Ձեր վստահելի աղբյուրը

Բրիտանական «Chatham House» վերլուծակալ կենտրոնը զեկույց է հրապարակել, որտեղ գնահատվում է Ռուսաստանի Դաշնության ազդեցությունը Հարավային Կովկասի և Միջին Ասիայի տարածաշրջանի երկրների վրա:

Հեղինակների կարծիքով, ռուսական ազդեցությունը Վրաստանում, Ադրբեջանում և Հայաստանում հնարավոր չէ միանշանակ դատել, քանի որ տնտեսական ներգրավածծությունը քաղաքական ազդեցությամբ պայմանավորելու փաստարկը դժվար է գնահատել: Հայաստանի մասով նշվում է ռուսական մեծ ազդեցության առկայությունը, որը, ըստ հեղինակների, «պետք է լինի Հայաստանի ինքնիշխանությանը վտանգող թիվ մեկ մտահոգությունը»: Նշվում է, թե ռուսական գործոնի առկայությունը ավելի քիչ է Վրաստանում և Ադրբեջանում, ինչը սակայն, ի տարբերություն Հայաստանի պարագայում, մեծացնում է այդ երկրների մտահոգությունները անվտանգության առումով:

Զեկույցի համաձայն, չնայած ԼՂ հարցում ռուսական կողմի աջակցությունը Հայաստանին հիմնավորվում է մի շարք գործոներով՝ տարածաշրջանում թուրքական ազդեցության թուլացում, ռուսաֆոբ Ադրբեջանի զսպում, հայ-ռուսական պատմական կապերի առկայություն, այնուհանդերձ, այդ օժանդակությունը վերջին տարիներին փոխվել է: Դրա պատճառներից նշվում է հակամարտությունը լարված մնալու հարցում հետաքրքրված կողմերի ի հայտ գալը, որոնք կարող են բանեցնել հակամարտությունը՝ քաղաքական ու ֆինասական օգուտներ ստանալու համար:

«Ռուսաստանը ԼՂ հակամարտությունում իր միջնորդությունը դիտարկում է որպես ազդեցության տարածում և, հնարավոր է, անկեղծորեն շահագրգռված չէ հակամարտության լուծմամբ», - ասված է զեկույցում, և որպես փաստարկ նշվում է այն հանգամանքը, թե Ռուսաստանը վերապահումներ ունի հակամարտության գոտում խաղաղապահ զորքերի տեղակայման, ինչպես նաև ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի կազմի փոփոխման առնչությամբ:

Հեղինակները կարծում են, թե բաց է մնում հարցը՝ արդյո՞ք Ռուսաստանը կաջակցի Հայաստանին, եթե Ադրբեջանը որոշի խնդիրը լուծել ուժային տարբերակով: Միաժամանակ նշվում է, թե Ռուսաստանի հավանական օգնությունն էլ զսպող դեր է հանդիսանում է Ադրբեջանի համար:

Զեկույցում անդրադարձ կա հայ-ռուսական տնտեսական համագործակցության: Նշվում է, թե «1998-2008 թթ-ին Ռոբերտ Քոչարյանն է արդյունավետ կերպով վաճառել Հայաստանը Չուբայսին և Ռուսաստանի այլ կոնմերցիոն ու քաղաքական օղակների»: Ի թիվս այլ ոլորտների, ընդգծվում է հայկական էներգետիկ ենթակառուցվածքների տնօրինումը ռուսական ընկերություններ կողմից:

«Հարցը, թե ինչքանով է Ռուսաստանը տնտեսական սեփականությունը ծառայեցնում հստակ քաղաքական շահերի հետապնդման համար, բանավեճի թեմա է Հայաստանի ներսում: Քոչարյանին հաջորդած Սերժ Սարգսյան, ռուսամետ չի թվում, սակայն մինչ նրա ընտրությունները 2008 թ-ին, երկրի մեծ մասն արդեն վաճառվել էր», - գրում են հեղինակները: