ՄԿ. Թուրքիան հաշտվեց Հայաստանի հետ, չնայած Ադրբեջանը դեմ էր
Իրադարձությունը, որն աշխարհում անվանել են պատմական, տեղի ունեցավ շաբաթ Ցյուրիխում: Հայաստանի արտաքին գործերի նախարար Էդվարդ Նալբանդյանն ու նրա թուրք գործընկեր Ահմեն Դավութօղլուն ստորագրեցին հայ-թուրքական արձանագրությունները: Այնուամենայնիվ, դրան ոչ բոլորը դրական են վերաբերում…
«Մինչև ստորագրման պաշտոնական արարողությունը լուրեր էին շրջանառվում, որ արձանագրությունները չեն ստորագրվելու: ԱՄՆ պետքարտուղար Հիլարի Քլինթոնը, ով եկել էր արարողության վայր, հանկարծակի վերադարձավ հյուրանոց: Ավելի ուշ հայտնի դարձավ, որ կողմերը չեն կարողացել համաձայնության գալ արձանագրություններից հետո նախատեսված հայտարարությունների հարցում: Հայկական պատվիրակությանը հայտարարության տեքստում հնչեցվող Լեռնային Ղարաբաղի մասին հիշատակումը չի գոհացրել, իսկ թուրքականին` նախորդ դարում Հայոց ցեղասպանություն արտահայտությունը: Երկարատև խորհրդակցություններից հետո կողմերը համաձայնություն են եկել ընդհանրապես հայտարարությամբ հանդես չգալ: Սեղմելով միմյանց ձեռքերն ու լրագրողների և օպերատների առջև ժպտալով, նախարարները լքեցին Ցյուրիխի համալսարանի շենքը, իրենց հետևից թողնելով մի շարք բաց հարցեր»,- գրում է «Մոսկովսկի Կոմսոմոլեցը»:
Ինչպես և սպասվում էր, հայ-թուրքական արձանագրությունների ստորագրմանը բացասական է վերաբերել Ադրբեջանը: «Հայաստանի և Թուրքիայի միջև հարաբերությունների կարգավորումը նախքան հայկական զորքերի դուրսբերումը Ադրբեջանի գրավյալ տարածքներից հակասում է Ադրբեջանի ազգային շահերին և ստվեր է գցում Ադրբեջանի և Թուրքիայի միջև եղբայրական հարաբերություններին»,- ասված է Ադրբեջանի ԱԳՆ-ի տարածած հայտարարության մեջ:
Իր հերթին Ռուսաստանի արտաքին գործերի նախարար Սերգեյ Լավրովը, ով ներկա է եղել արձանագրությունների ստորագրմանը, ողջունել է այդ իրադարձությունը: «Ռուսաստանը պատրաստ է աջակցել այդ գործընթացին` Հայաստանի և Թուրքիայի հետ համագործակցության հեռահար ծրագրեր իրականացնելով, առաջին հերթին` էներգետիկ ու հաղորդակցական ոլորտներում: Ռուսական «Ինտեր ԱԷԿ» ընկերությունը մասնակցում է Հայաստանից Թուրքիա էլեկտրաէներգիա մատակարարմանը: «Ռուսական երկաթուղիներ» ընկերությունը պատրաստ է ապահովել անխափան հաղորդակցություն երկու երկրների միջև Դոխուկապի-Ախուրյան սահմանային անցումով»,- ասել է ՌԴ ԱԳ նախարարը:
Ըստ փաստաթղթերի, կողմերը պայմանավորվել են ընդհանուր սահմանը բացել երկու ամսվա ընթացքում, հաստատել դիվանագիտական հարաբերություններ, ինչպես նաև առևտրական, տնտեսական համագործակցություն: Բայց, որպեսզի այդ ամենն իրականություն դառնա, անհրաժեշտ է արձանագրությունների վավերացում երկրների խորհրդարանների կողմից: Բայց ոչ բոլորն են հավատում, որ դա կհաջողվի իրականացնել: Բայց եթե նույնիսկ վավերացվեն, կարո՞ղ են Թուրքիան և Հայաստանը սկսեն խոսել իրար հետ: Իսկ ընդդիմությունները, որոնք կարող է բռնկվել հայ և թուրք ժողովուրդների մոտ այնքան էլ հիացմունք չառաջացնող արձանագրությունների ստորագրումից հետո, կարող են, ինչպես ենթադրում են փորձագետները, մոտ ժամանակներիս անկայուն վիճակ ստեղծել առանց այլ են պայթյունավտանգ տարածաշրջանում:
ՌԴ Պետդումայի միջազգային գործերի կոմիտեի ղեկավար Կոնստանտին Կոսաչևի խոսքով, «սա շատ կարևոր իրադարձություն է Հայաստանի համար, քանի որ նախկինում նա բառացիորեն սեղմված էր տարածաշրջանում` մի կողմից բարդ հարաբերություններ ունենալով Ադրբեջանի և Թուրքիայի հե, մյուս կողմից` Վրաստանը, ով անընդհատ օգտագործում էր «հայկական գործոնը» ` Ռուսաստանի հետ հարաբերությունների համատեքստում: «Ես կարծում եմ, որ արձանագրությունների ստորագրումը կնպաստի տարածաշրջանում իրավիճակի կայունացմանը, այլ ոչ թե կսրի այն, ինչպես կարծում են ոմանք: Հայաստանի և Թուրքիայի գործող իշխանությունների կողմնակիցները մեծամասնություն են կազմում խորհրդարաններում, այդ իսկ պատճառով արձանագրությունների վավերացումը, իհարկե, կուղեկցվի բուռն քննարկումներով, բայց ինձ համար արդյունքը, ակներև է` արձանագրությունները կվավերացվեն»:
Լրահոս
Տեսանյութեր
Թովմասյանը՝ Նանուշյանին. Նշել եք՝ ծրագրի իրականացումը պայմանավորված է օրենքով, բայց օրենքը չկա
