Լևոն Արոնյան. «Սա լավագույն մրցաշարն էր իմ ողջ կարիերայի ընթացքում»
Հոլանդական Վեյկ ան Զեեի մրցաշարում հաղթելուց անմիջապես հետո հայ գրոսմայստեր Լևոն Արոնյանը պատասխանել է «Chess-News»-ի հարցերին:
- Լևոն, ի՞նչ զգացումներ ունեք այս րոպեին: Հենց այս րոպեին` այն բանից հետո, երբ Ձեզ հանձնեցին մրցանակը, երբ Ձեր հայրենակիցները բացեցին Հայաստանի դրոշը…
- Ես սարսափելի գոհ եմ, որ հաջողվեց լավ խաղալ: Սկզբունքորեն գերազանց արդյունքի հասա: Եվ շատ հաճելի է, որ այսքան մարդկանց եմ ուրախացրել:
- Ձեր հանդիսավոր խոսքում ասացիք, որ սա լավագույն մրցաշարն է Ձեր ողջ կարիերայի ընթացքում:
- Ինձ այդպես է թվում: Ես, իհարկե, շատ մրցաշարերում եմ հաղթել, բայց որ լիովին վերահսկեմ խաղը, միշտ չէ, որ հաջողվել է: Այստեղ շատ դեպքերում, ըստ իս, վերահսկում էի իրավիճակը:
- Մամուլի ասուլիսում նշեցիք, որ Ռաջաբովի հետ վճռորոշ պարտիայից առաջ զարթնել եք ժամը 06:00-ին: Ինչի՞ հետ էր դա կապված:
- Վստահ չէի: Այո, հուզվում էի: Վստահ չէի` խաղալ հաղթանակի՞ համար, թե ապահովել ոչ-ոքի… Ամեն ինչի մասին մտածում էի: Ի վերջո, հաղթեց իրատեսությունը, և ես որոշեցի հանգիստ ու հուսալի խաղալ: Պարզվեց, որ մրցակիցս նույնպես դեմ չէ ոչ-ոքիին, և արդյունքում զբաղեցրեցի առաջին հորիզոնականը:
- Իսկ հաղթանակի համար խաղալու ցանկությունն ինչի՞ հետ կարող էր կապված լինել:
- Բացառապես այն բանի հետ, որ խաղում ես սպիտակներով: Ամեն դեպքում` հետաքրքիր է պարտիան մինչև վերջ խաղալ: Բայց հետո մտածեցի, որ ավելի հաճելի է հաղթել մրցաշարում:
- Ռաջաբովն այսօր ասաց, որ հոգու խորքում հույս է ունեցել, թե կխաղաք հաղթանակի նշանաբանով` վարկանշային սանդղակը գլխավորելու համար: Նման բան կարո՞ղ էր լինել:
- Դժվար թե: Վարկանիշն ինձ համար այնքան էլ մեծ նշանակություն չունի:
- Նույն մամուլի ասուլիսում շեշտեցիք նաև, որ հաջողությունը Ձեզ համար ինչ-որ առումով անսպասելի էր, քանզի Ձեր նախապատրաստության մեջ կան ճեղքեր, որոնք չէիք հասցրել լցնել: Կարո՞ղ եք այդ մասին ավելի մանրամասն պատմել:
- Ես իրար հետևից շատ մրցաշարերի եմ մասնակցել անցած տարվա վերջին: Բնականաբար, շատ բան է խաղացվել: Շատ գաղափարներ արդեն կորսվել են: Մրցաշարերի երկար սերիայից հետո որոշեցի հանգստանալ: Մոտ մեկ ամիս չմոտացա շախմատին, ուղղակի հանգստանում էի: Ուստի ինձ թվաց, որ դա վտանգավոր է, քանզի մրցակիցներն այդ ամբողջ ժամանակահատվածում կարող են աշխատել: Բայց պարզվեց, որ թարմ գլուխը նույնպես ինչ-որ բան արժե: Եվ բախտս բերեց, որ մրցակիցներիցս ոմանք հիշում էին իմ հին գաղափարները:
- Հանգստանալը ծանոթ պատմություն է: Կրամնիկը մեզ պատմում էր, թե ինչպես է լավ հանգստացել, չի մասնակցել մրցաշարերի, իսկ այնուհետև հաղթել է դորտմունդյան մրցաշարում: Այնուամենայնիվ, ինչ-որ բան չանելու և հանգստանալու մեջ առողջ հատիկ կա՞:
- Այո, հավանաբար: Հատկապես երբ անընդմեջ մի քանի մրցաշարերի ես մասնակցում: Հանգիստը շատ ավելի կարևոր է, քան ինչ-որ գաղափարի առկայությունը:
- Ո՞րն է Ձեր հաջորդ մրցաշարը:
- Առայժմ դրա մասին չեմ մտածել: Կարող եմ ասել միայն Կրամնիկի հետ մրցակցության մասին:
- Այսօր, ի դեպ, տեղեկություն ստացվեց, որ, ամենայն հավանականությամբ, ապրիլի վերջին մրցաշար կանցկացվի Լինարեսում` բաղկացած երկու շրջանից: Դա նշանակո՞ւմ է, որ բաց եք թողնելու այն:
- Վլադիմիր Կրամնիկի հետ անհրաժեշտ բոլոր փաստաթղթերն արդեն ստորագրել ենք, ինչը նշանակում է, որ ստիպված եմ լինելու չմեկնել Լինարես: Մենք լուրջ մարդիկ ենք, և եթե ինչ-որ բան ենք ստորագրել, պետք է հավատարիմ մնանք դրան:
- Իսկ ե՞րբ տեղեկացաք, որ Կրամնիկը ցանկանում է խաղալ Ձեզ հետ:
- Մի օր Վոլոդյան էլեկտրոնային փոստով գրել էր ինձ ու հարցրել` արդյոք խաղալու ցանկություն ունե՞մ: Ցանկությունս, իհարկե, հսկայական է: Ի տարբերություն Կրամնիկի, ես նման մրցամարտերի չեմ մասնակցել: Ուստի կարծում եմ, որ դա ինձ համար շատ օգտակար կլինի:
- Դուք նույնպե՞ս, ինչպես Վլադիմիր Կրամնիկը, այդ մրցակցությունը դիտում եք որպես հավակնորդների մրցաշարին նախապատրաստության փուլ:
- Դժվար է ասել, որ ես հիմա այդ մասին ինչ-որ կերպ մտածում եմ: Լրջորեն կվերաբերվեմ մրցաշարին, ինչպես ցանկացած այլ խաղի: Կաշխատեմ պատրաստ լինել: Հույս ունեմ, որ նաև լավ կխաղամ:
- Երբ խոսում են չեմպիոնական կոչման համար պայքարի մասին, Կազանը հաճա՞խ եք հիշում:
- Կազան… Սկզբունքորեն այն, ինչն ինձ պետք էր Կազանից, ես յուրացրել եմ: Հաճախ չեմ հիշում:
- Չէ, բանը նրանում է, որ շախմատիստներից ոմանք իրենց հարցազրույցներում ասել են, թե կազանյան մրցաշարն ազդել է իրենց վրա: Տարբեր պատճառներով: Ինչ-որ մեկը, ենթադրենք, երկար է նախապատրաստվել, իսկ քանի որ արդյունքի չի հասել, հոգեբանական խնդիրներ ունի: Ձեր կարիերայի վրա այդ մրցաշարն ազդե՞լ է: Չէ՞ որ այն Ձեզ համար բավական անհաջող դասավորվեց:
- Այո, ազդել է: Դրանից հետո ես սկսեցի ավելի լրջորեն վերաբերվել խաղին, և հաջողությունները երկար սպասեցնել չտվեցին: Անհաջողություններից հետո սովորաբար ավելի շատ բան ես հասկանում: Որոշ բաներ յուրացրեցի: Բայց դա, իհարկե, ժամանակի հարց է: Ամեն ինչ մինչև վերջ պետք է գիտակցել: Սակայն ինձ թվում է, որ որոշ խնդիրներ լուծել եմ հենց կազանյան փորձի շնորհիվ:
-Նախկինի պես Բեռլինո՞ւմ եք բնակվում:
- Կարելի է ասել` ապրում եմ Երևանի ու Բեռլինի միջև: Հաճախ Ավստրալիա եմ մեկնում:
- Ավելի հաճախ որտե՞ղ եք լինում:
- Դժվար է ասել: Նույնիսկ չեմ կարող հստակ հաշվել:
- Հավանաբար, Օլիմպիադան Ձեզ համար տարվա ամենանշանակալից իրադարձություններից մեկն է: Ըստ Ձեզ` այս անգամ ինչպիսի՞ն են լինելու Հայաստանի հավաքականի հնարավորությունները:
- Կախված կլինի այն բանից, թե տղաներն ինչպես կմոտենան մրցաշարին: Ես կաշխատեմ լիարժեք նվիրվել: Հույս ունեմ, որ թիմակիցներս նույնպես տրամադրված կլինեն, և մեզ այս անգամ կհաջողվի լավ դրսևորվել: Շատ գոհ եմ մեր թիմից, քանզի ևս մեկ անգամ ապացուցեց, որ ուժեղ է` հաղթելով աշխարհի առաջնությունում: