Հալեպահայ կինը Հայաստան է բերել մարաշցի տատերից սովորած ասեղնագործությունը

Հեղինակ` Մարի Թարյան

Ասեղի մի քանի հպում ու նախշերը զարդարում են թավիշը: Ասեղով ու թելով կտորի վրա ամեն մի կետն արվում է խաչի տեսքով: Մարաշի ասեղնագործությունն է, Կիլիկիայի մշակութային այն եզակի արժեքներից. որ թուրքերը չեն կարողացել յուրացնել:

«Իմ տատիկները, պապիկները, բոլորը մարաշցիներ էին: Մեր ընտանիքն այս ասեղնագործությունը պահել է: Թուրքերը միայն սա չեն կարողացել յուրացնել, քանի որ վրան ամբողջությամբ խաչեր են, չէին կարող իրենցով անել: Սա է հատկանշական Մարաշի ասեղնագործության մեջ»,- ասում է Աիդան Սանթուրյանը:

Մարաշի ասեղնագործությունը Աիդային փոխանցել են Կիլիկիայից Հալեպ գաղթած տատերը: Տարիներ անց ինքն էլ այն իր հետ պիտի բերեր Արևելյան Հայաստան:

Հալեպում պատերազմի սլաքը դեռ նոր-նոր էր սկսել շարժվել, երբ ընտանիքը, զգալով վտանգը, կապեց ճամպրուկներն ու բռնեց հայրենիքի ճամփան: Երկար մնալու չէին եկել, բայց կանգառը երկարեց:

«Եկել եմ զավակներիս` երեք դստրերիս, ամուսնուն և մորս հետ, 2012-ի օգոստոսի 2-ին: Կայուն չէր, իսկ դուստրս համալսարանում էր սովորում: Վտանագավոր էր, չէր կարող գնալ, համալսարանը մեր տնից հեռու էր: Մեկ շաբաթ անընդմեջ շատ վատ վիճակ էր: Որոշեցինք գալ Հայաստան, որպեսզի այստեղ շարունակի, ամուսինս պիտի մնար երկու դստրերիս հետ, իսկ ես, փոքր աղջիկս ու մայրս վերադառնայինք: Բայց ավելի գեշ եղավ վիճակը, ճանապարհները փակվեցին, չվերադարձանք»,- պատմում է նա:

Հալեպում Աիդան մանկապարտեզում էր աշխատում, 13 տարի Հայոց լեզվի ուսուցչուհի էր. «Հրաժարականս հաջորդ տարի ուղարկեցի և մնացի ընտանիքիս մոտ»:

Հալեպի տունը Հայաստան տեղափոխվելուց հետո վաճառեցին: Հիմա քաղաքում շատ հարազատներ ու ընկերներ են մնացել` ամուսնու ընտանիքը, իր մորաքույրները, մորեղբայրը և այլն:

«Խոսում եմ իրենց հետ, բայց այս վերջին շաբաթը շատ գեշ է վիճակը: Տները վնասված են: Լքել են, ավելի ապահով տեղեր տեղափոխվել: Շատերն ապաստանել են այն հայերի տներում, ովքեր հեռացել են և որ դատարկ են: Շատ-շատ վատ վիճակ է: Հույս ունենք, որ այս ընտրությունից հետո կհանդարտվի, որևէ մեկին որևէ բան չի լինի»,- ցավով ասում է հալեպահայ կինը:

Մարդիկ հեռանալու միջոց էլ չունեն: Շատ քչերն են, որ օդանավով կարող են գալ, իսկ ցամաքային ճանապարհն էլ վաղուց ապահով չէ, չի գործում: Անգործություն է:

Սիրիայում ամեն ինչը կարոտում է Աիդան, բայց ամենից շատ մանկապարտեզն ու երեխաներին: Շատ-շատ եմ սիրում աշխատանքս, ասում է Աիդան ու հուզմունքից չի կարողանում շարունակել:

Ընտանիքը Հայաստանի կյանքին արդեն սովորել է, բայց հայրն օտարության մեջ է: Այստեղ աշխատանք չի կարողացել գտնել, հիմա արաբական երկրներից մեկում է աշխատում: Տարին երկու անգամ հազիվ գալիս է. «Մեզ համար շատ դժվար էր: Հայաստանում էլ նոր էինք եկել, թեկուզ մեր հայրենիքն է, բայց անծանոթ երկիր, անծանոթ միջավայր»:

Հայաստան գալու ցանկություն միշտ են ունեցել, իսկ պատերազմը պատճառ դարձավ. «Մեր ընտանեկան պայմանները չէին հարմարվում, որ գաղթեինք Հայաստան: Շատ արագ որոշեցինք: Բոլոր մարդիկ ասում են դա, բայց անկեղծ, մենք միշտ փափագում էինք` երանի հարմար լինի, գնանք Հայաստան ապրենք»:

Աիդան Հայաստանում պարապ չի նստել, ընտանիքում պահպանված Մարաշի ազգային ասեղնագործությունը Հայաստանում է ծաղկում: Այնտեղ ասեղնագործությամբ զբաղվում էր միայն որպես ընտանեկան ավանդույթ: Ազատ ժամանակ իր տան սփռոցները, բարձերն ու սրբիչներն էր զարդարում:

Հիմա, մի քանի ցուցահանդեսների մասնակցելուց հետո, հայտնի է դարձել, պատվերներ է ընդունում:

«Աշխատում եմ, 8 ամիս է` հմտացած եմ ավելի: Այստեղի մարդկանց համար հետաքրքիր է, հատկապես, որ հայկական է, Կիլիկիայից է եկած: Հիմնական ծախսն այստեղ ապրելու դրանով վաստակել, սակայն, հնարավոր չէ»,- ասում է նա:

Ասեղնագործում է տարբեր իրերի վրա` հողաթափեր, հեռախոսի տուփեր, բարձեր. «Մարաշում մեր տատերը միայն սփռոցների վրա էին ասեղնագործում: Ես նպատակներ ունեմ նաև հայկական մոտիվներով ասեղնագործել գլխարկների վրա»:

Աիդան հույս ունի այստեղ զարգացնել Մարաշի ասեղնագործությունը:

Սիրիահայերի մասին շարքի նախորդ պատմությունները`

Սիրիայից Հայաստան և անմիջապես հոգևոր ճեմարան. Սարկավագի պատմությունը

Հալեպահայ ընտանիքի ողջ ունեցվածքը թալանված է, տունը` դատարկ

Արտադրված է Հայաստանում` սիրիահայի կողմից. ջինս, ներքնազգեստ և սպորտային հագուստ

Հալեպահայն անհամբեր սպասում է պատերազմի ավարտին. «Երկրորդ դրախտը Հալեպն է»

Սիրիահայ ընտանիքի որդին Հայաստանում է ծնվել. «Ես հայրենիքս եմ ընտրել»

Երեք ամիս զենքը ձեռքին` ուղիղ պատերազմի աչքերին նայելով. հալեպահայը իր տունն էր պահում

«Ուզում է այնտեղ ոսկի տեղա, հետ չեմ գնա». Հալեպահայ ոսկերիչն Արցախում հող է մշակում

Քեսաբահայի հայացքն անցյալում է, սիրտը՝ անտեր մնացած տանը

Սիրիահայ բժշկի հիվանդանոցը՝ զինյալների բուժարան. Օտար կռիվն ու սեփական կորուստը

Սիրիահայ Պերճի տրեխներով ու յափնջիով Սարոն. «Հայություն կա «Անուշ»-ի մեջ»

Ուրիշի պատերազմը. Հալեպահայ ոսկերչի կիսատ թողած կյանքն ու անորոշ ապագան

Հալեպից Հորդանան, ապա Հայրենիք. Հետևում թողած թագավորական առաջարկների ու կյանքի մասին

Ապրել օտար հողում և Հայաստանը մեջդ ապրեցնել. Սիրիահայ ընտանիքի վերջին հանգրվանը

Սիրիայից Արցախ. Հայ երիտասարդը չավարտված պատերազմում իր գործն է գտել

«Հայրս ու մայրս 1915-ի ջարդն են տեսել, մենք էլ այսօր ավելի ճերմակ ջարդ տեսանք»

Հալեպի հայ հարսների օժիտն ասեղնագործող ու ծաղկող կնոջ մասին

Հալեպում թողած պարտությունն ու Հայաստանում գտած հաղթանակը

Ընդհատվող ժամանակագրություն` Հալեպից Երևան

Հալեպահայ մանկաբույժը՝ հայրենիքի, երեխաների ու խորթ չապրելու մասին

Հալեպի տունը պոկել-բերելու և այդպես էլ օտար մնալու մասին

Շուտ մեծացած մանուկներ, գողացված ուրախություն, ապրելու տենչ, հայ ընտանիքը չի լքում Հալեպը

Աշխարհի որ ծայրն էլ գնաս, հետ ես գալու, որովհետև միշտ կարոտելու ես. Հալեպահայ սրտաբան

Պատերազմը սեփական մաշկի վրա զգացած. Հալեպահայը կամավոր աշխատում է փախստականների համար

Տան կարոտը, հայրենիքը չթողնելը, հայ մնալու պարտքն ու Թումանյանի «Անուշը»… Հալեպահայ օպերային երգչուհին

«Գաբոյիս չեմ կարողանում բերել, երեխաս Հալեպում է». Սիրիահայ ընտանիքի երազանքը

Սիրիահայ կնոջ պատմությունը… Գաղթականության շրջանի, օտարին թողած տան, սարերի հետ խոսելու և գտած հայրենիքի մասին

Հալեպահայ ատամնաբույժի անցած ճամփան` Հալեպից մինչև անապատ, Լիբանանից` հայրենիք. Մահն ամեն րոպե գոյություն ուներ

Սիրիահայ. Մեր ինքնությունը այստեղ կպահենք, Հայաստանից դուրս ուր էլ գնանք, պիտի ձուլվենք

Երեսուն տարվա լուսանկարչի կյանք ու առանց լուսանկարելու երեք տարի. Սիրիան իմ սրտին մոտ է, բայց Հայաստանն ավելի

Սիրիահայ Ժիրայրն Արցախում է արդեն չորս տարի. Սեղան է նստում յոթ զավակով, մեծ տղան էլ զինվոր է

Պանիր, զահտար ու մարթադելլա. Նորան իր հետ բերել է հալեպյան ուտեստները, այստեղի էլ ջուրն ու օդն է սիրում

«Տանս վրա երկու անգամ հրթիռ է ընկել, տունս քանդվել է». Հալեպահայ Սոսին Երևանում սենդվիչ է վաճառում

Հալեպահայ. Խիղճ չունեցող մարդու ձեռքին մնացինք, այդքան գեղեցիկ քաղաքն ինչի՞ են վերածել

Սիրիահայ կին. Իսկ տունը, առօրյան, իմ հիշողություններն ինձ հետ են կանչում Սիրիա 

Թեկուզ վաղը պատերազմը դադարի, հետ չեմ գնալու. Արցախում վերաբնակեցված սիրիահայ բժիշկ



Աղբյուր` Panorama.am
Share |
Տեքստում սխալ կամ վրիպակ նկատելու դեպքում, ուղարկեք խմբագրին հաղորդագրություն` նշելով տվյալ սխալը, այնուհետև սեղմելով Ctrl-Enter:

Լրահոս

23:50
Մահվան ելքով վրաերթ Գեղարքունիքի մարզում
Նոյեմբերի 13-ին, մահվան ելքով վրաերթ է տեղի ունեցել Գեղարքունիքի մարզում։ Ժամը 18:15-ի սահմաններում Արցախի Հանրապետության քաղաքացի 44-ամյա Արման...
Աղբյուր` Panorama.am
23:29
Ֆրանսիան կոշտ է պատասխանել Ալիևի հայտարարությանը
Ֆրանսիայի՝ էկոլոգիական անցման հարցերով նախարար Անյես Պանիե-Ռյունաշեն երկրի խորհրդարանում ունեցած ելույթում կտրուկ է արձագանքել Բաքվում ընթացող...
Աղբյուր` Panorama.am
23:05
Նոյեմբերի 15-ից արգելվում է սիգի որսը և վաճառքը
Շրջակա միջավայրի նախարարությունից հայտնում են. «Սիգի ձվադրման ժամանակահատվածով պայմանավորված՝ նոյեմբերի 15-ից վերահսկողության...
Աղբյուր` Panorama.am
22:42
Թմրանյութերի գործով բերման ենթարկված ՔՊ-ական Կարեն Սարուխանյանի քեռու որդին լքում է ՔՊ-ն
ԱԺ ՔՊ-ական պատգամավոր, Գյումրու քաղաքապետի թեկնածու Կարեն Սարուխանյանի քեռու որդին՝ Վարուժան Խոջումյանը(լուսանկարում աջից առաջինը) ֆեյսբուքում...
Աղբյուր` Panorama.am
22:15
Red Eagles և FAF շարժումները նոյեմբերի 14-ին Երևանում կկազմակերպեն երկրպագուների միասնական երթ
Ֆուտբոլի Հայաստանի ազգային հավաքականի երկրպագուների Red Eagles և FAF շարժումները հայտարարություն են տարածել, որով հայտնում են, որ նոյեմբերի...
Աղբյուր` Panorama.am
21:43
Իսրայելական հրթիռակոծությունից մեկ օրում Լիբանանում զոհվել է 78 մարդ՝ նաև կանայք և երեխաներ
Վերջին 24 ժամվա ընթացքում Լիբանանի մի շարք շրջաններում իսրայելական հարվածների հետևանքով զոհվել է 78 և վիրավորվել 122 մարդ։ «ՌԻԱ...
Աղբյուր` Panorama.am
21:21
Երևանի Իսաբեկյան փողոցը երեք օր փակ է լինելու
Երևանի քաղաքապետարանից հայտնում են, որ նոյեմբերի 14-ից մինչև նոյեմբերի 16-ը՝ ժամը 09:00-ից 20:00-ն փակ է լինելու Է. Իսաբեկյան փողոցի՝ Է....
Աղբյուր` Panorama.am
20:53
Նիսի քաղաքապետը պահանջել է Եվրոպական խորհրդի նախագահի հրաժարականը COP29-ին մասնակցելուց հետո
իսի քաղաքապետը պահանջել է Եվրոպական խորհրդի նախագահի հրաժարականը COP29-ին մասնակցելուց հետո ։ Նիսի քաղաքապետ Քրիստիան Էստրոզին հանդես է եկել...
Աղբյուր` Panorama.am
20:46
Զինծառայողի մահվան հանգամանքներն ամբողջովին պարզելու նպատակով ընթանում է քննություն․ ՊՆ
Նոյեմբերի 13-ին՝ ժամը 09:00-ի սահմաններում, հայտնաբերվել է ՊՆ N զորամասի զինծառայող Նարեկ Խաչատուրի Գրիգորյանի դին: «Դեպքի...
Աղբյուր` Panorama.am
20:31
Ուրուգվայն Ադրբեջանին կոչ է արել ազատ արձակել հայ ռազմագերիներին և պատանդներին
 Ուրուգվայի Ներկայացուցիչների պալատի նախագահ Անա Օլիվերան, Ուրուգվայի նախկին նախագահներ Խուլիո Մարիա Սանգինետտին և Լուիս Ալբերտո Լակաժե...
Աղբյուր` Panorama.am
20:13
Վաղը՝ համաժողով, իսկ նոյեմբերի 15-ին՝ բողոքի ակցիա ՄԱԿ-ի երևանյան գրասենյակի մոտ․ Գրետա Թունբերգի հայաստանյան օրակարգը
Էկո ակտիվիստ Գրետա Թունբերգն այսօր այցելել է Ջերմուկ։ Այդ մասին հայտնում է  «Կանաչ Հայաստան» ՀԿ-ի նախագահ, բնապահպան...
Աղբյուր` Panorama.am
19:55
Լավրովը ներկայացրել է ՌԴ տեսլականը, ՀՀ տեսլականը տրամագծորեն տարբերվում է․ Միրզոյան
ՌԴ ԱԳ նախարարը հայտարարել էր, որ պետք չէ շտապել Ադրբեջանի հետ խաղաղության պայմանագիր կնքելու հարցում:  ԱԺ-ում արձագանքելով Լավրովի...
Աղբյուր` Panorama.am
19:46
Գոռավան-Արարատ ավտոճանապարհին վթար է եղել, կան տուժածներ
Նոյեմբերի 13-ին, ժամը 18:04-ին Արարատի մարզային փրկարարական վարչության ճգնաժամային կառավարման կենտրոն ահազանգ է ստացվել, որ Գոռավան գյուղի...
Աղբյուր` Panorama.am
19:35
ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի «մտահոգություններն»՝ Արցախի ժառանգության շարունակական ոչնչացումների մասին
Monument Watch-ն ահազանգում է․ «2024 թվականի հոկտեմբերի 28-29-ը ՀՀ ԱԳՆ ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Հայաստանի ազգային հանձնաժողովի  նախաձեռնած...
Աղբյուր` Panorama.am
19:19
Հունաստանը զորավարժություններ է անցկացնում Թուրքիայի սահմանի մոտ
Հունաստանը «Մինոտակիս-24» անվամբ զորավարժություններ է անցկացրել Թուրքիայի հետ առանցքային սահմանային կետի՝ Եվրոս գետի մոտ։ Ռազմական...
Աղբյուր` Panorama.am
19:04
Վերջին զանգի միջոցառումները վաղուց վերածվել են քաղքենի միջավայրի, բիզնեսի․ Ժաննա Անդրեասյան
 Վերջերս նախարարությունը շրջաբերական է ուղարկել հանրակրթական հաստատություններ, որտեղ նշված է՝ վերջին զանգի միջոցառումն անպայման պետք է...
Աղբյուր` Panorama.am
18:57
Նոր տարվա տոնավաճառ՝ 2024-2025
Երևանի քաղաքապետարանը տնտեսվարողներին հրավիրում է մասնակցելու Նոր տարվա և սուրբծննդյան տոնավաճառին։ «Այն տեղի կունենա ս.թ....
Աղբյուր` Panorama.am
18:44
Սփյուռքում գործող «Ադրբեջանական տներ» կազմակերպությունը խեղաթյուրում է պատմական իրադարձությունները․ «Գեղարդ» հիմնադրամ
Աշխարհի տարբեր երկրներում ադրբեջանական իշխանությունների նախաձեռնությամբ ստեղծվում են բազմաթիվ կազմակերպություններ, որոնք, պատմական...
Աղբյուր` Panorama.am
18:33
Հայաստանը, Ադրբեջանը և Ռուսաստանը 2023-ի հունիսին մոտ էին տարածաշրջանում տրանսպորտային ուղիների վերականգնմանը․ Զախարովա
 2023-ի հունիսին Հայաստանը, Ադրբեջանը և Ռուսաստանը մոտ էին տարածաշրջանում տրանսպորտային ուղիների վերականգնմանը, սակայն Արևմուտքի ճնշման տակ...
Աղբյուր` Panorama.am
18:16
Փաշինյանը Գյումրիում տոնածառ տեղադրելու հարցը կլուծի
«Նույնիսկ 1988թ․-ի երկրաշարժի տարում Գյումրին Ամանորին ուներ տոնածառ։ Պարոն վարչապետ, իմ երեխաների և բոլոր գյումրեցի փոքրիկների անունից...
Աղբյուր` Panorama.am
17:59
Մենք Ադրբեջանի սահմանադրության փոփոխության հարց չենք բարձրացնում. Փաշինյան
«Հայաստանի Սահմանադրության տեքստում որևէ դրույթ Լեռնային Ղարաբաղի մասին ոչ ուղղակի, ոչ անուղղակի չի պարունակվում»,- ԱԺ-ում...
Աղբյուր` Panorama.am
17:48
Փաշինյան. Նման երկար խոսակցություն վաղուց կամ ընդհանրապես Ալիևի հետ չէի ունեցել
«Ես ուզում եմ գոհունակությունս հայտնել Ադրբեջանի նախագահի հետ իմ շփումների վերաբերյալ»,-ԱԺ-ում պատասխանելով Աստանայում տեղի ունեցած...
Աղբյուր` Panorama.am
17:22
Բաքվում COP29-ում անվճար է միայն ջուրը
Նոյեմբերի 11-22-ը Ադրբեջանի մայրաքաղաք Բաքվում տեղի ունեցող ՄԱԿ-ի Կլիմայի փոփոխության շրջանակային կոնվենցիայի (COP29) Կողմերի համաժողովի 29-րդ...
Աղբյուր` Panorama.am
17:16
Դեպի Բալի ու հակառակ ուղղությամբ թռիչքները չեղարկվում են մոխրի պատճառով
Մի քանի ավիաընկերություններ չեղարկել են թռիչքները դեպի Բալի և հակառակ ուղղությամբ՝ Ինդոնեզիայի հանգստավայր կղզու մոտակայքում գտնվող հրաբխից...
Աղբյուր` Panorama.am
17:12
Կառավարության նիստը հետաձգվում է
ՀՀ կառավարության մամուլի ծառայությունից հայտնում են, որ կառավարության հերթական նիստը հետաձգվում է և տեղի կունենա ուրբաթ՝ նոյեմբերի 15-ին, ժամը...
Աղբյուր` Panorama.am
17:10
Տնտեսության վերականգնման տպավորություն է ստեղծվում, բայց սա խաբկանք ու հեգնանք է. Աղասի Թավադյան
ԱԺ-ում 2025 թվականի բյուջեի քննարկման ժամանակ ՔՊ-ական պատգամավորները հայտարարում են. որ հաջորդ տարի աշխատավարձի և թոշակների աճ չի լինելու, բայց...
Աղբյուր` Panorama.am
17:02
Աղազարյան. Երբ երիտասարդ էի ու լսում էի «Կիլիկիա» երգը, լացում էի, երբ մեծացա, հասկացա՝ Կիլիկան՝ ուր, ես՝ ուր, ինչու պետք է լացեմ
«Ես մի թեթև անդրադառնամ պարոն Ռուստամյանի ելույթին։ Պարոն Ռուստամյան, ձեր ելույթը շատ, շատ էմոցիոնալ էր, իհարկե, բայց որոշ դրվագների հետ...
Աղբյուր` Panorama.am
16:45
Ակբա բանկը և American Express-ն ընդլայնում են համագործակցությունը Հայաստանում
Ակբա բանկը և American Express-ը հայտարարում են իրենց երկարամյա համաձայնագրի ընդլայնման մասին, որի համաձայն Ակբան բացառիկ իրավունքով կշարունակի...
Աղբյուր` Panorama.am
16:39
Ավագանու անդամ. Երևանցին ձեզ այդ իրավունքը տվե՞լ էր, հարգելի հեղափոխական թիմ
Երևանի ավագանու «ազգային առաջընթաց» խմբակցության անդամ Քրիստինա Վարդանյանը գրում է. «Երևանի ավագանու 3-րդ նստաշրջանի 3-րդ...
Աղբյուր` Panorama.am

Տեսանյութեր

Կառավարության համար ՀՀ ո՞ր քաղաքացիներն են համարվելու իրական Հայաստանի քաղաքացիներ. Ռուստամյան
10:59 13/11/2024

Կառավարության համար ՀՀ ո՞ր քաղաքացիներն են համարվելու իրական Հայաստանի քաղաքացիներ. Ռուստամյան

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}