Ձեր վստահելի աղբյուրը

Բրիտանական «Բի Բի Սի» (BBC) հեռուստառադիոընկերության թղթակից Դէվիդ Էդմունդը, հիացած հայ շախմատիստների անզուգական խաղով և տարած բազմաթիվ հաղթանակներով, ժամանել է Հայաստան` պարզելու հայ շախմատիստների հաղթանակների գաղտնիքը: «Ես չեմ խոսում հայերեն, և առաջին մարդը, որին հանդիպեցի օդանավակայանում չէր խոսում անգլերեն», -Հայաստանից արված իր ռեպորտաժում պատմում է Դէվիդը: Վերջինս ապշել է, երբ նրան մոտեցած և օդանավակայանից քաղաք հասցրած տաքսու վարորդի անուն-ազգանունը Տիգրան Պետրոսյան է եղել: «Զարմանալի պատահականություն էր: 1963-ին նրա անվանակից Տիգրան Պետրոսյանը հաղթելով Միխայիլ Բոտվինիկին աշխարհի չեմպիոնի կոչում ստացավ», - հիշել է «Բի Բի Սի»-ի լրագրողը:

Նա նշել է, թե այդ ժամանակ ինչպես են Երևանի Ազատության հրապարակում մարդիկ խմբվել` լուսատախտակների վրա տեսնելու Մոսկվայում ընթացող այդ պատմական խաղը: Դրանից հետո շախմատը Հայաստանում դարձել է ազգային առաջնահերթություն:

«Իմ վարորդ Տիգրանը միակը չէր, որին ես հանդիպեցի Հայաստանում: Տիգրան անունը հին հայկական անուն է: Տիգրան Մեծը կառուցել է մեծ կայսրություն հին ժամանակներում: Բայց Տիգրան Պետրոսյանի նվաճումներից հետո տիգրանները Հայաստանում շատացել են», -գրել է բրիտանական հեղինակավոր լրատվամիջոցի թղթակիցը և մատնանշել իրեն հանդիպած հաջորդ Տիգրանին` ռեժիսոր Տիգրան Խզմալյանին:

Իր ռեպորտաժում Դէվիդը պատմել է նաև, որ 1980-ականներից հետո Հայաստանը ծանր իրավիճակներ է ապրել` երկրաշարժ, պատերզամ Ադրբեջանի հետ և տնտեսական ճգնաժամ: «Տիգրան Խզմալյանն ասում է, որ շախմատը մարդկանց ապրելու հույս է տալիս, փրկվելու հնարավորություն է. Ամեն զինվոր կարող է թագուհի դառնալ», -գրել է թղթակիցը:

Ավելի ուշ նա հանդիպել է Հայաստանի Շախմատի ֆեդերացիայի նախագահի հետ: «Հարցազրույց կազմակերպելը ամիսներ տևեց: Դա շատ տարօրինակ կթվա, եթե դուք չգիտեք, որ շախմատից ազատ ժամանակ նա նաև երկրի նախագահն է», -գրել է լրագրողը և տեղեկացրել, որ Նախագահի կաբինետը «բաղկացած է երկու Տիգրաններով` վարչապետը և ֆինանսների նախարարը»:

Պետությունը խոստումնալից շախմատիստներին ապահովում է անվճար պարապմունքներով և աշխատավարձ է տալիս շախմատի գրոսմայստերներին: Նա գրել է, որ նախագահը ծրագրում է շախմատը ընդգրկել դպրոցական պարապմունքներում:
«Մենք չենք ուզում, որ մարդիկ Հայաստանը ճանաչեն երկրաշարժով կամ ցեղասպանության փաստով, մենք ուզում ենք, որ Հայաստանը աշխարհին հայտնի լինի իր շախմատով», -ասել է նախագահ Սարգսյանը, գրում է Դէվիդ Էդմունդը:

Այս տարի Ջերմուկի շախմատային մրցաշարին բրիտանացի լրագրողը հանդիպել է երիտասարդ շախմատիստ Տիգրան Պետրոսյանին: Նա գրել է, որ այս Պետրոսյանը Աշխարհի չեմպիոն Պետրոսյանի բարեկամը չէ և մեջբերել է երիտասարդ շախմատիստի խոսքերը. «Երբ Տիգրան Պետրոսյանը աշխարհի չեմպիոն կոչմանն է արժանացել, հայրս երազ է տեսել` եթե երբևէ ինքը որդի ունենա, նրան էլ կանվանի Տիգրան Պետրոսյան»:

Մրցաշարի ակնդիրները լրագրողին փորձել են ավելի հասանելի բացատրել, թե ինչպիսին է մյուս հայ շախմատիստ Լևոն Արոնյանը և նրան համեմատել են ֆուտբոլիստ Դեվիդ Բեքհեմի հետ:

Երիտասարդ շախմատիստ Տիգրան Պետրոսյանը հույս է հայտնել, որ 2010-ին ոսկե մեդալ կբերեն Հայաստան: «Իմ անունը բուռն զգացումներ է առաջացնում ինձ մոտ, բայց խնդիրն այն է, որ հենց այդ պատճառով բոլորն ինձանից հաղթանակ են ուզում, իսկ դա ինձ շատ է ճնշում», -«Բի Բի Սի»-ն ասել է Տիգրան Պետրոսյանը:

Ջերմուկի մրցաշարը կոչվել է հենց աշխարհի չեմպիոն Տիգրան Պետրոսյանի անունով: «Չեմպիոնը, որ մահացավ երկար տարիներ առաջ, այս տարի կլիներ 80 տարեկան», -ռեպորտաժն այսպես է եզրափակել բրիտանական լրատվամիջոցի թղթակիցը: