Ձեր վստահելի աղբյուրը

ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանի Բրյուսել կատարած այցի վերաբերյալ Panorama.am-ի հարցազրույցը ԱԺ պատգամավոր, «Եվրանեսթ»-ի Խորհրդարանական վեհաժողովում Սոցիալական, կրթության, մշակույթի և քաղաքացիական հասարակության հարցերի հանձնաժողովի նախագահ Արտակ Զաքարյանի հետ:

-Հայաստանի համագործակցությունը Եվրոպական Միության հետ մշտապես եղել է ՀՀ արտաքին քաղաքականության առանցքային ուղղություններից: Այդ համագործակցությունը հիմնականում ծառայում է ԵՄ հետ քաղաքական հարաբերությունների և առևտրատնտեսական կապերի խորացմանը, ինչպես նաև Հայաստանում ժողովրդավարական և իրավական պետության հաստատությունների բարեփոխման և կատարելագործման նպատակին: 2007թ. հունվարի 1-ից ուժի մեջ մտած ԵՀՔ հնգամյա Գործողությունների ծրագրով Հայաստանը հանձնառություն է ստանձնել համագործակցել և առաջընթաց արձանագրել ԵՄ հետ մի շարք առաջնային ոլորտներում ինչպիսիք են` արդարադատությունը, մարդու իրավունքները, ներդրումային բարենպաստ պայմանների ստեղծումը, վարչարարության և օրենսդրության մոտարկում, էներգետիկ ոլորտ և ԼՂ հիմնահարցի կարգավորմանը նպաստելը, տարածաշրջանային համագործակցությունը: Հանրապետության Նախագահի այցը Բրյուսել բավականին հագեցած օրակարգ ուներ և քննարկման ենթակա շատ խնդիրրներ էր ներառում: Հատկապես ցանկանում եմ կարևորել խորը և համապարփակ ազատ առևտրի գոտու շուրջ բանակցությունները մեկնարկելու վերաբերյալ ԵՄ բոլոր անդամ պետությունների միաձայն որոշումը, ինչը վկայում է նաև այդ ուղղությամբ մեր կառավարության ձեռնարկած քայլերի արդյունավետության մասին: ԵՄ-ն Հայաստանի առևտրային խոշոր գործընկերներից է, և ԽՀԱԱ համաձայնագրի ստորագրումն էական ազդեցություն կունենա հետագա ինտեգրման, ներդրումների խրախուսման առումով, ինչպես նաև լուրջ խթան կհանդիսանա Հայաստանի տնտեսության հետագա զարգացման համար:
Էական է նաև այն հանգամանքը, որ արդեն իսկ մեկնարկել են ԵՄ մուտքի արտոնագրի շուրջ բանակցությունները: Նախագահի այցի ընթացքում տեղի ունեցած քննարկումները, վստահ եմ, որ հետագա դրական ազդեցություն կունենա և նոր մակարդակի կբարձրացնի ՀՀ-ԵՄ իրավապայմանագրային հարաբերությունները և սերտ համագործակցության ուղնիշներ կսահմանի անվտանգության քաղաքականության, ժողովրդավարության, տնտեսական ինտեգրման, մարդու իրավունքների, էներգետիկայի և այլ բնագավառներում: Գաղտնիք չէ, որ տարեցտարի աճում է մեր տարածաշրջանի նկատմամաբ ԵՄ հետաքրքրությունը և այդ համատեքստում մեզ համար խիստ կարևոր է նաև ԵՄ աջակցությունը ղարաբաղյան խնդրի խաղաղ կարգավորման ԵԱՀԿ ՄԽ գործընթացին, ինչը ԵՄ պաշտոնական շրջանակները պարբերաբար հայտարարում են: Նախագահի այցը և բարձր մակարդակի հանդիպումները, փոխադարձ շահերի վրա հիմնված համագործակցությունը, դրանց շուրջ արված համատեղ հայտարությունները վկայում են Հայաստան-ԵՄ գործակցության ակտիվության, դրանց երկարաժամկետ արդյունքների ակնկալմանը և ՀՀ-ում արևելյան գործընկերության շրջանակներում կիրառկվող արդյունավետ քաղաքականության մասին: Այս այցը էլ ավելի կամրպնդի ներքին և արտաքին քաղաքական կայունության, տարածաշրջանում կայուն զարգացման և խաղաղ գոյակցությանն ուղղված հայաստանյան ջանքերը: Ավելացնեմ նաև, որ հենց ասոցիացման համաձայնագրի շուրջ բանակցություններում արձանագրվող առաջընթացը ևս հիմնավորում է այն տեսակետը, որ ՀՀ նախագահի գլխավորությամբ իրագործվող արտաքին քաղաքականության եվրոպական բաղադրիչը տալիս է իր շոշափելի և ցանկալի արդյունքները:

-Ինչպես կգնահատեք ՀՀ-ՆԱՏՕ համագործակցությունը:

-ՀՀ Նախագահի հանդիպումը ՆԱՏՕ գլխավոր քարտուղար Անդերս Ֆոգ Ռասմուսենի հետ և մասնակցությունը Հյուսիսատլանտյան խորհուրդ+Հայաստան 28+1 ձևաչափով նիստին, հետագայի համար ամրագրեց այն հանգամանքը, որ Հայաստան-ՆԱՏՕ անհատական գործընկերության գործողության ծրագիրը շարունակում է մնալ հարաբերությունների զարգացման հիմքում: Այն նաև լավ հնարավորություն հանդիսացավ ՆԱՏՕ-ում քննարկելու Հարավային Կովկասում առկա երկարատև անվտանգության ապահովման և սպառնալիքների հաղթահարման հարցերում մեր երկրի մոտեցումներն ու ՆԱՏՕ-ի անդամ երկրների պատկերացումները: ՆԱՏՕ-ն հիմնականում որպես ռազմաքաղաքական կառույց, կարևորում է մեր երկրի աճող դերակատարությունը տարբեր տարածաշրջաններում խաղաղապահ առաքելությունը: Դա վկայում է նաև մեր բանակի կարողությունների ավելացման, ռազմական համագործակցության ընդլայնման, փոխհամաձայնեցված և փոխլրացնող գործողությունների միջոցով վստահության միջոցների ավելացման մասին: Լինելով ՀԱՊԿ լիիրավ ու հիմնադիր անդամ, մեր երկիրը երկարաժամկետ գործընթացներում կարողացել է ապահովել նաև համագործակցություն ՆԱՏՕ-ի հետ: Դա խոսում է այն մասին, որ շատ ընդհանուր հետաքրքրություն ունեցող խնդիրներ կան, որոնք բոլոր կողմերից հավասարակշռում են տարածաշրջանային խաղաղության ու կայունության ռեսուրսները: ՆԱՏՕ-ն ևս իր հրապարակային հայտարարություննեում բազմիցս հանդես է եկել ԼՂ խաղաղ կարգավորման և ԵԱՀԿ ՄԽ շրջանակներում կարգավորման ուղղված ջանքերին աջակցության մասին:

-ՀՀ նախագահը Բրյուսելում հայտարարեց, թե՝ Ադրբեջանը, ցավոք սրտի, դեմ է դիպուկահարների հետ քաշմանը առաջին գծից, դեմ է միջադեպերի հետաքննությանը, ավելին՝ ոչ մի րոպե չեն դադարել պատերազմի սպառնալիքները: Ինչպես կմեկնաբանե՞ք:

-Ղարաբաղա-ադրբեջանական շփման գծում, ինչպես նաև Հայաստան-Ադրբեջան սահմանային հատվածներում ադրբեջանական ուժերը պարբերաբար խախտում են հրադադարի ռեժիմը և հատկապես դիպուկահարները պատճառ են հանդիսանում մեր զինվորների մահվան: ԵԱՀԿ ՄԽ համանախագահների, ՌԴ Նախագահի, ԵՄ տարբեր պաշտոնյաների, միջազգային բոլոր կազմակերպությունների կողմից դատապարտվել և բազմիցս կոչեր են հնչել սահմանային միջադեպերի բացառման և դիպուկահարների հետքաշման համար: Ադրբեջանն արհամարում է միջազգային հանրության բոլոր կոչերն ու հորդորները: Ադրբեջանը պատերազմ է քարոզում իր իսկ երկրի ներսում, Ադրբեջանը ապակայունացնում և լարվածություն է հաղորդում տարածաշրջանային զարգացումներում: Բնականաբար ոչ Ռուսաստանը, ոչ ԱՄՆ, ոչ ԵՄ-ն, ոչ էլ մյուս երկրները շահարգիռ չեն Ադրբեջանի նմանատիպ կեցվածքով: Սակայն կարծում եմ ժամանակն է, որպեսզի ուժային կենտրոնները կոնկրետ քայլեր ձեռնարկեն ու կանխարգելիչ գործողություններ իրականացնեն ադրբեջանական ռազմատենչ քարոզչության դեմ: Այլապես անիմաս ու դեկլարատիվ բնույթ են ստանում նրանց կոչերը վստահուէթյան մթնոլորտի կերտման համար: ՀՀ Նախագահը բոլոր ձևաչափերով անցկացված հանդիպումներում միշտ բարձրաձայնել է տարածաշրջանում գոյություն ունեցող այս հիմնախնդիրը: Այլապես երբեք օգուտ չեն ունենա այն բանակցությունները, որի մի կողմը խաղաղություն և միջազգայնորեն ամրագրված սկզբունքների ու նորմերի վրա հիմնված դիրքորոշմամբ է հանդես գալիս, հավատարիմ մնալով իր հայտարարություններին, իսկ մյուս կողմը պատերազմի, սպառազինության ծավալների, նվաճողականության, անհանդուրժողականության, թշնամանքի և ատելության քարոզչություն է իրականացնում: Բոլորս էլ լավ հասկանում ենք, որ Ղարաբաղի անվտանգության դեմ ուղղված ադրբեջանական բանակի ցանկացած բացահայտ ոտնձգություն կանխվել և կանխվելու է, սակայն միջազգային հանրությունը այս հարցում ունի անելիք: Եթե բակացային գործընթացում ակնկալում են առաջընթաց, ապա էական քայլերով պետք է Ադրբեջանին բերեն կոնստրուկտիվ դաշտ և ապահովեն վերջինիս հավատարմությունը ԵԱՀԿ ՄԽ շրջանակներում ձեռքբերված համաձայնություններին: