Ձեր վստահելի աղբյուրը

«Նիզավիսիմայա գազետա»-ն Փարիզում կայացած Հայաստանի ու Ադրբեջանի արտգործնախարարներ Էդվարդ Նալբանդյանի, Էլմար Մամեդյարովի, ինչպես նաև համանախագահների հանդիպման համատեքստում անդրադարձել է ԼՂ հակամարտության բանակցությունների ընթացքին:

«Հունիսի 18-ին Հայաստանն ու Ադրբեջանը սպասում էին Փարիզից լուրերի. Լեռնային ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի նախաձեռնությամբ` Ֆրանսիայի մայրաքաղաքում կայացավ Հայաստանի ու Ադրբեջանի արտգործնախարարներ Էդվարդ Նալբանդյանի ու Էլմար Մամեդյարովի հանդիպումը:

Շփման գծում ծայրահեղ լարվածության ֆոնին` բանակցությունները կրկնակի անհրաժեշտություն էին հակամարտող կողմերի համար: Նալբանդյան-Մամեդյարով հանդիպմանը լրացուցիչ ինտրիգ հաղորդեց ԱՄՆ պետքարտուղար Հիլարի Քլինթոնի հայտարարությունը, ըստ որի Փարիզում կողմերին կառաջարկվի Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության կարգավորման «նոր մոտեցում»:

Քլինթոնի այցը համընկել էր հայ-ադրբեջանական սահմանում տեղի ունեցող փոխհրաձգությունների հետ: Լարվածությունը չմեղմեց նաև ԵԱՀԿ գործող նախագահ Էյմոն Գիմլորի այցը Հարավային Կովկաս»,-նշված է հոդվածում:

«Բաքուն պաշտոնական մակարդակով խոսեց բանակցությունների անարդյունավետության ու ռազմական գործողություններ սկսելու պատրաստակամության մասին` հիշեցնելով, որ «ադրբեջանցի ժողովրդի համբերությունն անվերջ չէ», իսկ Երևանն ու Ստեփանակերտը հանդես եկան «ագրեսորին իր տեղը դնելու» պատրաստակամության վերաբերյալ հայտարարությամբ, իսկ փորձագիտական մակարդակով խոսվեց իրավիճակից օգտվելու և Լեռնային Ղարաբաղի տարածքային ամբողջականությունը վերականգնելու մասին:

Փոխհրաձգությունների արդյունքում երկու կողմերից 10 հոգի է մահացել: Միևնույն ժամանակ, կողմերից ոչ մեկը պատերազմ չի ցանկանում, սակայն միմյանց զիջել էլ պատրաստ չեն: Գլխավոր հակասությունը, որը փակուղի է մտցնում բանակցությունների գործընթացը, դա ԼՂ կարգավիճակն է: Մնացած բոլոր հարցերում, կարծես թե կողմերը համաձայնության գալիս են: Սակայն, երբ սկսում է խոսք գնալ չճանաչված հանրապետության կարգավիճակի մասին, բանակցությունը վերածվում է խուլի ու կույրի խոսակցության»,- նշված է հոդվածում:

«Բաքուն, ղեկավարվելով միջազգային իրավունքի` տարածքային ամբողջականության սկզբունքով, տեսնում է Ղարաբաղը բացառապես Ադրբեջանի կազմում, իսկ հայկական կողմը հենվելով միջազգային իրավունքի մեկ այլ` ժողովուրդների ինքնորոշման իրավունքի վրա, գտնում է, որ կարգավիճակի հարցը ենթակա չէ քննարկման ու առաջարկում է Ադրբեջանի այլ պահանջների բավարարման սխեմաներ` ԼՂ ինքնիշխանության ճանաչման փոխարեն: Միջնորդներն էլ փորձում են համատեղել այս 2 սկզբունքները, սակայն արդեն որերորդ տարին` ապարդյուն: Այդ իսկ պատճառով Քլինթոնի` «նոր մոտեցման» մասին հայտարարությունը չէր կարող աննկատ մնալ:

Բանակցային գործընթացը, որպես կանոն, անցկացվում է գաղտնի պայմաններում: Քննարկվող հարցերի ու առաջարկների մասին պարզ է դառնում միայն որոշ ժամանակ անց: Առաջին հայացքից կարող է թվալ, որ ԱՄՆ-ի պետքարտուղարը բլեֆ է արել` խոսելով նոր մոտեցման մասին, որն ունակ է վերջ դնել թշնամանքին, քանի որ հայ-ադրբեջանական իրականության պայմաններում ոչ մի ձևաչափի ու տրամաբանության մեջ չի տեղավորվում «տարածքային ամբողջականություն» և «ազգերի ինքնորոշում» սկզբունքների համատեղելիությունը: Մյուս կողմից, պետք է ուշադրություն դարձնել վերջերս Վաշինգտոնի Վուդրո Վիլսոնի կենտրոնում անցկացված համաժողովին, որտեղ փորձագիտական մակարդակով հնչեց հակամարտությանը երրորդ ուժի միջամտության անհրաժեշտության մասին կարծիք: Երրորդ կողմ ասելով պետք չէ հասկանալ ԱՄՆ-ին, դա կտրականապես դուր չի գա ոչ Հայաստանին, ոչ էլ նրա ռազմավարական գործընկեր Ռուսաստանին:

Այնուամենայնիվ, Ղարաբաղի հակամարտության դրսից միջամտելու յուրաքանչյուր փորձ տորպեդահարվելու է: Արտաքին ուժերի մուտքը տարածաշրջան առանց բանակցային գործընթացի բոլոր մասնակիցների համաձայնության կհանգեցնի այնպիսի աղետալի հետևանքների, որ սթափ բանականությամբ օժտված ոչ մի գերտերություն չի համարձակվի նման քայլի դիմել: Այդ իսկ պատճառով մնում է միայն բանակցություններ վարել, թող որ դեռ ապարդյուն: Սակայն Փարիզից հետո, եթե Հայաստանի ու Ադրբեջանի միջև լարվածությունը գոնե մի փոքր էլ նվազի, ապա կարելի է համարել, որ այն անցել է շատ հաջող»,-նշված է հոդվածում: