Ձեր վստահելի աղբյուրը

«Բրիթիշ փեթրոլիում» (British Petroleum) կորպորացիան հունիսի 13-ին հրապարակել է «Համաշխարհային էներգետիկա 2012» տարեգիրքը: Այս ուսումնասիրության համաձայն` 2011 թվականին նախորդող տարվա համեմատ նավթի համաշխարհային պաշարներն աճել են 1.9%-ով և կազմել 1.653 տրիլիոն բարել (234.3 միլիարդ տոննա), մինչդեռ 2010 թվականի արդյունքներով համաշխարհային հետազոտված պաշարները գնահատվել էին 1.62 տրիլիոն բարել (աճը կազմում է մոտ 2%):

Կազմակերպության հաշվարկներով այս պաշարները մարդկության կարիքների համար կբավականացնեն 54.2 տարի:
Բնական գազի պաշարները ևս աճել են` մոտ 6%-ով, և կազմել 208.4 տրիլիոն խորհանարդ մետր: Այս պաշարները մարդկությանը կբականացնեն 63.6 տարի:

Նավթի պաշարներով համաշխարհային առաջատարը Վենեսուելան է` 296.5 մլրդ բարելով (համաշխարհային պաշարների` 17.9%-ը), նրան հետևում է Սաուդյան Արաբիան` 265.4 մլրդ բարելով (16.1%-ը), երրորդը Կանադան է` 175.2 մլրդ բարել (10.6%-ը): Տասնյակի մեջ են նաև Իրանը` 151.2 մլրդ բարել (9.1%), Իրաքը` 143.1 մլրդ բարել (8.7%), Քուվեյթը` 101.5 մլրդ բարել (6.1%), Արաբական Էմիրությունները` 97.8 մլրդ բարել (5.9%-ը), Ռուսաստանը` 88.2 մլրդ բարել (5.3%), Լիբիան` 47.1 մլրդ բարել (2.9%) և Նիգերիան` 37.2 մլրդ բարել (2.3%):

Փաստորեն նշված 10 երկրները միասին տիրապետում են նավթի համաշխարհային պաշարների 85%-ին:

Նշենք, որ հարևան Ադրբեջանի հետազոտված պաշարները կազմում եմ 7 մլրդ բարել, ինչը կազմում է համաշխարհային պաշարների 0.4%-ը: Ադրբեջանի պաշարների ծավալը նախորդ տարվա համեմատությամբ փոփոխություն չի կրել: BP-ի մասնագետների հաշվարկներով, Բաքվի տիրապետած պաշարները կբավարարեն 20.6 տարի:

Զեկույցի համաձայն, անցած տարի հում նավթի արդյունահանման ծավալները 2010 թվականի համեմատ աճել են 1.3%-ով և կազմել օրական 83.576 մլն բարել (2010-ին արդյունահանվել է ): Արդյունահանման ծավալներով առաջինը Սաուդյան Արաբիան է` օրական 11.161 մլն բարել, նրան հետևում է Ռուսաստանը` 10.28 մլն բարել, ապա` ԱՄՆ-ն` 7.841 մլն բարել: Արդյունահանող երկրների առաջին տասնյակում են նաև Իրանը (4.321 մլն բարել), Չինաստանը (4.09մլն բարել), Կանադան (3.522 մլն բարել), Արաբական Էմիրությունները (3.322 մլն բարել), Մեքսիկան (2.938 մլն բարել), Քուվեյթը (2.865 մլն բարել) և Իրաքը (2.798 մլն բարել): Այս 10 երկրներն ապահովում են նավթի համաշխարհային արդյունահանման մոտ 64%-ը:

2011 թվականին նախորդող տարվա համեմատ նավթի արդյունահանման ծավալների ամենամեծ անկումը գրանցվել է Լիբիայում (-71%), Եմենում (-24%), Միացյալ Թագավորությունում (-17.4%): Արդյունահանման ծավալների անկումը մեծ է նաև հարևան Ադրբեջանում: Այստեղ 2011 թվականին արդյունահանվել է օրական 0.931 մլն բարել նավթ, մինչդեռ 2010 թվականին` ցուցանիշը եղել է 1.036 մլն բարել (անկումը կազմել է -10.3%):

Բնական գազի պաշարներով համաշխարհային առաջատարը Ռուսաստանն է: Մոսկվան տիրապետում է 44.6 տրլն խմ գազի պաշարների, ինչը կազմում է համաշխարհային պաշարների 21.4%-ը: Նրան հետևում է Իրանը` 33.1 տրլն խմ ցուցանիշով (15.9%), այնուհետև Քաթարը` 25.0 տրլն խմ (12.0%), Թուրքմենստանը` 24.3 տրլն խմ (11.7%), ԱՄՆ-ն` 8.5 տրլն խմ (4.1%), Սաուդյան Արաբիան` 8.2 տրլն խմ (3.9%), ԱՄԷ-ն` 6.1 տրլն խմ (2.9%), Վենեսուելան` 5.5 տրլն խմ (2.7%), Նիգերիան` 5.1 տրլն խմ (2.5%) և Ալժիրը` 4.5 տրլն խմ (2.2%): Այս 10 երկրի ձեռքում կուտակված է բնականան գազի համաշխարհային հետազոտված պաշարների մոտ 80%-ը:

Հարևան Ադրբեջանի գազի պաշարները BP-ի մասնագետները գնահատել են 1.3 տրիլիոն խմ, ինչը կազմում է համաշխարհային պաշարների 0.6%-ը: Ներկայիս արդյունահաման ծավալներով սա Ադրբեջանին կբավականացնի 85.8 տարի:

BP-ի տվյալներով` գազի արդյունահանման ոլորտում 2011 թվականին տեղի է ունեցել համաշխարհային առաջատարի փոփոխություն: Ռուսաստանն իր տեղը զիջել է ԱՄՆ-ին, որը արդյունահանել է 651.3 մլրդ խմ բնական գազ: Ռուսաստանը 607 մլրդ խմ ցուցանիշով երկրորդն է: Նրանց հետում են Կանադան (160.5մլրդ խմ), Իրանը (151.8 մլրդ խմ), Քաթարը (146.8 մլրդ խմ), Չինաստանը (102.5 մլրդ խմ), Նորվեգիան (101.4 մլրդ խմ), Սաուդյան Արաբիան (99.2 մլրդ խմ), Ալժիրը (78 մլրդ խմ) և Ինդոնեզիան (75.6 մլրդ խմ): Առաջատար 10 երկրները միասին արդյունահանում են բնական գազի մոտ 66%-ը:

Տարեկան արդյունահանման ծավալները 2011 թվականին 3.1%-ով ավելին է եղել, քան 2010 թվականին էր: Երկրների ճնշող մեծամասնության դեպքում արդյունահանման ծավալներն աճել են: Չնայած այս միտումներին կան այնպիսիք, որտեղ զգալիորեն կրճատվել են արդյունահանման ծավալները: Օրինակ, Լիբիայում անկումը կազմել է 75.6%, իսկ Միացյալ Թագավորությունում` 20.8%:

Ինչպես նավթի դեպքում, բնական գազի արդյունահանման ոլորտում ևս Ադրբեջանը 2011 թվականին անկումը գրանցել` 1.8%-ով: Եթե 2010 թվականին երկիրն արդյունահանել է 15.1 մլրդ խմ բնական գազ, ապա BP-ի տվյալներով, 2011 թվականին այն կազմել է 14.8 մլրդ խմ: