Ձեր վստահելի աղբյուրը

«Մենք ցանկացած պահի կարող ենք ռազմական ճանապարհով վերականգնել երկրի տարածքային ամբողջականությունը»,- նոյեմբերի 7-ին հայտարարել է Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը:

Այս ռազմատենչության հերթական նոպան մի փոքր նրբություն է պարունակում: Ձևակերպումից բխում է, որ իր ենթադրած ամբողջականությունը վերականգնելու համար Ալիև-կրտսերը ռազմականից բացի այլ ճանապարհ չի տեսնում: Բայց, բոլոր դեպքերում, հուշենք, որ քաղաքակիրթ աշխարհը վաղուց գտել է այդ ճանապարհը` ուղիղ բանակցություններ; Իսկ Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականությունը հստակեցնելու մեխանիզմներն առավել քան պարզ են` ճանաչել Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետությունն ու պաշտոնական Ստեփանակերտի հետ զբաղվել սահմանագծման ու սահմանազատման աշխատանքներով: Իսկ եթե Բաքվում բազմած խանական ռեժիմը դա անհնար է համարում, կարող է փորձել իր պատկերացրած տարբերակը: Վստահ ենք ` արդյունքը նույնն է լինելու:

Ընդհանրապես, Իլհամ Ալիևի վերջին շրջանի հոխորտանքները, դրանց տեղն ու ժամանակը մի փոքր մտորելու նյութ են տրամադրում, և կարծում ենք, արժե դրանց անդրադառնալ:
Սեփական բանակի մարտունակության մասին (ադրբեջանական զինված ուժերում զանգվածային բռնաբարությունների ու ինքնախեղման դեպքերի մասին Ալիևին, ըստ ամենայնի, չեն զեկուցում) Իլհամ Հեյդարիչը վերջին անգամ հիշել է դիվերսանտներ Մուբարիզ Իբրահիմովի ու Ֆարիդ Ահմեդովի թաղման ժամանակ:

Հակիրճ հիշեցնենք: Մուբարիզ Իբրահիմովը մի խումբ դիվերսանտների հետ հուլիսի լույս 18-ի գիշերը ներթափանցել է արցախցի դիրքապահների թիկունք, գնդակահարել քնած զինծառայողներին, սակայն նահանջի ճանապարհին հանդիպելով հերթապահություն տանող հայ զինվորի, մարտի է բռնվել ու կնքել մահկանացուն: Ուշադրություն դարձրեք` Մուբարիզն ու ընկերները հարձակվել են գիշերը, որպես թիրախ ընտրել քնած մարդկանց:
Երկրորդ դեպքն առավել ուշագրավ է: Սեպտեմբերի 4-ի առավոտյան Ֆարիդ Ահմեդովը` երկու այլ դիվերսանտների հետ փորձում է կրկնել Մուբարիզ Իբրահիմովի «հերոսությունը»: Սակայն, արցախցի դիրքապահներին մոտենալուն պես, չեզոքացվում է, իսկ երկու ընկերները խուճապահար նահանջի ժամանակ պայթում են իրենց իսկ տեղադրած ականների վրա:

Ռազմական գործի ցանկացած մասնագետ կարող է պարզաբանել, թե դիվերսիան ինչպես է կատարվում և դիվերսանտներն ինչ ֆունկցիաներ են կատարում: Բայց մեր գործն այլ է` հետևություն անել, որ ա/ ադրբեջանցի զինվորականները հարաբերական առավելություն ստանում են միայն այն դեպքում, երբ պոտենցիալ հակառակորդը քնած է (Ռամիլ Սաֆարովը այս գործի քաջ գիտակ է և անգամ ոգևորել է Մուբարիզ Իբրահիմովին), ինչն անշուշտ ոչ միայն հակամարդկային ու անբարոյական է, այլև բանակի մարտունակության կեղծ ինդիկատոր բ/ ադրբեջանցի զինվորականները, անգամ ամենապատրաստվածները (դիվերսանտները համարվում են ռազմագիտական ու ֆիզիկական պատրաստականություն ստացած լավագույն զինվորները) հայ շարքային դիրքապահների հետ ուղիղ առճակատման դեպքում 100 տոկոսանոց բացասական արդյունք են գրանցում, ինչը վկայում է, որ Իլհամ Ալիևի երազած հզոր բանակն առայժմ միայն երազանք է, գ/ ադրբեջանական կառավարությունը սեփական դիվերսնատներին փառաբանում է որոշակի ընտրանքով (հակառակ դեպքում` պարգևների ու ճոխ թաղման կարժանանային նաև Ֆարիդ Ահմեդովի հետ մահացած երկու մյուս զինծառայողները), ինչը վկայում է, որ շարքային ադրբեջանցիները կառավարող ռեժիմի համար ընդամենը կենդանի վահան ու քարոզչական գործիք են:

Բոլոր դեպքերում, եզրակացությունը մեկն է. Իլհամ Ալիևը, կեղծ-հերոսներին փառաբանելով, հորդորում է ընդօրինակել Ռամիլ Սաֆարովներին և Մուբարիզ Իբրահիմովներին: Կնշանակի` առաջիկայում անհրաժեշտ է հատկապես քնի ժամերին ավելի աչալուրջ լինել:

Հաջորդ ուշագրավ հանգամանքը հերթական հոխորտանքի ժամանակն է: Ակնհայտ է, որ փտած դիակների մասնակցությամբ տեսարանն Իլհամ Ալիևը կազմակերպել է որոշակի քաղաքական հաշվարկով: Եթե հաշվի առնենք, որ «հերոսների» թաղումը (որը, հավանաբար, ժամերով ցուցադրվել է ուղիղ եթերում) «համընկել» է Ադրբեջանում խորհրդարանական ընտրությունների քվեարկության օրը ու տեսարան է ապահովել բազմամիլիոն քվերակողների համար, կարծում ենք, դժվար չէ գլխի ընկնել` ինչ հաշվարկների մասին է խոսքը:
Ադրբեջանում կայացած խորհրդարանական ընտրությունների նախնական արդյունքները վկայում են, որ անիմաստ զոհ դարձած դիվերսնատներն Իլհամ Ալիևի համար ոչ միայն քարոզչական գործիք են, այլև` քաղաքական հենարան: Ուստի, կարծում ենք, արժեր նրանց թաղել ոչ թե Շահիդների պուրակում, այլ Հեյդար Ալիևի կողքին: Վերջինից նա իշխանությունն ընդամենը ստացել է, բայց պահել կարողանում է բացառապես ռամիլների, մուբարիզների ու ֆուրադների շնորհիվ: Հետևաբար` ինչո՞ւ նրանց հերոսացման ավելի բարձր աստիճան չտա՞լ: