Քննարկում. Կուսակցությունները համաձայն են գիտության ֆինանսավորման ավելացման անհրաժեշտության հետ
Հայաստանում գիտնականի վարկանիշը բարձրացնելու, իսկ գիտության ոլորտը՝ երիտասարդացնելու և գրավիչ դարձնելու լուրջ խնդիր կա: Նման մտահոգություն այսօր գիտության ֆինանսավորման և գիտության զարգացման հեռանկարների վերաբերյալ քննարկման ժամանակ հայտնեց «Պահանջում ենք գիտության ֆինանսավորման ավելացում» (ՊԳՖԱ) նախաձեռնության անդամ, ՀՀ ԳԱԱ թղթակից-անդամ Արթուր Իշխանյանը:Նա հիշեցրեց, որ երիտասարդ գիտնականները դիմել են բոլոր քաղաքական կուսակցություններին՝ իրենց նախընտրական ծրագրերում գիտության ոլորտի ֆինանսավորմանը վերաբերող հարցեր ներառելու համար և հույս հայտնեց, որ քաղաքական ուժերը կարձագանքեն այս դիմումին:
Ըստ բանախոսի` խորհրդարանական ընտրությունները հարմար առիթ են բարձրաձայնելու գիտության ոլորտում առկա հիմնախնդիրների մասին: «Մենք պետք է ամեն ինչ անենք, որպեսզի ձևավորվելիք խորհրդարանը լուծի ոլորտի ֆինանսավորման հարցն ու առհասարակ ոլորտի խնդիրները, հակառակ դեպքում՝ մեր գիտությունը կվերանա և մենք կկանգնենք ազգային վտանքի առջև»,- ասաց Արթուր Իշխանյանը:
Միաժամանակ նա կարծիք հայտնեց, որ գիտությունը չպետք է ֆինանասավորվի միայն պետության, այլ նաև` մասնավոր հատվածի կողմից:
Իր հերթին մախաձեռնության մյուս անդամ` Ակադեմիական համագործակցության և աջակցության հայկական ասոցիացիայի նախագահ Խաչիկ Գևորգյանը նշեց, որ բացի ֆինասնավորման և երիտասարդացման խնդիրների լուծումից կարևոր է նաև նոր չափորոշիչների ներդրումը: Նրա խոսքով` շատ գիտնականներ չեն համապատասխանում միջազգային չափանիշներին: «Կան գիտնականներ, որոնք չեն կարող մրցել արտասահմանյան իրենց գործընկերների հետ իրենց հրապարակած գիտական աշխատությունների թվով: Եվ այդ հրապարակումները պետք է լինեն ոչ թե միայն տեղական, այլ միջազգային գիտական պարբերականներում», - կարծիք հայտնեց նա:
Քննարկմանը մասնակցեցին նաև խորհրդարանական ընտրություններին մասնակից քաղաքական ուժերի ներկայացուցիչները: Այսպես` ՀՅԴ անդամ Արծվիկ Մինասյանը նշեց, միայն ԱԺ-ի վրա ոլորտի խնդիրների մեղքը բարդելը ճիշտ չէ: «Մեր նախընտրական ծրագրում նախատեսված է գիտելիքահեն տնտեսության կառուցում, որն իր մեջ ներառում է նաև գիտության նկատմամբ հատուկ վերաբերմունք»,- ասաց նա, համաձայնվելով, որ գիտության ֆինանսավորումը պետք է կազմի ՀՆԱ առնվազն 1 տոկոսը:
ԲՀԿ քաղխորհրդի անդամ Միքայել Մելքումյանը ևս համաձայնվեց այն կարծիքի հետ, որ գիտության ֆինանսավորումը պետք է կազմի ՀՆԱ առնվազն 1 տոկոսը: Նրա խոսքով, ցուցանիշն առաջիկա հինգ տարիների ընթացքում պետք է հասցվի 4-5 տոկոսի: «Իհարկե, հեռու ենք այն մտքից, որ պետությունն ամբողջապես իր վրա պետք է վերցնի գիտության ֆինանսավորումը, սակայն նա պետք է ապահովի այս ոլորտում պետություն-մասնավոր հատված համագործակցությունը»,- ասաց նա:
ՕԵԿ ներկայացուցիչ Հովհաննես Վահանյանը կարծիք հայտնեց, որ գիտնականների և գիտաշխատողների աշխատավարձերը պետք է հասցնել պետական ծառայողի մակարդակին: Նա նաև ներկայացրեց ՕԵԿ-ի առաջարկը. գիտնականներին առանց կանխավճարի բնակարան գնելու հնարավորություն է պետք տալ:
ՀԱԿ ներկայացուցիչ Սամվել Կարապետյանն էլ համաձայնվեց, որ գիտության ֆինանսավորման շեմը պետք է սկսվի 1 ՀՆԱ տոկոսից: Նա նաև կարևորեց արդյունավետության բարեփոխման նպատակով գիթակրթական ոլորտի լուրջ բարեփոխումների անհրաժեշտությունը, այդ թվում նաև` կառուցվածքային:
«Ժառանգություն» կուսակցության մամուլի խոսնակ Հովսեփ Խուրշուդյանն իր խոսքում հայտնեց, որ իր կողմից ներկայացվող քաղաքական ուժի նախընտրական ծրագրում ամրագրված է, որ գիտության զարգացման նվազագույն շեմը պետք է լինի ՀՆԱ-ի մեկ տոկոսի չափով, իսկ զարգացում ապահովելու համար` երեք տոկոս: «Գիտնական լինելը պետք է պատվաբեր լինի ոչ միայն աշխատավարձի առումով», - շեշտեց նա:
Լրահոս
Տեսանյութեր
Առնվազն երկու կողմ կա, ովքեր չէին ցանկանա, որ ԵԱՏՄ նիստը Հայաստանում անցկացվեր. Արթուր Խաչատրյան