«Օգտվել, օգտվում ենք ու շարունակելու ենք օգտվել «Վերին Լարս»-ից». «Ապավեն»-ի ղեկավարը բեռնափոխադրումների թեժ ամառ է սպասում
Վերջին շրջանում վրացական կողմից շատ են հնչում տեսակետներ, թե բոլորովին վերջերս` մարտի սկզբին բացված Կազբեկի-«Վերին Լարս» անցակետը պետք է փակվի, քանզի ոչ Վրաստանն է դրանից օգտվում և ոչ էլ Հայաստանը: Ավելին, Վրաստանի տնտեսագիտական շրջանակները կարծիք էին հայտնել, թե անցակետի բացմամբ օգտվել է միայն ռուսական կողմը, քանի որ անցակետի միջոցով մատակարարում է իրականացվում Գյումրիում տեղակայված ռուսական ռազմաբազայի համար:
Իսկապե՞ս հայկական կողմը չի շահում Կազբեկի- «Վերին Լարս» անցակետի բացմամբ: Այդ հարցի շուրջ ներկայացնում ենք Panorama.am-ի հարցազրույցը Հայաստանում ամենախոշոր բեռնափոխադրումներ իրականացնող «Ապավեն» ընկերության տնօրեն Գագիկ Աղաջանյանի հետ:
-Պարոն Աղաջանյան, վրացական տնտեսագիտական շրջանակներում գերակշռում է տեսակետ, թե հայկական կողմը չի շահում «Վերին Լարս» անցակետի բացումից: Ի՞նչ կասեք այդ կապակցությամբ:
-Հենց հայկական կողմն է շահում առաջին հերթին, այն պարզ պատճառով, որ Հայաստան-Ռուսաստան առևտրային շրջանառությունը հնարավոր է իրականացնել ամենակարճ ճանապարհով և դա հենց Կազբեկի-«Վերին-Լարս» անցակետն է: Այն բացարձակ փոքր տարածք է փոխադրումների համար` հաշվի առնելով որ ավտոտրանսպորտային միջոցները այդ տարածքն անցնում են 8-12 ժամում:
Հենց հաշվի առնելով այն հանգամանքը, որ տեղի ունեցավ «Վերին Լարս»-ի բացումը, մասնավոր բեռնափոխադրող կառույցները, մասնավորապես «Ապավեն» ընկերությունը, հունվարին պայմանագիր է կնքել ռուսական մի ընկերության ` ԲԲԸ «ТрансКонтейнер»-ի հետ, և մենք այսօր հնարավորություն ունենք Ռուսաստանի տարածքում գտնված ցանկացած 130 կետում տեղաբաշխված կոնտեյնեյրային հարթակներից օգտվել ու այդտեղից բարձել ցանկացած տիպի բեռ, ռուսական կոնտեյներներով հասցնել Վլադիկավկազ և 12 ժամ հետո դրանք ունենալ Հայաստանում:
-Այսինքն ավելի օպերատի՞վ է դարձել բեռի փոխադրումը Հայաստան
Ոչ միայն օպերատիվ է դարձել: Հաշվի առնելով, որ այդ անցակետը բացվում է, մենք բեռնափոխադրումների հսկայական կառույց, հսկայական համակարգ ենք ստեղծել: Նույն բանը անել այնպես, ինչպես նախկինում էր, մինչև Լարսի բացումը` Նովոռոսիյսկ նավահանգիստ, հետո` Փոթի, նոր միայն` Հայաստան շատ երկար ժամանակ էր պահանջում. այդ ամենը 3 անգամ ավելի երկար է, քան «Վերին Լարս»-ով փոխադրելը: Օրինակ ասեմ ձեզ` Օմսկից Վլադիկավկազ, այնուհետև` «Վերին Լարս»-ով Հայաստան ժամանել է երկու բեռնարկղ և հիմա գտնվում են Երևանում, իսկ փոխադրման ամբողջ ընթացքը տևել է 19 օր: Եթե այդ բեռը գար Նովոռոսիյսկով, ապա դա կգար ոչ թե 19 օր, այլ լավագույն դեպքում` 35 օրում:
Օգտվել, օգտվում ենք ու շարունակելու ենք օգտվել այդ ճանապարհից: Առավել ևս, երբ լավ ժամանակներ են մոտենում, ամառ է գալիս, իսկ ամռանն ու աշնանը ունենում ենք գյուղատնտեսական մթերքների հավաք, որի շուկան, բացի Հայաստանից, նաև Ռուսաստանն է: Դրանք այնպիսի բեռներ են, օրինակ ծիրանը, որ արագ փչանալու հատկություն ունեն, և դրանց տեղափոխման համար քիչ ժամանակ ու համապատասխան ջերմային ռեժիմ է անհրաժեշտ:
Այդ ճանապարհից հիմնական օգտվողները իհարկե վրացիները չեն, իհարկե ռուսները չեն, այլ հիմնական օգտվողը հայկական կողմն է:
- Վրացական մամուլում եզրակացություն էր հայտնվում, որ այս անցակետի բացումն առավել շատ է օգտակար Ռուսաստանին, քանի որ այդ երկիրը մատակարարումներ է իրականացնում Գյումրիում գտնվող իր ռազմաբազային. Այդ մասին ի՞նչ կասեք
Համաձայն չեմ, որովհետև ես եղել եմ այդ անցակետում և տեսել եմ, թե այն ինչպիսի տեխնիկական հագեցվածություն ունի ու համոզված եմ, որ թե ռուսական կողմից և թե վրացական կողմից 1 գրամ որևիցե այլ բեռ կամ փամփուշտ անհնար է փոխադրել, քանի որ պետք է ասեմ, որ տեխնիկական այդպիսի հագեցվածություն վրացական կամ նույնիսկ ռուսական ոչ մի սահմանային կետ չունի: ՉԵմ կարծում, որ Վրաստանը թույլ կտա այնպիսի բեռ տեղափոխել, որը իր շահերից չի բխում: Ճանապարհը մեզ համար է ավելի շատ և դա վրացական կողմից արված բարի կամքի դրսևորում է:
-Դուք ներկայացրիք բեռնափոխադրումների օպերատիվության մասին պատկերը, բայց ինչպիսի՞ն են վիճակագրական տվյալները, ինչքա՞ն բեռնափոխադրում է իրականացվել այդ ճանապարհով
Մինչև հուլիսի 1-ը գրանցված վիճակագրությունը իրական պատկեր չի կարող ստեղծել, թե ինչ հնարավորություններ ունի ճանապարհը: Ճանապարհը մինչև վերջերս սառցակալած է եղել և կիսակցորդով և կցորդող մեքենաների երթևեկությունը առայժմ արգելված է: Լուրջ ծավալներով բեռնափոխադրումներ այդ մեքենաներով կարելի կլինի իրականացնել հունիսի 1-ից: Այնպես որ ամսի 1-ից հետո պատկերն անհամեմատ կփոխվի, որովհետև այդ տեղով երթևեկությունը արդեն կապված չի լինի ոչ մի սահմանափակման հետ և այդտեղով բեռնափոխադրումների քանակը կտրուկ կավելանա:
Բացումից հետո` առաջին երկու ամիսը, մարտին ու ապրիլին, բավականին սահմանափակ քանակի տրանսպորտային միջոցներ էին կարողանում գնալ, որովհետև միջազգային փոխադրումներ իրականացնելու համար պետք է ունենալ միջազգային ստանդարտներին համապատասխան միջոցներ լինեն:
Ինչ որ է, այս երկու ամսվա ընթացքում «Վերին Լարս»-ի անցակետով անցել է շուրջ 500 տրանսպորտային միջոց` այդ թվում մարդատար ավտոմեքենաներ: Բնական է, դա շատ քիչ է: Բայց պետք է հասկանալ, որ այնտեղ մեծ ձյան ծածկույթ կա:
-Պարոն Աղաջանյան, դուք հնարավոր համարո՞ւմ եք, որ վրացական կողմն այնուամենայնիվ, որոշում կայացնի ու փակի անցակետը
Ես հնարավոր չեմ համարում, որ Վրաստանը փակի սահմանը, բացառությամբ այն դեպքի, որ իրոք, այդ սահմանային կետն սկսի ծառայել մի երրորդ նպատակի:
-Մասնավորապե՞ս
-Մասնավորապես, եթե բացահայտվի, որ այդ տեղով փոխադրվում են ռազմական միջոցներ Գյումրիում տեղակայված Ռուսաստանի ռազմաբազայի համար: Այո, այդ դեպքում Վրաստանը կարող է փակել և իսկապես, այդ դեպքում ես նրանց կհասկանամ:
Լրահոս
Տեսանյութեր
Թովմասյանը՝ Նանուշյանին. Նշել եք՝ ծրագրի իրականացումը պայմանավորված է օրենքով, բայց օրենքը չկա
