…Որպեսզի կյանքը ավելի հետաքրքիր լինի. Պաշտպանի խորհրդականը լքում է ՄԻՊ աշխատակազմը
Մարդու իրավունքների պաշտպանի ռազմական գծով խորհրդական Ռուստամ Մախմուդյանը պատրաստվում է լքել Պաշտպանի աշխատակազմը: Մինչ այդ նա վերլուծում է ոլորտում կատարած աշխատանքը և արձանագրում` «Էական փոփոխություններ են կատարվել»: Հայաստանի տարբեր զորամասեր Պաշտպանի աշխատակազմից այցելում են տարեկան մեկ անգամ, և «էական փոփոխությունները» նկատել են:
«Մեր այցելությունների ժամանակ կարողացել ենք հասնել նրան, որ բանակում, սկսած սպայական կազմից, հասկանան ու արժևորեն մարդու իրավունքների պաշտպանի դերը, իսկ զինվորներն էլ կարողանան ունենալ համարձակություն իրենց իրավունքների պաշտպանության համար դիմել օմբուսմենին», -ասում է Պաշտպանի ազգությամբ եզդի խորհրդականը:
Այս և այլ հարցերի շուրջ ներկայացնում ենք Մախմուդյանի հարցազրույցը
-Տարին մեկ անգամ զորամասեր կատարած այցելությունը արդյո՞ք կներկայացնի օբյեկտիվ պատկերը:
-Մարդկային ռեսուրսով է պայմանավորված եղել այդքան քիչ այցելությունը զորամասեր: Եթե մենք ունենայինք այդ ոլորտով զբաղվող քսան աշխատակիցներ, բնականաբար մենք կկարողանայինք ամիսը մեկ անգամ լինել զորամասերում: Օբյեկտիվ պատկերը չի ներկայացնի, բայց պետք է հաշվի առնել այն, որ մենք այցելությունից առաջ նրանց նախապես չենք իրազեկել: Արդյունավետ ընդհանրապես չէր լինի, եթե մենք նրանց զգուշացնենք, նոր գնայիք: Իրենց երբեք չենք տեղեկացրել, բայց հանկարծակի ստուգումները հնարավորություն են տալիս, որ նրանք ամեն րոպե սպասեն մեզ:
-Լուրեր կան, որ ընդգրկվելու եք «Բարգավաճ Հայաստան» կուսակցության համամասնական ցուցակում
-Իրականում եղել են նման քննարկումներ եղել է առաջարկություն և ես այդ առաջարկության շուրջ որոշումս կայացրել եմ` այո գնալ ԲՀԿ-ի համամասնական ցուցակով, բայց ցուցակները կհրապարակվեն և մնացած ամբողջը պարզ կլինի` թե իրականում ընդգրկվա՞ծ եմ, թե՞ ոչ: Ես այս պահին որպես պաշտպանի խորհրդական աշխատելու եմ մինչև մայիսի 3-ը չնորմավորված աշխատառեժիմով: Այսինքն` ես ունենում եմ որոշակի աշխատառեժիմ` իմ և պաշտպանի միջև կնքված պայմանագրի հիման վրա:
-Դուք աշխատում եք ՄԻՊ գրասենյակում առաջին պաշտպան Լարիսա Ալավերդյանի ժամանակներից, ինչո՞ւ հանկարծ որոշեցիք լքել Պաշտպանի աշխատակազմը:
-Այս պահի դրությամբ, այո, ես օմբուդսմենի ամենահին աշխատակիցներից մեկն եմ համարվում: Միակն եմ, որը հրամանագրվել է 2004-ի մարտի 1-ից և աշխատում է մինչ օրս և կարծում եմ, որ ցանկացած մարդ որոշակի ժամանակահատված ու որոշակի միջավայրում աշխատելուց հետո անհրաժեշտություն է ունենում վերափոխել իր աշխատանքը, որպեսզի կյանքը ավելի հետաքրքիր լինի և բացարձակապես, այս պահին իմ որոշումը պայմանավորված չէ Կարեն Անդրեասյանով: Սա կարող էր լինել պարոն Հարությունյանի պաշտոնավարման օրոք, բայց ես մնացի ու մենք թիմով սկսեցինք աշխատել: Ներկայիս օմբուդսմենի հետ աշխատել եմ մեկ տարի է արդեն և կարծում եմ իմ այս տարիների կուտակած փորձը, էն ինչին ականատեսն եմ եղել, այն բոլոր հիմնախնդիրները, որոնք ինձ ծանոթ են եղել, ինձ հնարավորություն կտան քաղաքականությամբ զբաղվելու: Իմ` քաղաքականության մեջ լինելը ես բացառապես պայմանավորում եմ մարդու և քաղաքացու շահերից բխող գործողություններ կատարելու նպատակով:
-Շատերի կողմից դուք դիտարկվում եք որպես ռազմական օմբուդսմեն և այդպիսով համարվում եք պաշտպանի մրցակիցը:
-Ռազմական օմբուդսմենի գաղափարը եղել է նաև Արմեն Հարությունյանի օրոք և երբևէ չեմ նկատել ու չեմ էլ լսել օմբուդսմեններից, որ ես մրցակից եմ համարվում: Բայց ամեն դեպքում այս իրավաբանական տեսանկյունից ես հանդիսացել եմ օմբուդսմենների ռազմական ու զինծառայողների հարցերով խորհրդական: Ամեն դեպքում այս հարցի շուրջ հակասություններ կամ դժգոհություններ իմ և օմբուդսմենների միջև տեղի չի ունեցել:
-Ռազմական օմբուդսմենի ինստիտուտը Հայաստանի համար անհրաժեշտություն չէ՞:
-Այս պահին, կարծում եմ, ռազմական օմբուդսմենի ինստիտուտը անհրաժեշտություն չէ, քանի որ օրենքով նախատեսված այս լիազորություններով օրենքով նախատեսված գործառույթներն իրականացնում է հենց գործող օմբուդսմենը: Պարզապես աշխատակազմում անհրաժեշտ է որոշակի մարդկային ռեսուրս: Մեր` զորամասերում քիչ գտնվելը պայմանավորված է հենց այդ քիչ ռեսուրսներով:
-Հասարակությունն ու որոշ քաղաքական գործիչներ արդեն հասցրել են իրենց դժգոհությունն արտահայտել հրապարակված համամասնական ցուցակների վերաբերյալ, որոնցում ընդգրկված անունները կամ ոչինչ չեն ասում, կամ հայտնի են ԱԺ-ում իրենց անգործությամբ: Դուք ի՞նչ եք պատրաստվում անել ԱԺ-ում: Ի՞նչը ձեզ հրապուրեց գնալ խորհրդարան:
-Օրինաստեղծ աշխատանքը ինքն իր բնույթով ինձ համար հոգեհարազատ է, նրանով, որ ես լինելով իրավաբան, ներկայումս դասավանդում եմ ԵՊՀ-ում սահմանադրաիրավական մասնագիտացմամբ: Ի տարբերություն այդ մարդկանց, Ազգային ժողով գնալու մտադրությունը բիզնեսին տանիք լինելը չէ կամ անձնական շահերը տանելու խնդիր չէ: Ես պարզապես տարված եմ օրինաստեղծ աշխատանքով: