Մշակույթ 15:15 06/03/2010 Հայաստան

«Մեր գոյությունը կարող ենք մեր տեսակով միայն պահպանել»

Հեղինակ` Անահիտ Ոսկանյան

Հարցազրույց` Հայաստանի Հանրապետության վաստակավոր ճարտարապետ Ալբերտ Զուրաբյանի հետ:

Panorama.am- Պարոն Զուրաբյան, կառավարության որոշումը` «Մոսկվա» կինոթատրոնի ամառային դահլիճի շենքի զբաղեցրած հողատարածքը Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնին օտարելու և դահլիճի տեղում խորհրդային իշխանության կողմից քանդված Սուրբ Պողոս-Պետրոս եկեղեցու նման եկեղեցի կառուցելու մասին, գնահատեք խնդրեմ:
Զուրաբյան- Ինձ համար լրիվ անհասկանալի էր:

Panorama.am- Իսկ անսպասելի՞ էր:
Զուրաբյան- Այդքան էլ չէ, քանի որ քաղաքաշինության ոլորտում մեծամասամբ որոշումները լիարժեք չեն` ո’չ ի օգուտ քաղաքի են, ո’չ ի օգուտ հասարակական արժեքների, ո’չ ի օգուտ իսկական այն չափանիշների, որոնցով պայմանավորված է քաղաքաշինության-ճարտարապետության ոլորտը. Դրանցում, հիմնականում, անհատի շահերն են:

Տասնյակ տարիներ մենք գնում ենք այդ ուղղությամբ: Անզոր ենք պայքարելու, անզոր ենք կշեռքի վրա դնելու այն արժեքները, որոնք Մերն են: «Մեր»-ը պարտվում է «Իմ» -ին, որովհետև «իմ»-ը կոնկրետ գումարներ են, որոնք ներդրվում են:

Արդարացնում են հաճախ, որ հանրապետությունը գումարներ չունի, և կոմպրոմիսների են գնում ներդրումներ անողների համար: Եթե խելամիտ քաղաքականություն տարվի թե' քաղաքում, և թե' հանրապետությունում, ապա կարելի է այդ ինվեստիցիաներն էլ ունենալ, և հասկացնել, որ, ի վերջո, սա հեծանիվ չէ` մեկ րոպեի ապրանք չի, հավերժ բաներ են` Ճարտարապետություն է: Այն գումարները, որ ներդրվում են, պետք է խելամիտ ներդրվեն, որովհետև մենք հետո արդյունքում կա'մ դառը, կա'մ քաղցր պտուղ ենք քաղում…

Իհարկե, անսպասելի էր: Մտքովս անգամ չէր անցնի, բայց դե` նաև ոչ անսպասելի:

Panorama.am- Ի՞նչ լուծում կա, ինչ է հնարավոր անել. Բարձրաձայնե՞լ, գրե՞լ այս մասին:
Զուրաբյան- Հույսս հասարակայնության և մասնագիտական ոլորտի ձայնն է, իսկ սպասումներս նվազագույնն են: Ունեմ դառը օրինակներ:

Panorama.am- Գոնե հաջորդի դեպքում կդժվարանա՞:
Զուրաբյան- Ոչ էլ հաջորդը կդժվարանա. անձնական շահը գերակա է:

Իսկ կոնկրետ այս դեպքում անձնական շահը ես չեմ դիտարկում, որովհետև խոսքը գնում է եկեղեցու մասին, բայց, ի վերջո, եկեղեցին ծառայում է մշակույթին, ծառայում է ազգային արժեքներին, բարոյական արժեքներին: Եկեղեցին ինքնանպատակ չէ, այլ գործիք, միջոց, որի շնորհիվ մենք փորձում ենք ապրել խաղաղ մեր հոգևոր արժեքների հետ: Եկեղեցու նպատակը շատ կարևոր է: Սակայն քանդել մի մշակութային օջախ հանուն մյուսի` անիմաստ է: Ասում են, որ Պողոս-Պետրոս եկեղեցու տեղն է և այլն: Ցավալի է, լավ չեն արել, որ քանդել են, բայց ժամանակներն էին այդպիսին: Դա միակ եկեղեցին չէր, որ քանդվել է:

Քաղաքը զարգացել է, քաղաքն ունի իր կարկասը և էդ կարկասի մեջ` հաջողված ու անհաջող լուծումներ կան ճարտարապետության ոլորտում: Մասնավորապես այս` Ամառային դահլիճը ամենահաջողված լուծումներից է: Ճարտարապետներ են Սպարտակ Կնտեղցյանն ու Թելման Գևորգյանը: Կնտեղցյան Սպարտակի հետ ես աշխատել եմ 30 տարի, նա իմ ուսուցիչն է եղել, իմ ավագ ընկերը: Չափազանց մեծ հարգանքի արժանացած, բացառիկ անձնավորություն էր, փայլուն ճարտարապետ: Մեծատաղանդ մի գործ, որ այսօր էլ շատ արդի է: Լավ գործերը չեն հնանում: Այդ բարդ տեղում, այդ ծուղակում, որում հայտնվել էր քաղաքը և որն էր կինոթատրոն «Մոսկվայի» բակային հատվածը, շատ ավարտուն տեսք ունեցավ 60-ական թվականներին: Ոչ միայն Երևանը, կամ Հայաստանը, այլև` ամբողջ Խորհրդային Միությունն էր խոսում սրա ճարտարապետության մասին: Դա նորարարություն էր, դա մի քայլ էր, որն ապացուցեց ամբողջ աշխարհին, որ մենք ունենք մտածողության հնարավորություն` քաղաքակիրթ և արդի, որ մենք շնորհք ունենք, կարծիք, սկզբունքներ, մենք գիտենք, թե ինչ է նշանակում ճարտարապետությունը որպես բարձրագույն արվեստ: Եվ դա շատ ողջունելի էր: Երևանին նոր թափ, նոր էջ հաղորդեց, նոր թարմություն էր: Եվ երիտասարդությունը շատ մեծ ոգևորություն ապրեց այդ կառույցը հանձնելուց հետո էլ:

Ցավոք, ժամանակին քանդվեց կեսը: Կային նպատակներ, ճարտարապետական հորինվածքներ, բայց չիրագործվեցին: Մենք տարիներ շարունակ հույս ունեինք, որ Ամառային դահլիճը կվերականգնվի և հենց որպես ամառային դահլիճ: Այս դահլիճն իր ֆունկցիայով, հավանաբար, այնքան էլ հետաքրքիր չէ գործարարներին. Դժվարությամբ են կարողանում շահագործել ու արդեն հեշտությամբ փորձում են ազատվել:

Սա է այսօրվա իրականությունը:

Ցավոք, մեր հասարակական կուլտուրան դեռ բարձր չէ, որ ճիշտ գնահատվի այդ կառույցի զուսպ ճարտարապետությունը, այն էլ` երկաթ-բետոնից կառուցած, այլ ոչ` ինչպես այսօր ընդունված է` փայլուն նյութերից: Եթե մենք մի քիչ քաղաքակիրթ լինեինք (իսկ սա մշակութային առարկա է, մտած հուշարձանների ցուցակի մեջ), համոզված եմ` կարող էինք խնդիրը լուծել և դահլիճին կյանք տալ մի այլ կերպ:

Չգիտեմ, թե ինչով կավարտվի այս պատմությունը. ես պրակտիկորեն քիչ հավանական եմ համարում, որ մենք կհասնենք հաջողության` պահպանելու այս կառույցը: Կարծում եմ հաջողության չեն հասնի նաև այդ քաղաքականության կրողները: Քաղաքը կպարտվի: Այն կառույցները, որոնք այսօր կառուցվում են, սարսափելի տեսք ունեն, հիբրիդային կառույցների են նման, առարկայից հեռու են, կարծես թե ինքնուսի տպավորություն են թողնում: Մենակ թե, հայերեն ասած` «ջիգյարով» են արած:

Նոր եկեղեցի են կառուցու՞մ: Այնինչ, միջնադարյան մեր մարգարիտները տխուր վիճակում են: Ես անձամբ հաճախակի լինում եմ Օհանավանում, և մեր մարգարիտներից մեկի` Օհանավանքի կողքի կռունկը այն աստիճան է ժանգոտվել, որ ամեն րոպե կարող է շուռ գալ, և, ոչ երնեկ` վնաս հասցնել եկեղեցուն էլ: Բակն անմխիթար վիճակում է…

Այ, ես գիտեմ, որ Թիֆլիսը դասվել է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի այն քաղաքների շարքը, որոնք պահպանվում են` որպես շատ հետաքրքիր, ինքնատիպ միջավայր: Այսինքն` տեսակ ունեցող քաղաքների շարքին է դասվում:

Տեսակն ամենակարևոր արժեքն է: Տեսակ. Լավ ու վատ չէ, այլ` ՏԵՍԱԿ: Մեր խոսքը ԱՅԼ է, մեր երաժշտությունն ԱՅԼ է, Մերն է և դրանով է պայմանավորված մեր գոյությունն ու մեր ապագան:
 
Նախորդող նորություն` Գարեգին Եղոյան. Այսպես, ի վերջո, Երևանը կդառնա… «բուխանկա»



Աղբյուր` Panorama.am
Share |
Տեքստում սխալ կամ վրիպակ նկատելու դեպքում, ուղարկեք խմբագրին հաղորդագրություն` նշելով տվյալ սխալը, այնուհետև սեղմելով Ctrl-Enter:

Լրահոս

17:58
Քանյե Ուեսթը 1 միլիարդ դոլարով վավերագրական ֆիլմ է նկարահանել իր մասին
Ռեփեր Քանյե Ուեսթը  իր մասին վավերագրական ֆիլմ է նկարահանել. «Ո՞ւմ անունով» ֆիլմի համար նա ծախսել է 1 միլիարդ դոլար։ Variety-ի...
Աղբյուր` Panorama.am
17:42
Ակցիա՝ «Արարատ»-«Փյունիկ» խաղի ժամանակ ՀՖՖ նախագահ Արմեն Մելիքբեկյանի հրաժարականի պահանջով
Հայաստանի  Պրեմիեր լիգայի «Արարատ» - «Փյունիկ» խաղի ժամանակ երկրպագուները  ակցիա են իրականացրել՝ պահանջելով...
Աղբյուր` Panorama.am
17:30
COP29-ը՝ Ադրբեջանում, COP17-ը՝ Հայաստանում․ քաղաքական հատուցո՞ւմ
Հայաստանն ընտրվել է որպես Կենսաբազմազանության կողմերի համաժողովի հյուրընկալող երկիր և COP17-ը  2026թ,-ին անցկացվելու է մեր...
Աղբյուր` Panorama.am
17:18
Դիզայներները նորաձևության տարօրինակ հնարք են մտածել, որը խոստանում է դառնալ ձմեռան գլխավոր թրենդ
Վերջին Նորաձևության շաբաթներին հայտնի բրենդների դիզայներները հաճախ դիմում էին մեկ պարզ, բայց միևնույն ժամանակ անսովոր հնարքի։ Burberry-ի,...
Աղբյուր` Panorama.am
16:57
Ադելիա Պետրոսյանը Ռուսաստանի Գրան պրիի 2-րդ փուլում հաղթել է կարճ ծրագրում
Ռուսաստանի գեղասահքի չեմպիոն ազգությամբ հայ  Ադելիա Պետրոսյանը Կազանում ընթացող Ռուսաստանի Գրան պրիի 2-րդ փուլում լավագույն արդյունքն է...
Աղբյուր` Panorama.am
16:42
Հրդեհ Բաքու-Թբիլիսի-Կարս երկաթգծի Ախալքալաքի կայարանում
Նոյեմբերի 1-ին երեկոյան ժամը 22։00-ի սահմաններում հրդեհ է բռնկվել Բաքու-Թբիլիսի-Կարս երկաթուղու Ախալքալաքիի հատվածի հոսանքի տրանսֆորմատորային...
Աղբյուր` Panorama.am
16:30
Իրանը լուրջ հարվшծ կհասցնի Իսրայելին և ԱՄՆ-ին. հոգևոր առաջնորդ
Իրանը լուրջ հարված կհասցնի Իսրայելին և ԱՄՆ-ին՝ ի պատասխան Թեհրանի և Մերձավոր Արևելքում իսլամական դիմադրության ուժերի նկատմամբ թշնամական քայլերի։...
Աղբյուր` Panorama.am
16:13
Նախկին ՀՀԿ-ական, «Զովք»-ի փոխտնօրեն, «Պրոֆալ»-ի տնօրեն և այլք․ Աննա Հակոբյանի հետ ընթրած «հաջողակ տղամարդիկ»
Oragir.News-ը մանրամասներ է ընթրիքից, որին մասնակցելու համար «Իմ քայլը» հիմնադրամին նախապես 1 միլիոն դրամ պետք է վճարեին։
Աղբյուր` Panorama.am
16:00
Սերբիայում երկաթուղային կայարանում փլուզման հետևանքով 14 մարդ է զոհվել, երկրում սգո օր է
Հայաստանի արտաքին գործերի նախարարությունը ցավակցել է Սերբիայի երկաթուղային կայարանում տեղի ունեցած ողբերգական փլուզման հետևանքով զոհվածների ընտանիքին։
Աղբյուր` Panorama.am
15:32
Ծանրորդ Ալեքսանդր Լազարյանը` Եվրոպայի մինչև 20 տարեկաների չեմպիոն
Նա նվաճել է նաև փոքր բրոնզե և փոքր ոսկե մեդալներ
Աղբյուր` Panorama.am
15:19
Արցախյան հանրությունը պետք է իմանա` ովքե՞ր են այդ մարդիկ, որ իրենց իրավունք են վերապահում արցախցիների անունից խոսել. Ստեփանյան
ՀՀ Աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարությունը տեղեկացրել է, որ «40+10 հազար» աջակցության ծրագիրը կշարունակվի մինչև ապրիլ,...
Աղբյուր` Panorama.am
15:07
Կոչ. COP29-ին ընդառաջ և ընթացքում հատուկ կարևորությամբ արծարծել արցախահայության նկատմամբ շարունակվող անարդարության մասին
Մեծի Տանն Կիլիկիո Կաթողիկոս Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Արամ Առաջինը, կաթողիկե հայոց կաթողիկոս պատրիարք Տ. Ռաֆայել Պետրոս ԻԱ Մինասյանը և Մերձավոր Արևելքի Հայ...
Աղբյուր` Panorama.am
14:41
Սիսիան-Աղիտու ավտոճանապարհին բախվել են բեռնատարն ու «VAZ»-ը, կան տուժածներ
Նոյեմբերի 2-ին, ժամը 13:23-ին Սյունիքի մարզային փրկարարական վարչության ճգնաժամային կառավարման կենտրոն ահազանգ է ստացվել, որ Սիսիան-Աղիտու...
Աղբյուր` Panorama.am
14:36
Խաչանովը մեկնաբանել է Փարիզի «Մասթերսի» քառորդ եզրափակչում Դիմիտրովի նկատմամբ տարած հաղթանակը
Ռուսաստանը ներկայացնող Կարեն Խաչանովը դուրս է եկել Փարիզում ընթացող Masters շարքի մրցաշարի  քառորդ եզրափակչում հաղթել է բուլղարացի Գրիգոր...
Աղբյուր` Panorama.am
14:26
Արամ Առաջինն ու Օկամպոն քննարկել են արցախահայերի իրավունքներին վերաբերող հարցեր
Նոյեմբեր 1-ին Մեծի Տանն Կիլիկիո Կաթողիկոս Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Արամ Առաջինն ու  Միջազգային քրեական դատարանի նախկին գլխավոր դատախազ Լուիս Մորենո...
Աղբյուր` Panorama.am
14:11
Արման Ծառուկյանն ու Իսլամ Մախաչևը կարող են ռևանշ մենամարտ անցկացնել հունվարի 18-ին
Թեթև քաշային կարգում UFC-ի գործող չեմպիոն Իսլամ Մախաչևը և Արման Ծառուկյանը կարող են ռեւանշ-մենամարտ անցկացնել հունվարի 18-ին Լոս Անջելեսում...
Աղբյուր` Panorama.am
14:04
«Գոյ» թատրոնը կվերսկսի գործունեությունը
«Լիահույս ենք, որ Գ. Սունդուկյանի անվան ազգային ակադեմիական թատրոնի տնօրենը չի խոչընդոտի և կենթարկվի օրինական պահանջին»։
Աղբյուր` Panorama.am
14:00
Ջերմաստիճանը կշարունակի նվազել
Երևանում նոյեմբերի 2-ի ցերեկը, 5-7-ին սպասվում է առանց տեղումների եղանակ։ Նոյեմբերի 3-ի երեկոյան ժամերին, 4-ին հնարավոր է կարճատև անձրև։...
Աղբյուր` Panorama.am
13:54
Մեկ տարում պարեկային ծառայության մեքենաների մասնակցությամբ գրանցվել է 468 պատահար. Հետք
որից 150-ի մեղավորը պարեկային ծառայության աշխատակիցներն են
Աղբյուր` Panorama.am
13:46
Բժիշկը բացատրել է, թե ինչու է քնի պակասը հանգեցնում քաշի ավելացման
Քնի մշտական պակասը հանգեցնում է այնպիսի նյութերի արտադրության ավելացմանը, որոնց պարագայում մարդն ավելի մեծ հաճույքով է սկսում ուտել ճարպային և...
Աղբյուր` Panorama.am
13:29
Գագիկ Ծառուկյանը զանգահարել է Արամ Ա-ին ու պատրաստակամություն հայտնել աջակցելու Լիբանանում բնակվող հայերին
Տեղի է ունեցել Գագիկ Ծառուկյանի և Մեծի Տանն Կիլիկիո  Կաթողիկոս Արամ Առաջինի հեռախոսազրույցը՝ Գագիկ Ծառուկյանի նախաձեռնությամբ։...
Աղբյուր` Panorama.am
13:14
Արսեն Բաբայան. ՄԻՊ արագ արձագանքման խմբերը չեն այցելել ձերբակալվածներին, ինչից կարող եմ մի բան ենթադրել
«Ի սկզբանե քաղաքացիների ձերբակալման նպատակը եղել է այս մարդկանց աչքը վախեցնելը։ Տանենք մի քանի ժամ, մի քանի օր պահենք, որ էլ հանկարծ...
Աղբյուր` Panorama.am
12:52
Շիրակում ամուսինը պատանդառել է կնոջն ու զանգահարել ոստիկանություն
Նոյեմբերի 1-ին, արտակագ դեպք է տեղի ունեցել Շիրակի մարզում։ Shamshyan.com-ի փոխանցմամբ, ժամը 19։50-ի սահմաններում ՀՀ ներքին գործերի...
Աղբյուր` Panorama.am
12:30
Երևանի կառավարման տոտալ ֆիասկո է. Քրիստինա Վարդանյան
«Լսեցի քաղաքային իշխանութրան անդրադարձը մետրոյի կոլափսին։ Սա կառավարման տոտալ ֆիասկո է»,-նման գնահատկան է տալիս Երևանի...
Աղբյուր` Panorama.am
12:22
3 տեսակի ավտոբուսից օգտվելիս հնարավոր է լինելու վճարում իրականացնել նաև բանկային քարտերի միջոցով. Քաղաքապետարան
Նոյեմբերի 1-ից հասարակական տրանսպորտից օգտվելիս որոշակի փոփոխություններ են կատարվել։ Մասնավորապես Man, ZhongTong և GazelCity տրանսպորտից...
Աղբյուր` Panorama.am
12:17
Հղի կանայք կարո՞ղ են մկրտվել. Հայր Զաքարիայի պարզաբանումը
«Հղի կանայք կարո՞ղ են մկրտվել»։ Հարցին ֆեյսբուքյան իր էջում պատասխանել է Մայր Աթոռ Ս. Էջմիածնի միաբան հայր Զաքարիա Բաղումյանը....
Աղբյուր` Panorama.am
12:00
Հովհաննես Ավետիսյան. Ոստիկանությունը գտնվում է պատանդի կարգավիճակում
«Ամենայն պատասխանատվությամբ հայտարարում եմ, որ ոստիկանությունը գտնվում է Հայաստանի ժողովրդին խաբած ու ժողովրդավարության անցան տակ...
Աղբյուր` Panorama.am
11:38
ՈՒՂԻՂ. ՁՊՎ-ից ազատ արձակված Հովհաննես Ավետիսյանը ներկայացնում է իր դեմ իրականացրած ապօրինությունները
Երկու օր առաջ ձերբակալված կառավարման մասնագետ Հովհաննես Ավետիսյանն ու փաստաբան Արսեն Բաբայանը ներկայացնում են Ավետիսյանի դեմ իրականացրած...
Աղբյուր` Panorama.am
11:15
Սկանդալ «Ну-ка, все вместе»-ի տաղավարում՝ հանուն Արփի Աբգարյանի
«Ну ка все вместе» նախագծի հատուկ թողարկման ժամանակ սկանդալային իրավիճակ է ստեղծվել։ Մասնակիցները կատարել են հայտնի կոմպոզիտոր և...
Աղբյուր` Panorama.am
10:41
Ցեղասպանության ժխտումը հղի է նոր ողբերգություններով. Տիգրան Աբրահամյան
«Հայոց ցեղասպանության միջազգային ճանաչման հարցը Հայաստանի ու հայ ժողովրդի համար ոչ միայն պատմական արդարության վերականգնման, այլ կոնկրետ...
Աղբյուր` Panorama.am

Տեսանյութեր

Հովհաննես Ավետիսյան. Ոստիկանությունը գտնվում է պատանդի կարգավիճակում
12:04 02/11/2024

Հովհաննես Ավետիսյան. Ոստիկանությունը գտնվում է պատանդի կարգավիճակում

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}