Ձեր վստահելի աղբյուրը

«Ես կարծում եմ, որ մենք ոչ թե շատ հեռու ենք, այլ չենք մոտենում, դոփում ենք տեղում»,-Panorama.am-ի` ՀՀ-ն շա՞տ հեռու է ինքնիշխան, ժողովրդավարական, սոցիալական, իրավական պետություն լինելուց հարցին ի պատասխան ասաց Մարդու իրավունքների առաջին պաշտպան, նախկին պատգամավոր Լարիսա Ալավերդյանը: Ի դեպ, նա մեր զանգին պատասխանեց շնորհավորանքով:

Հիշեցնենք, որ այսօր Հայաստանը նշում է Սահմանադրության ընդունման 17-ամյակը: Այն ընդունվել է 1995թ. հուլիսի 5-ի ՀՀ հանրաքվեով: Սահմանադրության փոփոխությունները կատարվել են 2005թ. նոյեմբերի 27-ի` ՀՀ հանրաքվեով: Գործող Սահմանադրության 1-ին հոդվածը սահմանում է. «Հայաստանի Հանրապետությունը ինքնիշխան, ժողովրդավարական, սոցիալական, իրավական պետություն է»:

Լարիսա Ալավերդյանի խոսքով, այսօր մենք իրապես խնդիր ունենք թե գործող մայր օրենքի, թե քաղաքական մշակույթի փոփոխության առումով, քանի որ ըստ նրա, գործող Սահմանադրությունն ու օրենսդրությունն ավելի լավն են, քան իրավակիրառ պրակտիկան:

«Ոչ միայն սահմանադրական լավագույն նորմերը, այլև օրենքները չեն աշխատում: Դրանք ընտրովի են կատարվում: Մենք այստեղ մշակույթի խնդիր ունենք, և մանավանդ Սահմանադրություն ունենալն ու սահմանադրականության հաստատումը նույն բաները չեն: Մենք արդեն տարիներ շարունակ ունենք Սահմանադրություն, ես էլ չեմ ասում, որ Սովետական Միության Սահմանադրությունն իր բոլոր ձևական կողմերով ու թերություններով Սահմանադրություն էր»,-նշեց Լարիսա Ալավերդյանը, ընդգծելով, որ հայ քաղաքական, գիտական միտքը, ժողովուրդը դեռ վաղուց միտված է եղել ունենալու Սահմանադրություն, այսինքն Սահմանադրությունն ու սահմանադրականությունը մեզ համար եղել է երանելի մի բան:

Երկրում սահմանադրականության հաստատման առումով Լ. Ալավերդյանը հույսեր է կապում քաղաքական մշակույթի ու կամքի, իսկ ավելի շատ` քաղաքացիական հասարակության հասունացման հետ: «Ինչպես տեսնում ենք, այդ գործընթացը մեզանում ավելի առաջընթաց տեմպերով է շարժվում, քան կառավարման համակարգը»,-գնահատեց մեր զրուցակիցը:

Առաջին օմբուդսմենն այն համոզմանն է, որ գործող սահմանադրությունում փոփոխություններ են անհրաժեշտ, օրինակ, պետք է ամրագրվի, որ Հայաստանը պառլամենտական հանրապետություն է: «Մյուս փոփոխությունը կապված է հոդվածների այն խմբի հետ, որոնք վերաբերում են սեփականության հարցին: Ես գտնում եմ, որ այս առումով 2005-ի փոփոխություններով թողտվության, անպատժելիության նորմեր ենք մտցրել, ինչը բերել է իրական տնտեսական ժողովրդավարության թույլ զարգացմանը»,-կարծիք հայտնեց Ալավերդյանը:

Փոփոխությունների հաջորդ խումբը տիկին Ալավերդյանը տեսնում է խորհրդարանի կազմի մասին դրույթներում, իսկ ամենակարևոր փոփոխությունները պետք է կապված լինեն դատաիրավական համակարգի հետ:

«Մենք ըստ երևույթին պետք է հստակեցնենք, որ որևէ երկիր չի կարող դառնալ իրավական պետություն, եթե նրա դատաիրավական համակարգը այն վիճակում է, ինչ մեզ մոտ: Չեմ ուզում որևէ ածական օգտագործել, որովհետև դրա մասին արդեն խոսում ենք ավելի քան 15 տարի, բայց ինչպես տեսնում ենք, սայլը տեղից չի շարժվում»,-նշեց Ալավերդյանը:
Նա մեծ հույսեր չի կապում դատաիրավական բարեփոխումների արդյունքների հետ: Գտնում է, որ դատական համակարգը, որն ունի բազմաթիվ գրագետ դատավորներ, չպետք է լինի գործադիր իշխանության կցորդ:

«Ես համոզված եմ, որ մեր ներուժը և քաղաքացիական հասարակության մակարդակը բավարար են, որ մենք վերջապես իրավական պետության մասին մտածենք, ոչ թե որպես հեռու ապագայի, այլ մեր առօրյայի աշխատանքի մաս»,-ասաց Լ. Ալավերդյանը: