Գագիկ Մակարյան. Զախարյանին խորհուրդ տվեք կարդալ կանոնադրությունը
Գործատուների միության նախագահ Գագիկ Մակարյանը բազմաթիվ դժգոհություններ է ստացել մանր ու միջին ձեռնարկատիրություններից՝ էլեկտրաէներգիայի հնարավոր թանկացման վերաբերյալ:
«Դժգոհությունները նախորդ տարվա թանկացումից հետո դեռ չեն մարել: Այնպես չի, որ հարմարվել են, անցել գնացել է նախորդ տարվա թանկացումը: Հիմա ավելի շատ է թանկանում, դժգոհություններն էլ ավելի շատ են: Սա բավականին մեծ թանկացում է ու վնասելու է փոքր ու միջին բիզնեսին»,-Panorama.am-ին ասաց միության նախագահը:
Մակարյանի խոսքով, տնտեսության զարգացող ճյուղերից հանքարդյունաբերության ոլորտի ընկերությունները գուցե կարողանան հաղթահարել դժվարությունները, սակայն սննդի արդյունաբերության ոլորտի ընկերությունները՝ դժվար թե. «Մեր պահածոները այսօր հազիվ են Ռուսաստանում վաճառվում, ռուսական ռուբլու անկումից հետո բավականին լուրջ պրոբլեմներ ունենք արտադրողների ու արտահանողների համար: Էլեկտրաէներգիայի թանկացման հետևանքով գները կարող են այնպիսին դառնալ, որ ընկերությունները կդառնան ոչ մրցունակ»:
Իր ընտանիքի օրինակով տնտեսագետը հաշվարկել է, որ գազի տարեկան միջին ծախսը թանկացումից հետո հավասարվելու է հոսանքի միջին ծախսի գնին. «Էլեկտրաէներգիան նույնիսկ ավելի թանկ է ստացվում: Այսինքն, հոսանքը թանկացնելով մենք այնպիսի իրավիճակ ենք ստեղծում, որ շատերը հարկադրված լինեն գազ օգտագործել, որպեսզի գազի սպառման օպտիմալ ծավալ լինի: Ես նույնիսկ միտում եմ տեսնում»:
Մակարյանի խոսքով, էներգետիկայի նախարարությունը պետք է տեխնիկական աուդիտ անցկացնի Հայաստանի էլեկտրական ցանցեր ընկերությունում՝ պարզելու, թե կորուստներն ինչպիսին են իրականում:
«Պետությունը կարող է համաձայնվել թանկացմանը, բայց պետք է պայման դնի, որ օգուտների հաշվին համակարգը վերականգնվի, դրվի արդյունավետ մակարդակի, խնայողական իրավիճակի, հետո կամ գինը նույնը մնա կամ էժանացվի: Կյանքը ցույց է տալիս, որ ռուսական այս կազմակերպությունները չեն ցանկանում, որ իրենց շահույթը նվազի: Երկուսի դեպքում էլ ժողովուրդն ու բիզնեսը վճարումներն օպտիմալ կատարում են, սակայն տեսնում ենք, որ դա նրանց չի բավարարում ու տարբեր պատրվակներով փորձում են թանկացնել: Բնականաբար, ես դեմ եմ դրան»,-ասաց նա:
Մակարյանի խոսքով, օպտիմալ լուծումը կլինի այն, որ Հանրային ծառայությունները կարգավորող հանձնաժողովը պայման դնի, որ էլեկտրաէներգիան թանկացնում է ոչ ավել, քան 2-3 տարով, ինչից հետո այն պետք է վերադառնալ նախկին գնին. «Մենք չունենք ռազմավարություն, թե էլեկտրաէներգիայի թանկացումը ինչքան պետք է շարունակվի: Ամեն տարի գին ենք փոխում: Բիզնեսմեներն էլ պետք է կարողանան պրոեկտները պլանավորել՝ վարկեր են վերցնում, շուկաներ են ուզում հայթայթել: Ամեն տարի էլեկտրաէներգիայի թանկանալով իրենք դժվարությունների են հանդիպում, ծախսերի հաշվարկն է փոխվում, մենք էներգակիրների առումով անընդհատ պրոբլեմներ ենք ստեղծում»:
Մակարյանի խոսքով, գազի, էլեկտրաէներգիայի թանկացումն անմիջապես ազդում է գնողականության մակարդակի վրա. «Ժողովրդի գրպանում առանց այդ էլ քիչ փող կա, հիմա փողի մեծ մասը կգնա այդ ծառայությունների համար վճարմանը, դա կբերի գնողունակության անկմանը, վաճառքի ծավալները կկրճատվեն, կլինի գնաճ, ինչի հետևանքով էլ բիզնեսը կտուժի»:
Էներգետիկայի և բնական պաշարների նախարար Երվանդ Զախարյանն այսօր լրագրողների հետ հայտարարեց, թե էլեկտրաէներգիայի թանկացումը կառավարությունից կախված չէ:
Անդրադառնալով այս հայտարարությանը, Գործատուների միության նախագահն արձագանքեց. «Ճիշտ չի ասել, ուրեմն նախարարին խորհուրդ տվեք կարդալ նախարարության կանոնադրությունը: Մեծ ցանկության դեպքում կարելի է կանխել, միջամտել, համոզել: Վերջին հաշվով, միայն ֆինանսական աուդիտը բավարար չէ, այստեղ իսկապես տեխնիկական աուդիտ է հարկավոր, որպեսզի հայտնաբերեն համակարգերի փտած, քայքայված վիճակը, հին տրանսֆորմատորները, որոնք չեն փոխարինվում, անշնորհք ձևով հաղորդալարերի անցկացման վիճակը, անջատիչ համակարգերի վիճակը: Ներդրումներ եթե արվում են, ապա դրանք այլ ուղղությամբ են կատարվում»:
Մակարյանի գնահատմամբ, ռուսական այդ երկու ընկերությունները «գոռոզամիտ, ատկատներով ու շքեղ ծախսերով» մենեջմենթ են վարում: Հարցին, թե ինչու են նման վարքը հանդուրժում Հայաստանում, Մակարյանը պատասխանեց.
«Կարծում եմ՝ մի քանի պատճառ կա: Չեն ուզում ռուսական ընկերությունների հետ կոնֆլիկիտի գնալ, չգիտես ինչու վախեցած են, կարծում եմ, ունեն շահերի բախում, բացի այդ, ինժիներական մտքի ու մոդեռն, պրոֆեսիոնալ մոտեցումների պակաս կա»: