Ձեր վստահելի աղբյուրը

Հոկտեմբերի 7-9-ը Երևանում կանցկացվի «DigiTec Expo 2011» 7-րդ ամենամյա միջազգային տեխնոլոգիական ցուցահանդեսը: Նշենք, որ Դիջիթեք-ը տեղեկատվական տեխնոլոգիաների խոշորագույն միջոցառում է ոչ միայն Հայաստանում, այլև տարածաշրջանում: ԴիջիԹեք-ի հաջողությունների և այս տարվա ցուցահանդեսի առաձնահատկությունների մասին պատմելու խնդրանքով Panorama.am-ը դիմեց ցուցահանդեսի կազմակերպիչ Ինֆորմացիոն տեխնոլոգիաների ձեռնարկությունների միության (ԻՏՁՄ) գործադիր տնօրեն Կարեն Վարդանյանին:

- Պրն. Վարդանյան, այս տարվա ցուցահանդեսը նախորդներից ինչո՞վ է առանձանալու:

- Ակնհայտորեն կարելի է ասել, որ այս տարվա ցուցահանդեսն էականորեն տարբերվելու է նախորդներից: Մասնավորապես, նախատեսում ենք, որ ցուցադրվող ընկերությունների թիվը կգերազանցի 100-ը (նախորդ տարի ցուցադրվող ընկերությունները 68-ն էին), այսինքն՝ կապահովվի մոտ 30 տոկոս աճ։ Նույնը վերաբերում է այցելուների քանակին. եթե նախորդ տարի շուրջ 15 հազար այցելու ենք ունեցել, այս տարի ակնկալում ենք մոտ 18-20 հազար այցելու:

- Ցուցահանդեսի ստեղծման օրվանից նպատակ ունեիք այն դարձնել տարածաշրջանային: Կարո՞ղ ենք այսօր ասել, որ հասել եք Ձեր նպատակին:

- Կարող եմ ասել, որ անցած տարի արդեն այն դարձավ տարածաշրջանում խոշորագույնը, ծավալով հավասար է ադրբեջանական ցուցահանդեսին, բայց մեր ցուցահանդեսը տարբերվում է նրանով, որ այստեղ լուծումներ են, որոնք ստեղծված են Հայաստանում: Ամենակարևորն այն է, որ Դիջիտեքը միջավայր է, որտեղ հանդիպում են սպառողները և բիզնես-առաջարկություններ ներկայացնողները: Այն նաև միջավայր է բիզնեսի համար. փոխադարձ համագործակցություն կազմակերպելու, ինչպես նաև Հայաստանն օտարերկրյա գործընկերներին ներկայացնելու համար: Նախորդ տարի և այս անգամ ևս Digitec-ին զգալի թվով օտարերկրյա հայտնի ընկերություններ են մասնակցում: Մասնավորապես, հայկական նորաստեղծ ընկերություններ, «Հայկական ծրագրեր» ընկերությունը, մեկ տասնյակից ավելի ինժեներական ընկերություններ, առանձին տաղավարով կներկայանա Լեռնային Ղարաբաղը, ինչպես նաև օտարերկրյա մի շարք ընկերություններ` «Սինգապուր թեքնոլոջիս»-ը, որը աշխարհի խոշորագույն տեխնոլոգիական ընկերություններից է, «Դ-Լինկ»-ը, լեհական, թայվանական ընկերություններ: Դա հիմք է տալիս ասելու, որ մեր երազանքն իրականություն է դարձել` այն դարձել է տարածաշրջանային: Կարծում եմ, որ հիմա նպատակը պետք է փոխել: Այսինքն` եթե տարածաշրջանային ասելով այն ժամանակ նկատի ունեինք Հարավային Կովկասը, ապա հիմա պետք է ձգտել Դիջիտեքը ավելի ընդարձակել` հասցնել Հյուսիսային Կովկաս, Պարսկաստանի հյուսիս, Թուրքիա:

- Այս անգամ ո՞րն է լինելու ցուցահանդեսի շեշտադրումը:

- Այն է `տեխնոլոգիական ոլորտում Դիջիթեքը դարձնել տոն: Վերջերս Դիջիթեքը համեմատեցի շքերթի հետ, այսինքն` Դիջիթեքը ՏՏ ոլորտում շքերթի նման մի բան է: Ցանկանում ենք նաև, որ այս տարի Սփյուռքը այն ընկալի որպես հիմնական միջոցառում տեխնոլոգիական ոլորտում և սփյուռքահայ մասնագետներն ավելի շատ ներգրավված լինեն այս ցուցահանդեսում: Նաև կատակով ասում ենք, որ սա սփյուռքահայերի համար պետք է լինի «Արի Դիջիտուն»: Կարծում եմ` Սփյուռքը պետք է օգտագործենք, բայց ոչ թե որպես ֆինանսավորող, այլ իր կապերը տրամադրող, որպեսզի արտերկրից մեր ընկերություններն ավելի շատ պատվերներ ստանան:

- ՀՀ կառավարությունը ՏՏ-ն համարել է գերակա ոլորտ: Ըստ Ձեզ, ի՞նչ պետք է անի կառավարությունն այդ ոլորտի զարգացման համար և արդյո՞ք ինչ-որ քայլեր կառավարության կողմից արդեն արվո՞ւմ են:

Կարծում եմ` գերակա ոլորտ հայտարարելը ավելի շատ PR նշանակություն ուներ: Չնայած ոլորտում տարեկան 20 տոկոս աճ է գրանցում, բայց մեծ քայլերով առաջ չենք գնում: Մինչդեռ, որպեսզի լուծենք այն հարցերը, որոնք կապված են երկրի մոդեռնիզացիայի հետ և իսկապես այդ գերակայությունը ապահովենք, ապա մի քիչ ավելի համարձակ քայլեր են պետք: Օրինակ` Թուրքիայի տեխնոպարկերում տեղակայված տեխնոլոգիական ընկերությունները մինչև 2024թ.-ը ազատված են թե ԱԱՀ-ից, թե եկամտահարկից: Այսինքն` բացարձակ արտոնյալ պայմաններ են ստեղծված: Թուրքիան մրցակից է և մենք պետք է մրցակցենք, իսկ դրա համար պետք է լուրջ քայլեր ձեռնարկեն, բայց ոչ այնպիսին, որ ասենք` արտոնյալ պայմաններից օգտվեն այն ընկերությունները, որոնք ոչինչ չեն անում:

- Երկու տարի առաջ ընդունվեց օրենք` ներմուծվող սարքավորումների 300 միլիոն դրամը գերազանցող արժեքով ապրանքների ԱԱՀ-ի վճարումը 3 տարով հետաձգելու մասին, դա ինչ որ բան չտվեց ՏՏ ոլորտին:

- Կարելի է ասել, որ դա մեզ ոչինչ չտվեց: Այդ որոշումից ավելի շատ օգտվում են հեռահաղորդակցության ոլորտի ընկերությունները:

- Այս տարվա գարնանը ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանը հանդիպեց ԻՏՁՄ անդամների հետ, որի ընթացքում քննարկվեցին տեղեկատվական և բարձր տեխնոլոգիաների, ինովացիոն զարգացման պետական կառավարման, տեխնոլոգիաների կրթության հետ կապված խնդիրներ: Քննարկվեց նաև կառուցվածքային ՏՏ ստորաբաժանում ունենալու խնդիրը: Մինչ օրս այդ ուղղությամբ ի՞նչ քայլեր են ձեռնարկվել:

-Հանդիպման ընթացքում քննարկվեց նորարարական ոլորտի կառավարման մարմին ունենալու խնդիրը, սակայն այդ հատվածում համապարփակ լուծումներ դեռ չունենք, բայց քննարկումները դեռ շարունակվում են: Երկրորդ հարցը վերաբերում է Երևանի պետական ճարտարագիտական համալսարանում լուրջ փոփոխություններ իրականացնելուն: Կառավարության հետ այդ ուղղությամբ լուրջ քննարկումներ են ընթանում և, հուսով ենք, որ հունվարից այնտեղ կստեղծվեն լավագույն լաբորատորիանները, որոնք իրավիճակը էականորեն կփոխեն: Մենք պատրաստակամություն ենք հայտնել մեր դասախոսներին տրամադրել, նույնիսկ առաջարկել ենք հատուկ ֆոնդ ստեղծել, որպեսզի արտասահմանից դասախոսներ հրավիրենք: Նոր ռեկտոր է ընդունվել և համագործակցությունը աշխատանքային բնույթ է կրում:

Երրորդ կոնցեպցիան գալիս է ՏՏ հայեցակարգից, որով նախատեսվում է մինչև 2018թ.-ը 1 մլրդ դոլարի հասույթ ունենալ, իսկ ոլորտում ընկերությունների քանակը հասցնել 1000-ի: Դա պատահական թիվ չէ, դա մինիմալ թիվն է, որից հետո կարող են մոդեռնիզացիայի բնագավառում լուրջ փոփոխություններ լինեն: Այսինքն` տնտեսության մեջ կարող են լուրջ փոփոխություններ լինել: Սակայն, ոլորտի զարգացման համար հարկավոր է, որ ավելի շատ երիտասարդներ ընդգրկեվեն ՏՏ-ի ոլորտ և կարողանան ձեռներեցությամբ զբաղվեն: Դա համընդհանուր խնդիր է և մի նախարարությունը չի կարող դա միայնակ անել: Ուստի, մենք դիմել ենք նախագահին, որպեսզի իր հովանու ներքո վերցնի տեխնոլոգիական ձեռներցության շարժումը: Մինչ այժմ դրական արձագանք ունենք նախագահական նստավայրից և հույս ունենք, որ Դիջիթեքի ժամանակ նախագահը կայցելի և տվյալ խնդրի վերաբերյալ իր պատկերացումը կներկայացնի երիտասարդներին: Մենք համոզված ենք, որ ոլորտում լուրջ հաջողությունների կհասնենք: Ունենք մեր ռազմավարությունը այդ առումով և անշեղորեն առաջ ենք գնում: Կարծում եմ, որ երկրում մի շարք պրոցեսներ են սկսվել, երկխոսություն է սկսվել ոլորտի ներկայացուցիչների և պետության միջև, որոնք վստահ եմ` լուրջ էներգետիկ էֆեկտ են հաղորդելու ՏՏ ոլորտի զարգացմանը: