Կարեն Բեքարյան. ԵԽԽՎ-ն որևէ մեկի կառույցը չէ
Մայիսի 25-ին ԵԽԽՎ լիագումար նիստում՝ Հայաստանում ԱԺ ընտրությունների վերաբերյալ ԵԽԽՎ դիտորդական առաքելության ղեկավար բարոնուհի Էմմա Նիքոլսոնի ներկայացրած զեկույցի տեքստի և զեկույցի ներկայացման ժամանակ վերջինիս բանավոր ելույթի մեջ կան որոշակի հակասություններ, որոնց դիտարկումը բերում է բավականին հետաքրքրական եզրակացությունների: Panorama.am-ի հետ զրույցում նման տեսակետ հայտնեց «Եվրոպական ինտեգրացիա» հասարակական կազմակերպության նախագահ Կարեն Բեքարյանը:
«Իհարկե բավականին հետաքրքիր էր զեկույցին ծանոթանալուց հետո, ծանոթանալ նաև բարոնուհու բանավոր խոսքին: Եվ անհրաժեշտ է փաստել, որ այն բոլոր հարցականները, որոնք ի հայտ էին եկել զեկույցի ուսումասիրության արդյունքում, բանավոր խոսքին ծանոթանալուց հետո ոչ միայն չգտան իրենց պատասխանը, այլ նաև ի հայտ բերեցին նոր հարցադրումներ: Հարցադրումներ, որոնք արդեն կարելի է տեղափոխել հումորային դաշտ»,- նշեց Կարեն Բեքարյանը:
ՀԿ նախագահի խոսքով, եթե զեկույցի տեքստում Հայաստանում ժողվրդավարական գործընթացի առաջընթացի մասին հստակ գնահատականներ կամ չկան, կամ քիչ են, ապա դիտորդական առաքելության ղեկավարի բանավոր խոսքում դրանք առկա են.
«Հստակ է, որ զեկույցի հեղինակները, ամեն կերպ փորձել են զերծ մնալ ինչ-որ դրական որակումներից` փորձելով հնարավորինս շատ լղոզել դրանք: Իր հերթին, բանավոր խոսքի մեջ Նիքոլսոնը երկու անգամ անդրադարձ է կատարում այս թեմային մոտավորպես հետևյալ խոսքերով՝ «Անշուշտ Հայաստանը առաջադիմություն է ցուցաբերել ժողվրդավարության ճանապարհին» առաջին դեպքում և երկրորդ անգամ հնչեցրել է ավելի ունիկալ արտահայտություն, այն է՝ «քանի որ ՀՀ-ում ժողվրդավարացման ոլորտում մեծ առաջընթաց է գրանցվել, ուստի այս խնդիրները պետք է խստորեն շեշտադրվեն և լուծվեն»: Ավագ սերնդի ներակացուցիչները կհիշեն Խորհրդային Միության ժամանակ մի այսպիսի անեկդոտ կար. աշակերտը դասը գերազանց պատասխանում է և ուսուցիչը գնահատման ժամանակ հնչեցնում է հետևյալ խոսքերը՝ «Չորս քեզ, որ ձգտում ունենաս»: Բարոնուհու այս արտահայտությունները մոտավորապես այս դաշտից էին: Սա աբսուրդ է, աբսուրդ է մի քանի տեսանկյունից»:
Անդրադառնալով բարոնուհի Էմմա Նիքոլսոնի ներկայացրած զեկույցին՝ «Եվրոպական ինտեգրացիա» հկ նախագահն ասաց. «Առաջինը, որ կցանկանայի հատուկ նշել, դա այն է, որ բարոնուհուն ոչ ոք դաստիարակչական առաքելությամբ չի օժտել: Երկրոդը՝ մենք այդ կառույցում աշակերտ չենք, որ որևէ մեկը իրեն իրավունք վերապահի հանդես գալ մեր ուսուցչի դերում: Հայաստանը սույն կառույցի լիիրավ անդամ է՝ դրանից բխող բոլոր հետևանքներով: Եվ վերջապես երրորդ՝ ոչ քիչ էական դիտարկումն այն է, որ բարոնուհին իր գործելաոճով դուրս է եկել իր լիազորությունների շրջանակից: Սա աբսուրդ է ոչ միայն իր, այլ նաև կառույցի համար»:
Խոսելով ԵԽԽՎ դիտորդական առաքելության գործառույթների մասին՝ Կ. Բեքարյանը նշեց. «Դեռևս զեկույցի դիտարկման ժամանակ բազմաթիվ անգամ շեշտվել է այն հանգամանքը, որ անհասկանալի է ԺՀՄԻԳ-ի, ԵԱՀԿ-ի խորհրդարանական վեահաժողովի, Եվրոպական Խորհրդարանի և ԵԽԽՎ-ի՝ ընդանուր դիտորդական առաքելության մեջ ԵԽԽՎ գործառույթները: Այս մեծ թիմի մեջ ԵԽԽՎ-ի ներկայացուցիչների քանակը այնքան փոքր էր, որ անգամ անհասկանալի էր, թե ինչո՞ւ է ԱԺ ընտրությունների վերաբերյալ ԵԽԽՎ դիտորդական առաքելությունը հանդես գալիս առանձին զեկույցով: Եվ եթե անգամ գնում է այդ քայլին, ինչպե՞ս է, որ ԵԽԽՎ-ին իր զեկույցում չի կրկնում ԺՀՄԻԳ-ի միջանկյալ զեկույցի գնահատականները, այլ առաջ է քաշում նոր որակումներ և էլեմնետներ, որոնք իրենց հերթին որևէ հիմքեր չունեն, այն դեպքում, երբ հավաքագրված ամբողջ տեղեկատվության մեջ իր հավաքագրած տեղետկատվության տոկոսը չնչին է»:
Վերադառնալով բարոնուհու բանավոր խոսքին՝ փորձագետը նշեց. «Ելույթի մյուս հետաքրքրական և ուշադրության արժանի հատվածը, դա այս խնդրի հետ աղերսվող մասն է: Բարոնուհի Էմմա Նիքոլսոնը ասում է մետավորապես հետևյալը՝«Իհարկե զեկույցների պատրաստման եղանակը չի կարող իդեալական լինել՝ ելնելով մարդկային ռեսուրսների սղությունից»: Ստացվում է, որ նա մի կողմից ընդունում է, որ նա չի ունեցել այնքան դիտորդ, որ կարողանա տալ համապարփակ և բալանսավորված պատկեր, ինչից հետո գանահատականի մասին որևէ խոսքը լինել չի կարող: Հենց այս տեսանկունից բխում է բարոնուհի Նիքոլսոնի արտահայտած մյուս «հանճարեղ» միտքը՝ «Մենք (նկատի ունի դիտորդական առաքելության իրականացրած վերոհիշյալ չորս կառույցներին) միասին են իրականացրել աշխատանքները և միասնական զեկույցը շատ ավելի ազդեցիկ է լինելու և այնտեղ ընդգրկուն տեղեկություն կլինի ամենի ինչի՝ այդ թվում նաև, մեր զեկույցում ներկայացած դրույթների վերաբերյալ»: Ստացվում է մի ունիկալ պատկեր: Զեկուցողը խառնեց քաղաքական ֆոնը, հերթական անգամ խալխլեց ԵԽԽՎ-ի հեղինակությունը և աննկարագրելի իրարանցում ստեղծեց իր անձի շուրջ: Ես անգամ չեն բացառում, որ այս ամեն ինքը հենց այդ նպատակով է անում: Փաստ է, որ այս ամենը որևէ կերպ ընկալելի և հասկանալի չէ»:
Ամփոփելով խոսքը՝ Կարեն Բեքարյանը նշեց. «ԵԽԽՎ-ն որևէ մեկի կառույցը չէ: Սա նաև մեր կառույցն է: Հաշվի առնելով ՀՀ լիիրավ անդամակցությանը ԵԽԽՎ-ին՝ մենք պետք է այստեղ մեզ զգանք որպես տանտեր: Սա բարիկադի ուրիշ կողմ չէ: Ժամանակն է, որպեսզի հնարավորինս լայն, խորը ընդգրկուն քննարկումների արդյունքում ի հայտ բերվեն այն հնարավոր մեխանիզմները և դրանց կիրառման հնարավորությունները, որոնք հանդես կգան որպես նման իրավիճակների կանխարգելիչ մեխանիզմ»:
Նախորդիվ` Հովհաննես Նիկողոսյան. ԵԽԽՎ-ն աստիճանաբար վերածվում է շահեր հետապնդող ակումբի (ձայնագրություն)