Ձեր վստահելի աղբյուրը

Նախագահի վերահսկողական ծառայության հայտնաբերած ամենամեծ և ամենշատ խախտումները հանքարդյունաբերության ոլորտում են, որը գտնվում է էներգետիկայի ու բնական պաշարների նախարարության ենթակայության ներքո:

Լրագրողների հետ հանդիպմանը ծառայության ղեկավար Հովհաննես Հովսեփյանը փաստեց, որ հանքօգտագործող տնտեսվարող սուբյեկտների՝ տարբեր պետական մարմիներին ներկայացրած հաշվետվությունները չեն համապատասխանում միմյանց. մասնավորապես անհապատասխանություններ կան ռոյալթի վճարների ու հարկային մարմիններին ներկայացրած շահութահարկի վերաբերյալ հաշվետվություններում, գերատեսչություններն էլ ինֆորմացիայի փոխանակում չեն իրականացրել:

«Եթե երկու տարբեր գերատեսչություններին ներկայացված այս հաշվետվությունները համեմատում ենք, ապա տեսնում ենք, որ դրանք խիստ հակասում են միմյանց: Եթե մենք ընդունենք, որ արժանահավատը ռոյալթի վճարների մասին հաշվետվությունն է, ապա այդ դեպքում նրանք պարտավոր են վճարելու ևս 1 մլրդ դրամից ավելի գումար: Եթե շահութահարկի մասին հաշվետվությունը վերցնենք հիմք, ապա պարտավոր են վճարել 300 մլն դրամի չափ գումար»,-ասաց վերահսկողական ծառայության ղեկավար Հովհաննես Հովսեփյանը:

Ծառայության ղեկավարն ասաց, որ այդ նախարարության հետ քննարկումներ են կազմակերպվել, վարչապետի թույլտվությամբ էլ երկրոդ անգամ ստուգումներ կիրականացվեն տնտեսվարող սուբյեկտներում, ինչի արդյունքում էլ կպարզվի իրական պատկերը:

Բացահայտվել է նաև, որ խախտումներ են առկա հանքային իրավունքերի տրամադրման հարցում:

«Հանքային իրավունքներ են տրամադրվել այն ընկերություններին, որոնք չեն կատարել իրենց պայմանագրային պարտավորությունները: Չկատարած լինելու պայմաններում`  նա գնում է նոր հանք ձեռք բերելու իրավունքի»,-ասաց Հ. Հովսեփյանը:

Հանքային 10 տեղամասերում էլ հանքերի ընդլայնումն իրականացվել է ոչ թե աճուրդային եղանակով, այլ ընդլայնաման իրավունքով, ինչի հետևանքով տնտեսվարողն անհամեմատ քիչ գումար է վճարել:

«Եթե այդ տեղամասերը ձեռք բերվեին գոնե աճուրդային եղանակով, ապա պետությանը պետք է վճարեին 700 մլն դրամ, այն դեպքում, երբ պետությանը վճարվել է ընդամենը 185 մլն դրամ»,-ասաց ծառայության ղեկավարը: Ստացվում է, որ տնտեսվարողը օրենքով սահմանված կարգով է ընդլայնել տարածքը, մեղավորը պետական չինովնիկներն են: Հետագա նման դեպքերը բացառելու համար օրենսդրական փոփոխություններ են իրականացվելու:


Ոլորտում առկա խախտումներն այսքանով չեն սահմանափակվում: Պարզվել է, որ պայմանագրով պարտավորված ներդրումները չեն իրականացվում: «Արդյունքում պետության միլիարդավոր դրամների վնաս է հասցվել: Այս պարագայում դա ձևակարպվում է որպես պարտք պետությանը»,-ասաց ծառայության ղեկավարը, հավելելով, որ այդ գումարը հասնում է 2 մլրդ դրամի: Մեղավորը պետական լիազոր մարմիններն են: Նրանք նաև սխալ են հաշվարկել մետաղական հանքեր ունեցող ընկերությունների կոնցեսիոն վճարները, որը վճարում են յուրաքանչյուր հեկտարի համար: «Վճարվել է ընդամենը 130 մլն դրամ կոնցեսիոն վճար, բայց պետք է լիներ կրկնակին՝ 247 մլն դրամ»,-ասաց Հ. Հովսեփյանը: Տնտեսավորղներ են եղել, որ 1 հա-ի համար 300 դրամ վճարելու փոխարեն վճարել են ընդամենը 119 դրամ՝ որպես կոնցեսիոն վճար, ավելին 187 տնտեսվարող էլ լիցենզիայի համար գանձվող պետական տուրքը չի վճարել, որը կազմում է 600 մլն դրամ: «Որևէ մեկը թող չկասկածի, դա բռնագանձվելու է: Հակառակ դեպքում լիցենզիայի գործունեությունը կդադարեցվի»,-հավաստիացրեց ծառայության ղեկավարը:

Այս ոլորտում նաև մի միտում կա, տեղական ընկերությունները հանք օգտագործելու լիցենզիա են ձեռք բերում, տարածքը ընդլայնում, ապա բարձր գներով օտարում օտարերկրյա ընկերություններին: