Արմեն Սաղաթելյան «Հանքարդյունահանումը լուրջ ռիսկեր է ենթադրում մասնավորապես հետագա սերնդի համար»
«Հանքարդյունահանման էկոլոգիական ռիսկեր» թեման այսօր ոլորտի մասնագետների և փորձագետների քննարկման առարկան էր։
Երևանի Օրհուս կենտրոնի համակարգող Սիլվա Այվազյանը վերոնշյալ քննարկման ժամանակ հայտարարեց, որ վերջին տարիներին ընդերքի անխնա օգտագործումը հանգեցերլ է հողի աղտոտմանը, ինչն իր հերթին անցնում է նաև սննդային շղթա։
ԳԱԱ էկոլոգանոոսֆերային հետազոտությունների կենտրոնի տնօրեն Արմեն Սաղաթելյանը, ներկայացնելով հանքարդյունահանման էկոլոգիական ռիսկերն ու վերջինիս հետևանքները, նշեց, որ վերջին տաս տարիներին կատարված ուսումնասիրության արդյունքները ցույց են տալիս, որ վիճակը հանրապետությունում անվերահսկելի է և մտահոգող։
«Այսօր արդեն հանքարդյունահանումը լուրջ ռիսկեր է ենթադրում մասնավորապես հետագա սերնդի համար և պետք է ճիշտ գնահատել ռիսկերը հետագա անդառնալի հետևանքները կանխելու համար։ Այս ամենը թույլ օրենսդրական դաշտի և պետական վերահսկողության բացակայության հետևանք է»,- նշեց Արմեն Սաղաթելյանը։
ԳԱԱ էկոլոգանոոսֆերային հետազոտությունների կենտրոնի մասնագետ Լիլիթ Սահակյանը, ներկայացնելով «ՀՀ գյուղմթերքների ծանր մետաղներով աղտոտման ռիսկի գնահատում » ծրագրի շրջանակներում իրականացված հետազոտությունների արդյունքները, նշեց, որ հանրապետության տարբեր շրջաններում հողագրունտի ուսումնասիրության արդյունքները ցույց են տվել , որ հանքարդյունահանման հետևանքներն այսօր արդեն անթույլատրելի են և անվերահսկելի։
«Հետազոտության արդյունքները ցույց են տվել, որ Ալավերդիում, Նեղոց և Քարկոփ գյուղերի հողերում, դրանցում աճեցված մշակաբույսերում և անտառային հատապտուղներում հայտնաբերվել են ծանր մետաղների, այդ թվում նաև առաջնային տոքսիկական տարրերի` սնդիկի, կադմիումի և արսենի գերբարձր պարունակություններ, որոնք քաղցկեղածին են և մեծ վտանգ են ներկայացնում բնակչության առողջության համար:
Հետազոտված 7 ծանր մետաղներից (պղինձ, ցինկ, կապար, նիկել, արսեն (մկնդեղ), սնդիկ, կադմիում) 6-ը հայտնաբերվել են հողերի բոլոր նմուշներում, իսկ սնդիկ հայտնաբերվել է միայն Ալավերդիից նմուշարկված հողերում: Ալավերդիից նմուշարկված հողերում սահմանային թույլատրելի կոնցենտրացիան (ՍԹԿ) գերազանցել են կապարը, պղինձը, ցինկը եւ արսենը: Հանքարդյունահանման էկոլոգիական ռիսկերն այսօր արդեն տեսանելի են անգամ անզեն աչքով և պետք է լուրջ միջոցառումներ ձեռնարկել վիճակը վերահսկելու և հետագա հետևանքները կանխելու համար »,- տեղեկացրեց Լիլիթ Սահակյանը։