Հատուկ դպրոց առանց բրալյան դասագրքերի. կույր երեխաները դասերը սովորում են լսելով
Երևանի թիվ 14 հատուկ դպրոցի սաներ` 7-ամյա Սվետան ու նրա հասակակից Սամվելը տեսողության լուրջ խնդիրներ ունեն: Իսկ Սամվելիկը` բացի տեսողությունից, նաև այլ հիվանդությամբ է տառապում, բայց հոյակապ երգում ու անասելի մարդամոտ է: Երբ մտա դասասենյակ, որտեղ առաջին դասարանցիները մոտ 20 տարեկան դաստիրակի հետ նստած տնային աշխատանքն էին պատրաստում, երկուսով անկյունում էին. նրանցից միայն մեկի անունը հնչեցնելուց հետո երկուսն էլ շտապեցին ձայնիս ուղղությամբ, շոշափեցին, փարվեցին ոտքերիս, իսկ Սամվելիկը նույնիսկ ձեռքիցս հոտ քաշեց ու էլ մինչ հանդիպման ավարտ ոչ մեկը, ոչ մյուսը ձեռքս բաց չթողեցին: Նրանց թերևս ամենասիրելի ու ամենասպասված պահն էր. վերջապես իրենց այցի էին եկել, իրենցով հետաքրքրվում էին ու գլուխները շոյում: Էլ ինչի՞ մասին կարող է երազել մանկատուն հանձնված ու սիրո կարոտով օրերը լուսացնող երեխան, այն էլ նման առողջական խնդիրներ ունեցող:
Երեխաները Երևան են տեղափոխվել Գյումրիի «Երեխաների տուն» մանկատնից, որտեղ ապրում են նյարդային համակարգի խանգարման, սրտի և այլ առողջական խնդիրներ ունեցող 0-6 տարեկան հարյուրից ավելի երեխաներ: Սվետան ու Սամվելն այսօր արդեն Երևանի «Մարի Իզմիրլյանի» անվան մանկատան սաներ են համարվում ու համապատասխան կրթություն են ստանում նշված հատուկ դպրոցում` երկար 12 տարիներ նրանք կմնան այս պատերում, միայն ամառային ու ձմեռային արձակուրդներին վերադառնալով մանկատուն:
Գյումրիի մանկատանն անցկացրած տարիներին երեխաներից ամենքն ուներ իր զբաղմունքը: Օրինակ Սամվելիկը միանշանակ համարվում էր հաստատության ամենալավ փոքրիկ երգիչը: Նրա կատարմամբ «Մեր մանկության արևն է շողում» կամ «Ինչ լավն ես դու իմ լավ մանկություն» երգերը որևէ մեկին անտարբեր չեն թողել: Անգամ մանկատան աշխատակիցները` դաստիարակներն ու երաժշտության ուսուցչուհին, ամեն անգամ հուզվում էին: Սակայն այսօր նա չի երգում, որքան հասկացանք` մյուս երեխաների հետ էլ այդքան չի շփվում, ինքն ու Սվետիկը առանձին են մնացյալից:
Երկուսն էլ հնամաշ շորերով. Սվետիկի երկնագույն վերնաշապիկը ուսերի հատվածում կարկատած էր սպիտակ թելերով, կոշիկները կիսաճղված, լաքաներով: 7-ամյա աղջնակի դեմքը չէին լվացել, փսլնքոտ էր`քիթը կախ, աչքերը ճպռոտ... Նույնը վիճակում էր նաև Սամվելիկը: Հավանաբար` պատճառը նրանում է, որ երեխաները չեն տեսնում ու չեն կարող իրենց հետևել
Նշենք, որ դաստիարակներն էլ այնքան երիտասարդ էին, որ նույնիսկ տարօրինակ էր, թե ինչպե՞ս է ԿԳ նախարարությունը նրանց նման բարդ աշխատանքի ուղեգրել:
Արդարության համար հարկ է նշել, որ թեև «Երեխաների տունը» շատ ու շատ հարցերում թերություններ է ի հայտ բերել և մամուլում բազմիցս է դրան անդրադարձ եղել, այդուհանդերձ Գյումրիի մանկատանը երեխաների հանդերձանքին, ինչպես ասում են, կպնելու տեղ չկար:
Ինչ վերաբերում է դպրոցին, որտեղ այս պահի դրությամբ ուսուցանում է մանկատան 5 սան, ապա հաստատությունը ևս խնդիրներ ունի: Օրինակ, թեև ուսումնական գործընթացն իրականացվում է հանրակրթական ծրագրով, բայց տեսողության խնդիրներ ունեցող երեխաներին այն պարտավոր է ապահովել համապատասխան կրթություն: Բայց` բրալյան դասագրքեր դպրոցը չունի.
«Սա մեր դպրոցի ամենալուրջ խնդիրն է»,-Panorama.am-ին ասաց դպրոցի տնօրենի տեղակալ Ռուզաննա Գրիգորյանը:
Հարցը, թե ինչպե՞ս են, այդ դեպքում, կույր երեխաները սովորում, չմնաց անպատասխան` «սովորում են լսելով».
«Բոլորին էլ դասագրքեր բաժանում ենք. 9-14.00 դասերն են, հետո 16.00-18.00-ն դասապատրաստման ժամերի ժամանակ չտեսնող երեխաները լսելով դասերն անում են: Ինչպե՞ս, կոնսպեկտում ենք, նրանք բրալյան գրում են ու թեև դա շատ դժվարացնում է գործընթացը, բայց մենք լավ որակ ենք տալիս»,- պատմեց նա:
Այդուհանդերձ, ավելացրեց նա, տարրական դասագրքերի հարցը որոշ չափով լուծված է, քանի որ մի քանի անուն դասագիրք արդեն տպագրվում է: Թերևս արդարացնելով այդ իրավիճակը` տիկին Գրիգորյանը շտապեց նշել, որ բրալյան դասագրքերը շատ թանկ արժեք ունեն:
Մի խոսքով, դժվար է պատկերացնել, թե ի՞նչ կարգի կրթություն են ստանում մեր հերոսները ու նրանց նախորդները բրալյան մեթոդով ուսուցանող հանրապետության միակ դպրոցում, երբ համապատասխան դասագիրք չկա, իսկ լսելով սովորելու համար էլ ուսուցչի կամ էլ երիտասարդ դաստիարակների պատրաստակամությունն ու ինչու չէ` ցանկությունն է հարկավոր:
... «Լեննագան էլ չե՞նք գնալու, կարոտել եմ Իլոնային»,- հետաքրքրվեց Սամվելիկն, ով ողջ այցիս ժամանակ այդպես էլ ձեռքս բաց չթողեց: Սվետիկն էլ`. «Բա ստեղից ո՞ւր եմ գնալու, հետո ինձ ո՞ւր են տանելու».... Ի՞նչ պատասխանես:
Լրահոս
Տեսանյութեր
Առնվազն երկու կողմ կա, ովքեր չէին ցանկանա, որ ԵԱՏՄ նիստը Հայաստանում անցկացվեր. Արթուր Խաչատրյան