկույցում մտահոգություն է հայտնել այն փաստի հետ կապված, որ ըստ Ադրբեջանի պետական վիճակագրության ծառայության տվյալների 20 տարեկանից բարձր մարդկանց թվաքանակը 1.5 միլիոնով ավել է ԿԸՀ-ի կողմից ներկայացված ընտրողների թվից:

Ըստ փորձագետների գնահատականների` պետական վիճակագրության ծառայությունը Ադրբեջանի բնակչության թվաքանակը 35%-ով ավել է ներկայացնում, քան իրականում կա: Իրականում Ադրբեջանի բնակչությունը 6 միլիոնից քիչ է: