Ձեր վստահելի աղբյուրը

Դեղորայքի շուկայում հակամրցակցային համաձայնությունների համար ՀՀ տնտեսական մրցակցության պաշտպանության պետական հանձնաժողովի կողմից տուգանված ընկերությունները վարչական բողոքներ են ներկայացրել, մի քանիսն էլ միանգամից դիմել են դատարան:Նրանք պահանջում են չեղյալ համարել Հանձնաժողովի որոշումը և տուգանքները: Այս մասին տեղեկանում ենք ՏՄՊՊՀ -ից:


Հիշեցնենք, «Նատալի Ֆարմ», «Վագա Ֆարմ», «Արգո Ֆարմ», «Էսկուլապ», «Ամիկուս», «ԱլֆաՖարմ» և «Արֆարմացիա» ընկերություններից յուրաքանչյուրը տուգանվել է իր նախորդ տարվա հասույթի 2 տոկոսի չափով` հակարմցակցային համաձայնության , շուկայում սիրտ-անոթային, հակավիրուսային, շաքարային դիաբետի դեմ օգտագործվող դեղորայքի գները չհիմնավորված բարձրացնելու համար:


Նշենք, որ հանձնաժողովի նիստի ընթաղքում և հետո այս ընկերությունները հայտնում էին, որ ծանր իրավիճակում կհայտնվեն, ստիպված կլինեն դադարեցնել գործունեությունը, դուրս կմղվեն շուկայից և այլն:

Հանձնաժողովն օրերս կսկի քննարկել վարչական բողոքները: Մինչ այդ, պետական եկամուտների կոմիտեն օրերս հրապարակել է խոշոր հարկատուների ցուցակը, որտեղ ընդգրկված են դեղորայքի շուկայում գործող մի շարք ընկերություններ, այդ թվում` տուգանվածների մի մասը: Ըստ այդմ, նրանք բավականին մեծ հասույթներ ու եկամուտներ են ապահովել անցած տարում` չնայած ճգնաժամին և վնասով աշխատելու մասին հայտարարություններին:

Այսպիսով, «Նատալի Ֆարմը», որ խոշոր հարկատուների ցանկում 30-րդ տեղն է զբաղեցնում և ամենամեծ` 187 միլիոն դրամ տուգանքի է ենթարկվել, անցած տարում 9.35 միլիարդ դրամի հասույթ է ունեցել, իսկ նրա վճարած միայն ուղղակի հարկերը (շահութահարկ, եկամտահարկ և այլն) կազմել են 261 միլիոն դրամ: Մոտավոր պատկերացման համար, նկատենք, որ շահութահարկը կազմում է շահույթի 20 տոկոսը, այսինքն մաքուր շահույթը 5 անգամ ավելին է շահութահարկի վճարած չափից: «ԱլֆաՖարմը» 57-րդն է այդ ցանկում և ենթարկվել է ավելի քան 113 միլիոն դրամ տուգանքի, անցած տարում ունեցել է 5.65 միլիարդ դրամի հասույթ (ուղղակի հարկերը` 110 միլիոն դրամ): «ՎագաՖարմն» իր տուգանքի չափով երրորդն է` 40 միլիոն դրամ, խոշոր հարկատուներից 141-րդն է, ուղղակի հարկերը կազմել են 31 միլիոն դրամ և 2 միլիարդ դրամի էլ հասույթ է ունեցել: Տուգանվածներից մյուսները` «Էսկուլապը» ցանկում 219-րդն է, «Ամիկուսը»` 416-րդը, «Արֆարմացիան» և «ԱրգոՖարմը» համեմատաբար փոքր ծավալներ ունեն: 

Նկատենք, որ վարույթը հարուցելու լուրը տարածվելուն պես միաժամանակյա կանգ առավ դեղերի գների աննախադեպ բարձրացումը, որը սկսվել էր սեպտեմբերին: 


Հարց է առաջանում`  100-200 միլիոն դրամ տուգանքի համար տնտեսվարողը բիզնեսը «կփակի տուն կգնա՞», ինչպես տուգանվածներն էին իրենց «խեղճ» վիճակը ներկայացնում էին լրատվամիջոցներին, այն դեպքում, երբ նրանց հասույթները 1-9 միլիարդ են կազմում, երբ առանց որևէ հիմնավորման, միայն պահանջարկի ավելացման պատրվակով միահամուռ դեղի գինը կրկնապատկում են, և այդ տուգանքի չափով վճարած գումարը շատ արագ հետ կվերադարձնեն հիվանդ թոշակառուներից, սրտի հիվանդներից ու շաքարախտով տառապող հազարավոր մարդկանցից, որոնք չեն կարող չօգտագործել այդ դեղերը, որովհետեև պարզապես կմեռնեն:

Եվ ընդհանրապես, եթե հակամրցակցային համաձայնությունների համար սահմանված տուգանքներն այդքան խիստ ու կործանարար են, ինչու՞ են անկախ վերլուծաբանները, տնտեսագետներն ու փորձագետներն անըդհատ կրկնում, համոզում, որ մրցակցության օրենքների չարաշահման համար սահմանված տուգանքենրը պետք է առնվազն հնգապատկել: Հո բոլորը չե՞ն ուզում կործանել մեր տնտեսությունը: Պարզապես փորձագետները լավ գիտեն. եթե թեկուզ այդպիսի տուգանքների պատճառով մրցակցային դաշտը խաթարող տնտեսվարողները դուրս էլ մղվեն շուկայից, ապա շուկան դրանից միայն կշահի: Դա նշանակում է, որ այդպիսի տնտեսվարողների դուրս մղվելուց հետո շուկա կմտնեն նոր տնտեսվարողներ` ավելի քաղաքակիրթ, ավելի բարեխիղճ, ավելի սոցիալապես պատասխանատու, ինչից և մրցակցությունը կշահի, և հասարակությունը, և շուկան, և տնտեսությունը, և հիվանդ թոշակառուն: Ինչպես ասում են, պետք է պատասխան տալ սեփական արարքների համար, իսկ պատիժն էլ պիտք է համարժեք լինի արարքին: