Ձեր վստահելի աղբյուրը

Փոխոստիկանապետ Սամվել Հովհաննիսյանը NEWS.am-ի հետ զրույցում անդրադարձել է ՀՀ 2-րդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանի` երթևեկության տուգանքներին ուղղված գնահատականներին:

-Պարոն Հովհաննիսյան, Ռոբերտ Քոչարյանը այսօրվա իր հարցազրույցում ի թիվս այլ ոլորտների անդրադարձել է տուգանքների «հայկական տարբերակին» նշելով, որ դրանք անհամադրելի են նվազագույն աշխատավարձի չափին և համեմատություն անելով եվրոպական երկրների հետ: 2-րդ նախագահի այս գնահատականի մասին ի՞նչ կասեք:

-Չնայած Վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ ՀՀ օրենսգրքի հատուկ մասի հոդվածներում տուգանքների չափերն ամրագրված են «սահմանված նվազագույն աշխատավարձի» որոշակի պատիկի չափով, այնուամենայնիվ իրավախախտումների, այդ թվում՝ Ճանապարհային երթևեկության կանոնների խախտումների համար սահմանված տուգանքների և նվազագույն աշխատավարձի միջև ուղղակի կապ չկա, քանի որ՝ նախ տուգանքների համար որպես հաշվարկային նվազագույն աշխատավարձի չափ է ընդունված հազար դրամը, իսկ սահմանված իրական նվազագույն աշխատավարձը ներկայումս 45.000 (քառասունհինգ հազար) դրամ է, և հետո՝ տուգանքները սահմանվում են առաջին հերթին հաշվի առնելով տվյալ իրավախախտման հասարակական վտանգավորության աստիճանը, ճանապարհատրանսպորտային պատահարների առաջացման մեջ տվյալ իրավախախտման չափաբաժինը, տվյալ իրավախախտման վիճակագրությունը (աճը կամ նվազումը), ինչպես նաև այլ գործոններ: Այս ամենը հաշվի առնելով՝ պետք է փաստել, որ տուգանքի չափը ոչ թե պետք է լինի այնքան, որ բոլորը (կամ՝ մեծամասնությունը) հնարավորություն ունենան խախտելու և վճարելու այն, այլ պետք է ունենա կանխարգելիչ նշանակություն, որպեսզի զերծ պահի երթևեկության մասնակիցներին իրավախախտումներ թույլ տալուց:

Ինչ վերաբերում է այն պնդմանը, թե Հայաստանի Հանրապետությունում բարձր են տուգանքների չափերը, ապա պետք է նշել, որ վերջին անգամ Հայաստանի Հանրապետությունում տուգանքների չափերի զգալի բարձրացում տեղի է ունեցել 2007 թվականի մարտ ամսին (21.02.07թ. ՀՕ-73-Ն օրենք, ուժի մեջ է մտել 24.03.2007թ.); Ի դեպ, այդ և դրան նսխորդող ժամանակահատվածում նվազագույն աշխատավարձը կազմում էր ներկայիս աշխատավարձի կեսը, ուստի խախտումների համար նախատեսված տուգանքների միջին չափը տոկոսային հարաբերակցությամբ կազմում էր շատ ավելի մեծ թիվ, բայց միայն 2012 թվականին տեսանկարահանող և լուսանկարահանող սարքերի տեղադրումից հետո, անհասկանալի պատճառներով սկսվեցին խոսակցություններ տուգանքների չափերի բարձր լինելու մասին, այն դեպքում, երբ, ըստ էության, բավականին կրճատվեց իրավախախտումների լատենտայնությունը, ինչն իր հերթին նպաստեց ճանապարհատրանսպորտային պատահարների հետևանքների ծանրության աստիճանի, այսինքն՝ զոհերի թվի կրճատմանը: Միաժամանակ, առանձնահատուկ պետք է նշել, որ տեսանկարահանող և լուսանկարահանող սարքերի տեղադրման և շահագործման արդյունքում բավականին բարձրացել է վարորդների իրավագիտակցությունն ու երթևեկության կուլտուրան:

Եվրոպական երկրներում սահմանված տուգանքների չափերի հետ կապված էլ հարկ է նշել, որ հենց նույն Գերմանիայում, որտեղ բնակավայրերում երթևեկության արագությունը սահմանված է 50 կմ/ժ (Հայաստանի Հանրապետությունում՝ 60 կմ/ժ), արագությունը գերազանցելու համար պատասխանատվություն կիրառելիս հաշվի է առնվում միայն արագաչափ սարքի հնարավոր սխալանքի չափը (որպես կանոն՝ 1 կմ/ժ), այսինքն ըստ էության պատասխանատվություն է առաջանում նույնիսկ 52 կմ/ժ արագությամբ երթևեկելու դեպքում՝ 15 եվրոյի չափով, այնինչ Հայաստանի Հանրապետությունում մինչև 10 կմ/ժ-ով գերազանցելու դեպքում վարչական պատասխանատվություն չի առաջանում: Իսկ զգալի չափով արագությունը գերազանցելու համար Գերմանիայում սահմանված է մինչև 680 եվրո, Իտալիայում՝ մոտ 3.200 եվրո, Իսպանիայում՝ 600 եվրո, Հունաստանում՝ 350 եվրո տուգանք, ինչն ամենևին էլ չի կազմում այդ երկրներում սահմանված նվազագույն աշխատավարձի 2.5-3 %-ը: Բացի այդ, եվրոպական երկրների մեծ մասում բացի տուգանքներից գործում է նաև տուգանային միավորների համակարգ, և համապատասխան քանակությամբ միավորներ հավաքելու դեպքում անձը զրկվում է տրանսպորտային միջոցներ վարելու իրավունքից:

-Ի՞նչ կասեք նախկին նախագահի այն դիտարկման մասին, որ վճարվող միջոցների գերակշիռ մասը պետք է մտնի պետական կամ համայնքային բյուջե, այլ ոչ թե մասնավոր, ինչը նաև ընդդիմադիրների պահանջն է:

-Ճանապարհային երթևեկության կանոնների խախտումների համար նշանակված տուգանքների գումարները, 2007 թվականից սկսած, ամբողջությամբ մուտքագրվում են Ճանապարհային ոստիկանության արտաբյուջետային ֆոնդ, և ծախսվում Հայաստանի Հանրապետության կառավարության կողմից սահմանված տարեկան նախահաշվի համաձայն՝ համակարգի տեխնիկական զարգացման, վերազինման, ծառայողների դրամական բավարարման, իսկ 2008 թվականից՝ նաև Երևան քաղաքում ճանապարհային երթևեկության կազմակերպման տեխնիկական միջոցների (լուսացույցներ, ճանապարհային նշաններ, գծանշումներ և այլն) տեղադրման, շահագործման և սպասարկման նպատակով:

Ինչ վերաբերում է արագաչափ սարքերի և տեսախցիկների տեղադրման հետ կապված մասնավոր ընկերության հետ կնքված գործարքին, ապա ի սկզբանե մրցույթը հայտարարվել է ապրանքներն ու ծառայությունները ապառիկ եղանակով ձեռք բերելու պայմանով՝ սահմանելով, որ մինչև պայմանագրի գնի (մոտ 5 մլրդ դրամ) ավարտը այդ սարքերի գործողության արդյունքում հավաքագարված տուգանքների գումարների 70 %-ը պետք է փոխանցվի մասնավոր ընկերությանը, իսկ պայմանագրի գնի վճարումից հետո, 2013 թ. նոյեմբերից, այդ համամասնությունը կազմում է 50-50 %, որի հաշվին մասնավոր ընկերությունը իրականացնույմ է համակարգի շահագործումը, ամբողջ տեխնիկական սպասարկումը, վերանորոգումը, վնասված սարքերի փոխարինումը և այլն:

Ներկայումս համակարգը շահագործող ընկերությունում աշխատում են մոտ 300 աշխատողներ: Մրցույթի հայտարարման պահին (2011 թվականին) այն հնարավոր խախտումների համար գանձված գումարը, որոնք պետք է արձանագրվեին այդ սարքերի միջոցով, կազմում էր տարեկան մոտ 180 մլն դրամը, ուստի պայմանագրով սահմանվեց համակարգի սպասարկման համար 25 տարի ժամանակահատված: Այնուամենայնիվ, ուզում ենք նշել, որ պայմանագրով սահմանված է, որ ցանկացած ժամանակ, երբ շուկայական գնի անկախ փորձաքննության արդյունքում պարզ կդառնա, որ պայմանագրի կատարման համար վճարվող գումարը 10 և ավելի տոկոսով գերազանցում է շուկայական գինը, ապա պատվիրատուն իրավունք ունի պահանջելու վերանայել պայմանագրով սահմանված տոկոսային հարաբերակցությունը: Այնպես որ, չի բացառվում, որ ապագայում պայմանագրով սահմանված 50-50 տոկոսային հարաբերակցությունը ևս փոփոխվի:

Նախորդող հրապարակում`

«Որոտան»-ի վաճառք, «կարմիր գծեր». Քոչարյանի հարցազրույցը «Yerkir.am»-ին

Թեմային առնչվող`

Տարոն Մարգարյանի արձագանքը Ռոբերտ Քոչարյանի`ավտոկայանատեղիների շուրջ դիտարկումներին. Tert.am