Ձեր վստահելի աղբյուրը

Ապրիլի 4-ին «Կոմերսանտ» պարբերականի տված հարցազրույցում ՀՀ վարչապետ Տիգրան Սարգսյանը հայտարարել է, որ Հայաստանը պատրաստ է Ռուսաստանի հետ քննարկել իր տարածքում Գաբալայի ՌԼԿ-ին համարժեք կայանի տեղադրման հարցը:

Հիշեցնենք, որ ներկա պահին Ադրբեջանը և Ռուսաստանը շատ բարդ բանակցություններ են վարում Գաբալայի ռադիոլոկացիոն կայանի վարձակալութան պայմանագրի վերաբերյալ, քանի որ Բաքուն պահանջում է բարձրացնել վարձավճարը՝ դարձնելով այն տարեկան 7-ից մինչև 300 միլիոն դոլար:

«ՍվաբոդնայաՊրեսա» պարբերականը հիշեցնում է. «Նույն «Կոմերսանտ» պարբերականը փետրվարի վերջին գրել էր, որ բանակցությունները Ադրբեջանի և Ռուսաստանի միջև փակուղի են մտել՝ ադրբեջանցի  գործընկերոջ պահանջների պատճառով: Բաքուն չի ցանկանում զիջումների գնալ, իսկ Ռուսաստանի պաշտպանության նախարարությունը Ադրբեջանի կողմից պահանջվող գումարը համարում է ոչ ադեկվատ, և սպառնում է դուրս գալ Գաբալայից, եթե Ադրբեջանը իր «ախորժակը չփոքրացնի»:

Հայաստանի պատրաստակամությունը` տարածքը տրամադրել Ռուսաստանին ՌԼԿ-ի տեղակայման նպատակով, հավանաբար, Ադրբեջանի կողմից ընդունվելու է բավական ցավալի կերպով: Դրանով միաժամանակ առավել կամրապնդվի Ռուսաստան-Հայաստան կապը:

Ի՞նչ է լինելու Ադրբեջանի ՌԼԿ-ի հետ, եթե Մոսկվան հրաժարվի դրանից: Անհասկանալի է: Առաջին հերթին Բաքվին այսպիսի կայան հարկավոր չէ, քանի որ իր զինված ուժերում ուղղակի չկան մասնագետներ, որոնք կարող են աշխատել նման սարքավորման վրա: Իսկ այն Ռուսաստանից բացի, դժվար թե պետք լինի ինչ որ մի երկրի.:

Հնարավոր գործարքի առնչությամբ «ՍվաբոդնայաՊրեսա»-ն ներկայացրել է փորձագետների տեսակետները:

Քաղաքական և ռազմական վերլուծությունների ինստիտուտի տնօրեն Ալեքսանդր Շարավինը թեմայի առնչությամբ նշել է.

«ՌԴ Արմավիրի մարզում արդեն գործող ՌԼԿ-ն զգալի չափով փակում է Գաբալայի դիտորդական հատվածը: Սակայն այն ամբողջական չէ: Այդ իսկ պատճառով, մենք կարող էինք Հայաստանում տեղակայել ավելի բարձր գործարանային պատրաստակամության կայան, որը ադրբեջանական կայանից առավել էֆեկտիվ կլինի: Այնպես որ, եթե մենք համաձայնության չգանք Բաքվի հետ, ապա ինչու չգնանք այդ քայլին»:

Հարցին, թե՝ «Վերջին տարիներին Ադրբեջանը վարում է կանխամտածված քաղաքականութուն ՝ ճնշելու համար Ռուսաստանին, ինչպես նաև ակտիվ զինվում է: Այդ երկրի բարձրաստիճան պաշտոնյաները պարբերաբար խոսում են ԼՂ հիմնախնդրի հնարավոր ռազմական լուծումների մասին: Այս իրավիճակում ավելի ճի՞շտ կլինի հրաժարվել ադրբեջանական կայանից և պտտվել Հայաստանի կողմը», վերջինս պատասխանել է. «Մենք այսպես թե այնպես պտտվել ենք Հայաստանի կողմը, քանի որ համաձայն Հավաքական անվտանգության պայմանագրի, Հայաստանը համարվում է մեր ռազմական դաշնակիցը: Այնտեղ տեղակայված է մեր ռազմական բազան, և այդ երկրի վրա հնարավոր հարձակման դեպքում մենք պարտավոր ենք կանգնել նրա կողմը»:

Աշխարհաքաղաքական հիմնախնդիրների ակադեմիայի փոխնախագահ Կոնստատին Սիվկովը կարծում է, որ հայկական կողմի առաջարկը ավելի շատ դրական է, քան բացասական:

«Հայաստանում նոր կայանի տեղադրումը իրոք որ կբարելավեր Ռուսաստանի հակահրթիռային պաշտպանության համակարգը, քանի որ դա կլիներ օգտակար քայլ: Սա ռազմավարական տեսանկյունից շատ կարևոր քայլ է»

ԱՊՀ երկրների ինտիտուտի տնօրենի տեղակալ Վլադիմիր Ժարիխինն էլ նշել է. «Պետք չի մոռանալ, որ Հայաստանը հանդիսանում է ՀԱՊԿ անդամ, որի շրջանակներում շատ հզոր ռազմաքաղաքական համագործակցություն է ընթանում: Եթե ՆԱՏՕ-ի շրջանակներում ամերիկյան հակահրթիռային պաշտպանության համագործակցության համակարգ է ընթանում, ապա ինչու Հայաստանը չի կարող առաջարկել Ռուսաստանին՝ իր տարածքում ՌԼԿ տեղակայել»:

Գլոբալիզացիայի խնդիրների ինտիտուտի տնօրեն Միխայիլ Դելյագինը պատասխանելով հարցին, թե «այս իրավիճակում Ռուսաստանը ինչպես պետք է վարվի, նշել է. «Կարծում եմ, որ ճիշտ կլինի, որ մեր քաղաքական գործիչները սկսեն բանակցություններ վարել Հայաստանի հետ: Ես չգիտեմ, թե ինչ արժի Հայաստանում նոր կայանի կառուցումը, բայց եթե Ադրբեջանը պահանջում է տարեկան 300 մլն դոլար, իսկ նոր կայանի կառուցումը արժե օրինակ 250 մլն, ապա մեր երկրի համար դա խնդիր չէ: Ես կսկսեի կառուցել այն ուղղակի նրա համար, որ ցույց տայի, թե Ռուսաստանը վարում է անկախ քաղաքականություն և չարժե ոլորել նրա ձեռքերը: Իսկ եթե ինչ-որ մեկը փորձի դա անել, ապա միայն ի վնաս իր շահերի»: