«Դիլիջան» էլիտար դպրոցը չի լինի, եթե, իհարկե, փիարի հետ գործ չունենք
Օտարալեզու դպրոցների վերաբացման շուրջ աղմուկը նոր թափ է առնում: Թվում էր, թե Ազգային Ժողովի կողմից խնդրահարույց օրենքների նախագծերի առաջին ընթերցմամբ ընդունումը ժամանակավոր դադար է բերել հարցի հասարակական քննակման իմաստով` մինչև աշնանային նստաշրջանում դրանք կքննարկվեին երկրորդ ընթերցմամբ: Սակայն օրերս պարզվեց, որ «Դիլիջան» միջազգային դպրոցի նախագծի նախաձեռնողներ Վերոնիկա Զոնաբենդը, «Տրոյկա դիալոգ»-ի Ռուբեն Վարդանյանը, Թիմ Ֆլինն ու Նուբար Աֆեյանը նամակով դիմել են նախագահ Սերժ Սարգսյանին ու Հանրային խորհրդին:
Նամակում մեկ անգամ ևս նկարագրելով, թե ինչ նպատակներ էր հետապնդելու այս կրթօջախը և այլն, ափսոսանքով տեղեկացնում են, որ` «Այս պահին լրջորեն դիտարկում ենք նախագծի կասեցման հնարավորությունը: Ստեղծված իրավիճակում մենք նախագիծը զարգացնելու հնարավորություն չենք տեսնում, քանի որ սկզբունքորեն սխալ է դպրոց ստեղծել մերժող միջավայրում»:
Ի՞նչ է սա` իսկապես մտահոգություն, որ միջազգային չափանիշներին համապատասխանելու համար հասարակության բացասական կարծիքն ու հարցի նման ռեզոնանսի արժանանալն ամենևին էլ շահեկան չեն ու արդեն իսկ ապականել է դեռևս թղթի վրա գոյություն ունեցող դպրոցի իմիջը, թե՞ պրիմիտիվ փիար ակցիա: Եվ ի՞նչ ընթացք սրանից հետո կարող է ստանալ նախագծերի քննարկումը.
«Կարծում եմ հարցին, թե ինչպե՞ս կարող է սա ազդել մասնավորապես «Լեզվի մասին» օրենքի փոփոխությունների վրա կասեն միայն նախագծի հեղինակները ու, ի դեպ, հենց նրանցից էլ կախված է` նախագծերն աշնանը կքննարկվեն ԱԺ-ում այսօրվա տեսքով, թե ոչ»,- Panorama.am-ի հետ զրույցում մեկնաբանելով վերջին իրադարձությունն ասաց ԱԺ կրթության և գիտության հարցերի մշտական հանձնաժողովի նախագահ Արտակ Դավթյանը:
Բայց քանի որ այս դրվագն անդրադառնում է նախագծերում առկա գրեթե ամենից խոցելի փոփոխություններին` նախ, որ կրթությունը Հայաստանում միայն հայերեն լեզվով պետք է իրականացվի ու նաև, որ «Դիլիջան» դպրոցը հասարակությունն ընկալեց իբրև թե էլիտար մի դպրոց և, փաստորեն, մատաղ սերնդի էլիտարականացման հերթական մի փորձ, Ա.Դավթյանը նշեց, որ ցանկացած փորձ կրթությունը էլիտարականացնել անընդունելի, դատապարտելի ու միանշանակ մերժելի է. «Եվ որևիցէ մի կերպ չպետք է դա ընդունել»:
Պատգամավորի խոսքերով, անգամ Եվրոպական զարգացած երկրներում`օրինակ` Նորվեգիայում, մասնավոր դպրոցները կարելի է մատների վրա հաշվել , որոնք, սակայն, այլ նպատակներ ունեն և ընդհանրապես կապ չունեն էլիտարության հետ.
«Նրանք ամեն ինչ անում են, որպեսզի հանկարծ սոցիալական բևեռվածության հասարակությունը չգնա և նրանք դեմ են նման էլիտարականացմանը»,- ասաց նա:
Իսկ ինչ վերաբերում է այն հարցին, թե արդյո՞ք նախաձեռնողների այս նամակն անկեղծ է ու իսկապես դադարեցնելու գաղափարը ծնվել է հասարակության կողմից միանշանակ մերժված լինելու պատճառով, թե այդուհանդերձ փիար-ակցիա է, որին կհետևեն նմանատիպ դրվագներ, Ա.Դավթյանն արձագանքեց. «Ոչինչ չի կարելի բացառել, բայց թե ի՞նչ է սա իրականում` ժամանակը ցույց կտա»:
Իսկ ինչպիսի՞ն է կառավարության և, մասնավորապես, վարչապետ Տիգրան Սարգսյանի արձագանքը:
Panorama.am-ի հետ զրույցում վարչապետի օգնական Արամ Անանյանը ներկայացրեց վարչապետի տեսակետը, այն է` հարցի վերաբերյալ հասարակությունում ընթացող քննարկումը կառուցվում է գաղափարական հիմքի վրա և իրականում խնդիրը ոչ թե դպրոցներին է վերաբերում, այլ տարբեր աշխարհընկալումներին:
Ըստ Տ.Սարգսյանի` Հայաստանում կա երկու կարծիք . «Մարդիկ, որոնք նշում են, թե նման դպրոցների ու կրթական մեթոդիկաների առկայությունը Հայաստանում, ինչպես նաև կրթական հաստատությունների միջև մրցակցությունը կարելի է համարել առաջընթաց և մյուսները, որոնք այդպես չեն համարում»: Սրա հետ մեկտեղ վարչապետը խորհուրդ է տալիս բոլորին մտածել` արդյո՞ք հնարավոր է ժամանակակից հասարակությունում արդյունավետորեն կառուցել ապագան առանց օտար լեզուների լավ տիրապետելու:
Վերադառնալով նամակին, Ա.Անանյանը փոխանցեց վարչապետի տեսակետը` կարևորը, որ խնդրի վերաբերյալ լինի միասնական ընկալում: