«Ադրբեջանի նավթը սպառվում է»
«British Petroleum»-ը (BP) հարկադրված է լինելու Ադրբեջանում նավթային նախագծում նախապես ծրագրվածից միլիարդավոր դոլարներ ավելի ներդրում կատարել: Ներդրումն անհրաժեշտ է լինելու Ազերի-Չիրագ-Գյունեշլի (ԱՉԳ) հանքահորում նավթի ծավալի նվազումը կանխելու համար:
Ըստ «Ազադլիգ»-ի` այս մասին գրում է «Reuters» գործակալությունը:
Գործակալության աղբյուրների համաձայն` անհրաժեշտ կապիտալ ներդրումների ծավալն այնքան մեծ է, որ առանց Ադրբեջանի իշխանության ֆինանսական աջակցության, ընկերությունները հնարավոր ծախսերը կոմերցիոն իմաստով ձեռնտու չեն համարում: ԱՉԳ հանքահորում առաջացած խնդիրները կազդեն նաև նավթի միջազգային մատակարարումների վրա, և դա էլ այն ժամանակ, երբ Մեքսիկական ծոցում նավթի արտահոսումների պատճառով BP-ին հարկադրված է 17 միլիարդ դոլար տուգանք վճարել:
2008 թ-ի առաջին փուլի ավարտին ԱՉԳ-ի մեկ օրվա նավթի արդյունահանման ծավալը ակնկալվում էր մեկ միլիոն բարելի հասցնել: Սակայն, 2010 թ-ին այն օրական 823 հազար բարելի հասնելուց հետո, նավթի արդյունահանման ծավալը սկսել է նվազել` այս տարվա առաջին կեսին հասնելով օրական 684 հազար բարելի:
Reuters-ը նշում է, որ BP-ն և Ադրբեջանի պետական նավթային ընկերության պաշտոնյաները հայտնում են, որ հանքահորի խորության նախնական սպասումները չեն արդարացրել իրենց:
ԱՉԳ-ում մասնաբաժին ունեցող նորվեգական «Statoil» ընկերության Ադրբեջանի գծով մենեջեր Լարս Թրոեն Սորենսենը Reuters-ի հետ զրույցում ասել է. «ԱՉԳ-ն անկման է գնում, և դա նորմալ է: Նավթի և գազի հանքահորերը որևէ փուլում անկում են ապրում»:
«Անհրաժեշտ կապիտալ ներդրումներն այնքան մեծ են, որ Chevron և ExxonMobil ընկերությունների ներառմամբ կոնսորցիումի` մինչև համաձայնագրի ժամկետը լրանալն այդ ծախսերի վճարումն անհնարին է երևում: Պլատֆորմի մեծացման աշխատանքների և այլ սարքավորումների ավարտին հասցնելու համար 2-3 տարի ժամանակ կպահանջվի»,- գրում է Reuters-ը:
Գործակալությունը նաև հայտնում է, թե իր աղբյուրներից մեկն ասել է, որ պլատֆորմի մեծացման աշխատանքների համար Ադրբեջանի պետական նավթային ընկերությունը կամ էլ կառավարությունը հնարավոր է ֆինանսական միջոցներ հատկացնի: Սակայն, ամենայն հավանականությամբ, դա տեղի չի ունենա:
«Ամենայն հավանականությամբ, կառավարության նավթային եկամուտների մեծ մասն ապահովող ԱՉԳ-ի պայմանագրի ժամկետը կերկարացվի նաև 2024 թ-ից հետո ժամկետի համար»,-նշում է Reuters-ը և հավելում, որ թեմայի շուրջ բանակցություններն արդեն ընթանում են:
BP-ի խոսնակը BBC-ի ադրբեջանական ծառայությանն ասել է, որ պայմանագրի ժամկետի երկարացման վերաբերյալ Ադրբեջանի կառավարության հետ բանակցություններ ընթանալու մասին ինքը ոչ մի տեղեկություն չունի: «Եթե այդ մասին անգամ բանակցություններ ընթանային, նրանք գաղտնի կպահվեին», -հավելել է նա: Խոսնակի փոխանցմամբ` հանքահորում արդյունահանման օպտիմալացման համար BP-ն մշտապես բանակցում է ադրբեջանական կառավարության հետ: «Նավթահորերի հնանալու պատճառով դրանցում ավելի շատ կապիտալ ներդրումների կարիք է լինում, և դա նորմալ է: Արդյունահանումը սկսելուց առաջ այս կամ այն հանքահորի` ինչպես աշխատելու մասին հնարավոր չէ նախօրոք իմանալ», -ասել է BP-ի խոսնակը:
«Ադրբեջանի պաշտոնյաներն ասում են, որ երկիրն ունի նավթի արդյունահանման մակարդակը լրացուցիչ նոր հայտնաբերված հանքահորերի հաշվին պահելու հնարավորություն: Սակայն, կատարածուների և դիվանագետների կարծիքով` Կասպից ծովում չհետազոտված կառուցվածքներում նավթ այլևս չկա, այնտեղ միայն գազի պաշարներ կան»,-գրում է Reuters-ը: