Վանյան. Հայաստանում կարմրուկի և կարմրախտի բռնկումներ չկան
«Որոշ հիվանդություններ պատվաստումների շնորհիվ իսպառ վերացել են, իսկ մի շարք հիվանդություններ` պակասել»,- «Իմունիզացիայի եվրոպական շաբաթ» նախաձեռնության շրջանակներում այսօր կազմակերպած կլոր սեղանի ժամանակ հայտարարեց Իմունիզացիայի ազգային ծրագրի ղեկավար Գայանե Սահակյանը: Նրա խոսքով, այսօր պատվաստումների ցուցանիշների ընդգրկվածության մակարդակը հանրապետությունում 95 տոկոս է:
Հիշեցնենք, որ այս տարի «Իմունիզացիայի եվրոպական շաբաթ» նախաձեռնությունը մեկնարկել է ապրիլի 21-ին և կշարունակվի մինչև ապրիլի 27-ը:
ԱՆ աշխատակազմի հիգիենիկ և հակահամաճարակային տեսչության պետ Արտավազդ Վանյանն էլ նշեց, որ Հայաստանի Հանրապետությունում 1995 թվականից այլևս չի արձանագրվել պոլիոմիելիտ հիվանդությունը, որը նախկինում տարեկան առնվազն 2-3 երեխայի կայուն հաշմանդամության պատճառ էր հանդիսանում: 2002 թվականին Հայաստանը, ի թիվս եվրոպական տարածաշրջանի երկրների, հռչակվել է «պոլիոմիելիտից ազատ» երկիր և առ այսօր հաջողությամբ պահպանում է այս կարգավիճակը: 1994-95 թվականներին հանրապետությունում դիֆթերիայի բռնկումից հետո, զանգվածային պատվաստումների շնորհիվ, համաճարակային իրավիճակը կայունացել է, իսկ վերջին 10 տարվա ընթացքում դեպքեր չեն արձանագրվել:
Այս օրերին աշխարհի շատ երկրներում լուրջ խնդիր են կարմրուկը և կարմրախտը՝ Իտալիայում, Ֆրանսիայում, Գերմանիայում, Շվեյցարիայում, Բուլղարիայում, Ռուսաստանում, Ուկրաինայում և այլուր: Դեռևս 2010 թվականից եվրոպայում սկսված կարմրուկի բռնկումը շարունակվում է մինչև օրս, իսկ որոշ զարգացած երկրներում, ինչպես օրինակ՝ Ֆրանսիայում և Իտալիայում, նույնիսկ գրանցվել են կարմրուկից մահվան դեպքեր: Մինչդեռ Հայաստանում կարմրուկի և կարմրախտի առումով համաճարակային իրավիճակը շատ հանգիստ է՝ ճիշտ ռազմավարության իրականացման շնորհիվ:
Վանյանի խոսքով, Հայաստանում, շնորհիվ պատվաստումների, այս հիվանդություններից բռնկումներ չեն արձանագրվել:
2007 թվականին կարմրուկի և կարմրախտի դեմ կատարված զանգվածային պատվաստումների, իսկ հաջորդիվ՝ պլանային պատվաստումներում ենթակա երեխաների մոտ 98 տոկոս ընդգրկվածության ապահովման արդյունքում հանրապետությունում կարմրուկի և կարմրախտի դեպքեր չեն արձանագրվել: 1999 թվականին հեպատիտ Բ-ի դեմ պատվաստումների ներդրումից հետո մինչև 14 տարեկան երեխաների շրջանում հիվանդացությունը նվազել է մոտ 100 անգամ: 2009 թվականին հնգավալենտ պատվաստումների ներդրման արդյունքում հանրապետությունում 2011 թվականին մենինգիտները նվազել են մոտ 2անգամ:
Առողջապահության ոլորտի մասնագետները մեկ անգամ ևս ընդգծեցին, որ միայն ժամանակին արված պատվաստումները կարող են կանխել վարակիչ հիվանդության և հաշմանդամության զարգացումը:
«Հնգավալենտ պատվաստանյութի օգտագործումից հետո հստակ նկատելի է` մինինգիտի դեպքերը ՀՀ-ում հիսուն տոկոսով նվազել են»- տեղեկացրեց Ա. Վանյան:
Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության տեղեկատվության համաձայն՝
• աշխարհում տարեկան 3 մլն կյանք է փրկվում պատվաստումների շնորհիվ,
• 1998 թվականից 5 մլն մարդ կարողանում է քայլել` պոլիոմիելիտի դեմ պատվաստումների շնորհիվ, իսկ մոտակա 40 տարում՝ ավելի քան 10.6 մլն մարդ,
• Արևմտյան Եվրոպայում կարմրուկով հիվանդի բուժումը կազմում է 209-480 եվրո, իսկ կարմրուկի պատվաստանյութի 1 դեղաչափն արժե 0.17-0.97 եվրո:
Առողջապահության նախարարության ներկայացուցիչները միաժամանակ նշեցին, որ այս նվաճումները մարդկանց մեջ ձևավորել են թյուր կարծիք, որ այլևս անհրաժեշտություն չկա կատարել պատվաստումներ հազվադեպ հանդիպող հիվանդությունների դեմ: Նման կարծիքը խիստ վտանգավոր է, քանի որ վարակիչ հիվանդությունները կարող են առաջացնել բռնկումներ և դեռևս համարվում են մահացու:
Հիշարժան են հետևյալ թվերը և փաստերը. վերջին 2 տարվա ընթացքում գրանցվել են կապույտ հազի բռնկումներ Ճապոնիայում՝ 13000 դեպքով, ԱՄՆ-ում՝ 7000 դեպքով՝ միայն 2010 թվականին 10 մահվան ելքով: 2010թ. Տաջիկստանում գրանցվել է պոլիոմիելիտի 458 դեպք՝ 29 մահվան ելքով: 2010 թվականից առ այսօր աշխարհում շարունակվում է կարմրուկի համաճարակը, աշխարհում տարեկան 2 մլն մարդ մահանում է վիրուսային հեպատիտ Բ-ի բարդություններից: