Ձեր վստահելի աղբյուրը

Եռօրյա սեմինարը, որ նվիրված էր բարձրագույն կրթության համակարգի բարեփոխումներին ու ֆինանսավորմանը, ավարտվեց: Կրթության և գիտության նախարարն, ի դեպ, այն կարծիքին է, որ դրանք` բարեփոխումները, անխուսափելի են, քանի որ գործող համակարգն իրեն չի արդարացնում. «Չի արդարացնում, քանի որ չի ապահովում ոչ կրթության որակը, ոչ արդյունավետությունը և ոչ էլ մատչելիությունը»,-Panorama.am-ի հետ զրույցում, ամփոփելով սեմինարի աշխատանքները նշեց Արմեն Աշոտյանը:

Մենք արդեն անդրադարձել էին նրան, որ բարեփոխումներ ասվածն իր մեջ ներառում է երկու հատված` բուհական ֆինանսավորում, որն այսօրվա դրությամբ` պետական բյուջեից ֆինանսավորման չափաբաժնով կազմում է ընդամենը 25-40 տոկոս` մնացածը բուհի ինքնաֆինանսավորումն է և ուսանողների ֆինանսավորում` վարկային ծրագրերի իրականացում և այլն:

Բացի այս, ԿԳ նախարարը ընդգծում է այս երկուսին զուգահեռ նաև մրցակցային ֆինանսավորման զարգացումը, որն առաջ կքաշի բուհերի մրցակցությունը առաջարկների, արդյունքների և մնացածի իմաստով: Սա, անշուշտ, չի կարող չնպաստել բուհի առաջադիմությանը, բացի այս. «Արդյունքների վրա հիմնված ֆինանսավորումն էլ մեզ թույլ կտա պետական միջոցները ծախսել որակ ապահովող արդյունքների վրա»,- հստակեցրեց նախարարը:

Ըստ Ա.Աշոտյանի `սխալ է բարձրագույն կրթության ֆինանսավորման ողջ հայեցակարգից առանձին դիտարկել ուսանողական վարկերի մեխանիզմը, սակայն Հայաստանի համար անհրաժեշտ է ընտրել միջազգային փորձի լավագույն մոդելը (Աղվերանի հավաքի իմաստն էլ հենց դա էր), որը կապահովի պետական ֆինանսավորման և ուսանողների ֆինանսավորման փոխհարաբերակցությունն այնպես, ինչպես որ դա համապատասխանում է մեր երկրի հնարավորություններին, կրթության նպատակներին և այլն:

Անդրադառնալով միջազգային փորձին, նախարարն ընդգծեց, որ զարգացած երկրներում բուհական ֆինանսավորման ահռելի տոկոս կազմում է մասնավոր սեկտորի ֆինանսավորումը, որի շնորհիվ բուհը կարողանում է ավելի մեծ արդյունավետություն ապահովել: Սակայն Հայաստանում այդ մշակույթը դեռ խորթ է. «Խոսքը միայն զուտ ֆինանսավորման մասին չէ, այլև կրթության որակն աշխատաշուկային համապատասխանեցնելուն է վերաբերում»,- նշեց Panorama.am-ի զրուցակիցն ու ավելացրեց, որ իրենք պատրաստ են այս ուղղությամբ ցանկացած գործատուի հետ լուրջ աշխատել ու հարմարեցնել բուհական ծրագիրն ժամանակի պահանջներին, որպեսզի առավել նպատակային լինի ուսանողի ընտրված մասնագիտությունը:

Հետաքրքրվեցինք` մրցակցային ֆինանսավորում մոդելը ևս խորթ է մեր երկրի համար, սակայն սեմինարի ընթացքում ինքը` նախարարը, բազմիցս անդրադարձավ դրան: Ի՞նչ է ենթադրում «մրցակցային ֆինանսավորում» ասվածը և , ի վերջո, ինչքանո՞վ է տեղավորվում կրթական ոլորտի բարեփոխումների տեսլականի մեջ:

Նախարարությունն առանձնացնելու է գումար և բուհերից սպասելու է նորարածություններ ու այլ մտահղացումներ, որոնք կյանքի կոչելու համար էլ կտրամադրվեն տվյալ միջոցները. «Այսինքն` բուհերը շահագրգիռ կլինեն հանդես գալ նորարար պրոեկտներով ու ծրագրերով, ինչով կբարձրանա ոչ միայն կրթության որակը, այլև ժամանակի ընթացքում կձևավորվի մրցակցային առողջ դաշտը»,- բացատրեց Ա.Աշոտյանը:

Եվս մեկ նպատակ, որ ունի նախարարությունն այն է, որ բուհերը ֆինանսավորվեն ոչ թե մուտքային ուսանողների թվով, այլ կախված նրանից, թե ի՞նչ որակ ու ի՞նչ շրջանավարտներ կունենա բուհը: Ի դեպ, վերոհիշյալը վերաբերում է նաև մասնավոր բուհերին. Նրանք, որ կանցնեն վերահավատարմագրման գործընթացը, կստանան հնարավորություն նաև պետական ֆինանսավորման: