Փաստաբանների բողոքը քաղաքական բնույթ ունի. Վճռաբեկ դատարանի պատասխանը
Փաստաբանների պալատի փաստաբանների ակցիան քաղաքական բնույթ է կրում: Այդ մասին այսօր լրագրողների հետ հանդիպմանը հայտարարեց Հայաստանի Վճռաբեկ դատարանի նախագահի խորհրդական Սերգեյ Մարաբյանը` անդրադառնալով փաստաբանական համայնքի ակտիվացմանն ու նախօրեին 540-ից ավել փաստաբանների հայտարարած գործադուլին:
«Մասնագիտական առումով ներկայացված հայտարարությունները իրավական ոլորտից դուրս են և կրում են քաղաքական բնույթ: Նրանք ընդամենը ըմբոստանում են, ինչը իշխանության վրա առանց փաստերի ցեխ շպրտելու է նման: Ես կուզենամ, որ իրենք իրենց իրական շարժառիթը ներկայացնեն, որովհետև այն, ինչ նրանք նշում են, անորոշ է: Նրանք չեն կարող գործադուլ անել դատարանի հետ, ինչպես ասենք, իրենց գործատուի, որովհետև գտնվում են դատարանի հետ այլ հարաբերություների մեջ: Անունը պետք է դնեին գործադուլի փոխարեն բողոքի ակցիա, ինչը արդեն խոսում է նրանց մասնագիտական խորության մասին: Այս ակցիան միտված է նրան, որ Վճռաբեկ դատարանը թողնի որակական կողմը, անցնի քանակական կողմին»,-հավելեց Վճռաբեկ դատարանի պաշտոնյան:
Հիշեցնենք, որ նախօրեին տեղի ունեցած հանդիպման ժամանակ Փաստաբանների հանձնախմբի անդամ Արա Զոհրաբյանը մեկ առ մեկ շարադրել էր Վճռաբեկ դատարանից փաստաբանների պահանջը և բացատրել, որ իրենց նպատակը մեկն է` պահանջել, որ Վճռաբեկ դատարանը գործի իրավական նորմերին, օրենքներին համապատասխան:
Մարաբյանն ասաց, որ փաստաբանների ակցիայի նպատակն է, որ փաստաբանները իրենց պաշտպանյալների մոտ այնպիսի տպավորություն թողնեն, որ իրենք գործել են օրենքին համապատասխան:
Վճռաբեկ դատարանի նախագահի խորհրդականը կասկածներ ունի, որ գործադուլ-դատադուլին միացել են 540 և ավելի փաստաբաններ: «Թիվն ապացուցված չէ», -նկատեց նա:
«Վճռաբեկ դատարան բողոք գրելու արժեքը որոշում է փաստաբանը, քանի որ նա համարվում է գործարար: Բողոքի արժեքը տատանվում է 500-10 հազար դոլարի սահմանում, գումարը կախված է գործից: Վստահորդը նախապես է վճարում, և երբ որ դատարանը գրում է, որ բողոքը չես հիմնավորել, նա փաստաբանից պահանջում է` գումարս վերադարձրու»,-բացատրեց նա:
Անդրադառնալով փաստաբանների բողոքի այն մասին, որի համաձայն քիչ բողոք է ընդունվում Վճռաբեկ դատարանի վարույթ, նա նշեց, որ «դա նորմալ երևույթ է ցանկացած քաղաքակիրթ աշխարհում»: «Վճռաբեկ դատարան բողոք բերող անձը պարտավոր է ոչ միայն ապացուցել, որ կան սխալներ, այլև, որ իր բողոքը արժանի է դատարանում քննության, իսկ դատարանի կողմից նիստի ընթացքում պետք է որոշվի, արդյոք այդ դիմումը պատճառաբանված է: Այն իրականացվում է նիստով, բայց ոչ դատական: Այդ նիստը տեղի է ունենում փակ սենյակում, այն խորհրդակցության նման է, և բնական է, որ չի կարող արձանագրվել, ինչը արդեն իսկ հակասում է խորհրդակցության բնույթին: ՍԴ որոշմամբ, Վճռաբեկ դատարանը պետք է պատճառաբանի իր որոշումները: Բայց ինչպե՞ս, սահմանված չէ: Վճռաբեկ դատարանը սահմանեց իր պրակտիկան, այն է, նա հերքում է բերված ապացույցները, որպես մերժման հիմնավորում»,-պարզաբանեց Մարաբյանը:
Պաշտոնյան պնդում է` փաստաբանների բողոքը որևէ փոփոխություն չի կարող բերել Վճռաբեկ դատարանի գործելաոճի մեջ: «Եթե փաստաբանները շարունակելու են բարևագիր, շնորհակալագիր գրել դատարանին, այն նորից չի ընդունվելու: ՀՀ միջազգային մի կազմակերպություն մոնիթորինգ է արել դատական համակարգի նկատմամբ, քաղաքացիների վստահության վերաբերյալ, և պարզել, որ քաղաքացիների 70 տոկոսը լավ է վերաբերվում դատական համակարգին: Մարդիկ կան, որ ասում են, ես չեմ վստահում, թեև որևէ առնչություն չի ունեցել, եթե չկան փաստեր, ապա դա վերածվում է բամբասանքի»,-հայտարարեց նա:
Նշենք, որ արդարադատության նախկին նախարար Հրայր Թովմասյանը այս տարվա սկզբին կառավարությունում ներկայացնելով նախարարության` այս տարվա ընթացքում անելիքը, հայտարարել էր, որ Հայաստանում դատական համակարգի նկատմամբ հասարակության վստահությունը զգալի ցածր է և իրենց խնդիրն է լինելու այս տարվա ընթացքում այն բարձրացնել: «Մենք փորձելու ենք համակարգի նկատմամբ անվստահության բարձր տոկոսը իջեցնել, հասցնելով 40 տոկոսի», -ասել էր նախկին նախարարը:
Եթե այսպես շարունակվի, հացադուլն անխուսափելի կլինի. 540-ից ավելի փաստաբաններ դիմում են գրել Վճռաբեկի նախագահին