Ձեր վստահելի աղբյուրը

Վերջին երկու տարվա ընթացքում Հայաստանից Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարան դիմումների թվում նվազման տենդենց է արձանագրվում: ՄԻԵԴ-ի դատավոր Ալվինա Գյուլումյանը այսօր լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ ասաց, որ չգիտի թե ինչով է դա պայմանավորված:

Ըստ նրա, ՄԻԵԴ-ում այսօր ընթացքի մեջ է մոտ 100 հազար դիմում, ծանրաբեռնվածության պատճառով դիմումները լուծում են ստանում նվազագույնը երեքից չորս տարում:

«Հայաստանը ԵԽ-ին անդամակցում է 7 տարի, բայց դատարանի իրավազորությունը ճանաչել է միայն 2002-ի ապրիլի 26-ին: ԵԽ անդամակցության պահից ի վեր ՀՀ-ից դիմումների թիվն առ այսօր կազմում է մոտ 1026, որից 600-ը Ադրբեջանի քաղաքացիների կողմից է ընդդեմ ՀՀ-ի: «Դրանք այն անձինք են, որոնք այսպես ասած, տարհանվել են այժմ ԼՂՀ իրավազորության տակ գտնվող տարածքներից և կարծում են, որ խախտվել է իրենց սեփականության, ընտանիքի իրավունքները»,-ասաց Ալվինա Գյուլումյանը: Դիմումներ կան նաև Բաքվից տեղահանված և Արծվաշենի բնակիչների կողմից և ըստ դատավորի, դրանք գտնվում են երկրների հետ «հաղորդակցման» փուլում:

«Հայաստանից ստացած դիմումներից տարբեր հիմքերով մերժվել է մոտ 250 դիմում: Մերժման պատճառները, Ալվինա Գյուլումյանի խոսքով, հիմնականում ներպետական բոլոր ատյաններում հարցը չսպառելն է լինում, թեև կան նաև այլ պատճառներ:

Դատավորը տեղեկացրեց, որ Եվրոպական դատարանում գործեր կան նաև հետընտրական զարգացումների հետ կապված: «2003-ին ցույցերի մասնակցության համար մենք ունեցանք բազմաթիվ վարչական կալանքներ և այդ գործերը հասել են դատարան ու վարչական տույժերի հետ կապված արդեն ունենք վճիռներ: Եվրոպական դատարանը համարել է, որ անձին ցույցին մասնակցելու համար վարչական կալանքի ենթարկելը, ուղղակի միջամտություն է նրա ընտրական իրավունքին»,-ասաց Գյուլումյանը:

Ա1+-ի գործի մասին խոսելիս դատավորը հերքեց լուրերը, թե ՀՀ կառավարությունը բանակցել է դատարանի հետ սահմանված գումարը նվազեցնելու համար: «Մենք գտել ենք, որ պետական մարմինները պատճառաբանված որոշումներ չեն կայացրել»,-ասաց Գյուլումյանը:

Այն հարցին, թե որպես դատավոր ինչպիսի՞ն է համարում մեր երկրում դատաիրավական բարեփոխումների ընթացքը և ինչպե՞ս է վերաբերում մասնագիտացված դատարանների վերացմանը Ալվինա Գյուլումյանը նշեց, որ ներկայացված փոփոխությունների փաթեթը հաջողված է եղել: «Անկեղծ ասած այդ փոփոխությունները ցանկալի հունով չեն ընթացել, որով կարող էին»:

Իսկ մասնագիտացված դատարանների մասով նշեց. «եթե երեք դատավորի կազմով դատարան է ու, եթե երկրորդ գործը եկավ դատարան, այդ կալանավորը բանտում ինչքան պիտի սպասի, որ իր գործը քննվի: Ես միշտ դեմ եմ եղել, որ գործը մի դատարանից տեղափոխվի մեկ այլ դատարան: Եթե մենք ստեղծում ենք մասնագիտացված դատարաններ, ապա պիտի մեծ քանակով ստեղծենք, բայց այստեղ էլ կգա միջոցների մսխման խնդիրը: Երևի լուծումը ճիշտ է, որ լինեն ընդհանուր իրավասության դատարաններ, որոնցում լինեն մասնագիտացված դատավորներ, որոնք կքնեն առավել կարևոր գործերը»,-ասաց դատավոր Գյուլումյանը:

Նշենք, որ Ալվինա Գյուլումյանը երկրորդ անգամ ՀՀ-ից Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանի դատավոր է վերընտրվել այս տարի հոկտեմբերի 2-ին` վեց տարի ժամկետով: