Ձեր վստահելի աղբյուրը

72-ամյա տիկին Ասյայի դոմիկի հարևանությամբ ցանկապատված փոքր հողամասում սերկևիլի ծառը հարուստ բերք է տվել: Մատնացույց անելով դրան` նա  հրավիրում է ներս, փորձում սերկևիլով թեյ հյուրասիրել, սակայն երբ մտնում ես դոմիկ` հյուրասիրվելը մտքիցդ թռնում է ու մի տեսակ վատ ես զգում, որ կարող ես մեկ բաժակ թեյով նրան նեղություն տալ:

Նազարբեկյան թաղամասի վերին հատվածում են տեղակայված թվով 10-15 կիսափուլ դոմիկները, որտեղ տարիներ շարունակ 10-15 ընտանիքներ իրենց գոյությունն են պահպանում. Ասյա տատն էլ` դստեր, երկու թոռների հետ: Մինչև վերջերս նրանց «տան» բնակիչների թիվը  մեկ անձով ավելի էր, սակայն.  «դատական քաշքշուկները, պետական ատյանների ու հատկապես մարդկային անարդարությունը բերեցին նրան, որ դստերս ամուսինը` Արտյոմը Մկրտչյանը շատ ծանր հիվանդացավ (թոքախտ), իսկ հետո էլ ուղղակի տեղափոխվեց 4-րդ գյուղի ծերանոց»:

Ավելորդ է ասել, որ թե Ասյա տատը և թե նրա դուստր Սոնան շուրջ 12 տարի նման խոնավ, ցուրտ ու անմարդկային պայմաններում բնակվելուց հետո ծանր հիվանդությունները առել են շալակները. ինքը ինսուլտ ու կաթված տարած, Սոնան էլ սրտի վիրահատության ենթակա, բայց գումար չունեն (իսկ թոռները, փոքր տարիքում դպրոցում սովորելու փոխարեն` Արարատյան դաշտավայրում, օրվա հացի փող աշխատելու համար, գյուղացիների հետ տարիներով բերք-կանաչի են հավաքում):

Այդպես էլ ապրում են դոմիկում. հյուրասենյակը նամշած պաստառներով է, բորբոսնած , կիսախարխուլ հատակով ու բաց էլետրական լարերով: Խոհանոցային խուցը գազի բալոնով է, որը, «տանտիրուհու» խոսքերով մի օր հաստատ կպայթի...կա նաև ննջասենյակ,  որի միակ զարդը ամուսնու դիմանկարն է ու այստեղից-այնտեղից նվեր ստացած խռուստալը: Այսպես ասած`զուգարանն էլ` կտորե-տոպրակյա դռնով ու ճլճլացող ջրի խողովակի տակ դրված դույլով ,«լոգարանն» էլ դրսում են…

 «զուգարանը»

«լոգարանը»

Իսկ ամեն ինչ սկսվել է ավելի քան բարեհաջող. տիկին Ասյայի դուստր Սոնան ամուսնացել էր Արտյոմ Մկրտչյանի հետ, ով բնակվում է Շենգավիթ համայնքի Ղռեր կոչվող թաղամասում, կիսախարխուլ բնակարանում, որի դիմաց պետությունը դեռևս Շենգավիթի շրջկոմ-գործկոմի 1991թ-ի որոշմամբ պետք է բնակարան հատկացներ.

«Պիտի տային` չտվին: Խաբին, քցին փողոցները, քրքրին մեզ… ես էլ աշուղ եմ դառել` էլ քաղաքապետարան, էլ թաղապետարան, էլ Ազգային Ժողով` ուր ասես բողոքել եմ: Թղթերը, դատարանի վճիռները ձեռս տունս չեն տալիս, 12 տարի է գրում ու գրում ենք»,- պատմեց Ասյա տատը` ցույց տալով  դեղնած դատական վճիռներն ու այլ փաստաթղթեր:

Դրանցից մեկում կարդացինք (2000թ-ի Վերաքննիչ դատարանի որոշումը). «Պարտավորեցնել Աջափնյակի թաղապետարանին երկամսյա ժամկետում ապահովել հայցվոր Արտյոմ Մկրտչյանին ու նրա ընտանիքի չորս անդամներին 3 սենյականոց բնակարանով»: Ընդ որում նշված է, որ դատարանի վճիռը ենթակա չէ բողոքարկման, բայց բնակարանը նրանց փոխարեն ստացավ ոմն Մարկոսը, ով, նրա խոսքով, երկրապահի անդամ է: Ու ընդ որում այն շենքում, որի հարևանությամբ էլ ավելի ուշ Աջափնյակի թաղապետ Արծրուն Խաչատրյանը` «մինչև դատական քաշքշուկները չպրծնի հո՞ փողոցում չես մնալու, դոմիկ առ, մնա, մինչև տունդ տան» ասելով չստիպեց առնել այդ դոմիկը (դա էլ գնելու համար բարեկամ-հարևան ով ինչքան կարողացավ գումար տվեց), որում էլ արդեն 12 տարի է ապրում են: Վերջին վեց տարին էլ արդեն գրանցված:

Վերաքննիչի որոշումը, սակայն, մնաց ու դեղնեց թղթի վրա.

«Մելքոնյան Մարկոսն ասաց ես էս տունը ռեմոնտ եմ արել, իմ ռեմոնտի փողը տուր … հետո էլ ասեց առը հա ձեր բախտից էս տունը կվայելեք: Դու մի ասա էս Մարկոսը Երևանյան լճի տարածքում գործող կանանց գաղութղի պետի շատ մոտիկներից էր, էտ էլ Վճռաբեկի նախագահի մոտիկն էր ու երեք դատից հետո, որ մեր օգտին եղավ, էս Մարկոսը տվեց Վճռաբեկ: Էն էլ եկավ իրա սև փիլոնով ու միանգամից հայտարարեց, որ 3 սենյականոց բնակարանը տրվում է Մ.Մելքոնյանին որպես երկրապահի: Այ Մարկոս, չէին ասում դու գնա թուրքի հետ կռվի հետո էլ արի հայ տղերքին մորթի, այ քու….»,- շարունակությունը այստեղ ներկայացնելուց զերծ կմնանք:

Ու այդպես, օրենքով իրենց հասնող բնակարանը Վճռաբեկը, ինչ է թե «ծանոթով» է հարցը լուծվել, տվեց ուրիշին, իրենց էլ փաստացի շպրտեց փողոց:

Ասյա տատը նույն խոսքերով նաև հիշեց Աջափնյակի նախկին թաղապետին` Ա.Խաչատրյանին, ով իրեն շատ է գցել քաշքշուկների մեջ, անիմաստ խոստումներ տվել, արդյունքում էլ ոչնչով չի օգնել: Հուսահատ ընտանիքն անգամ Երևանի քաղաքապետարանին է դիմել` խնդրելով աջակցել իրենց և կա’մ օրենքով հասանելիք բնակարանը ստանալ, և կա’մ էլ հրաժարվել նրանցից, իրենք էլ «թքենք գնանք էս երկրից».

«Քաղաքապետարանի պատասխանն էլ հեսա` քաղաքապետարանը չունի ոչ կացարան, ոչ հանրակացարան, ոչ բնակելի տարածք և ոչ էլ հողատարածք: Յանի` գնա մեռի էլի, էտ էր ասածը»,- հիշեց մի քանի տարի առաջ քաղաքապետարանից ստացած դիմումի պատասխանը մեր զրուցակիցը:

«Իմ կյանքն արդեն պրծավ, վախենամ ես չեմ տենա տունը, Աստված տա որ լինի… Բայց իմ դարդը երեխեքս են` հենա, հերը գնաց թոքախտով, հիմա մի թիքա թոքա մնացել վերջին օրերն ա մաշացնում ծերանոցում, երեխեքս էլ ինվալիդության ճամփեն բռնած, մինչև օրս քուչեքն ենք: Ի՞նչ անենք, ո՞ւմ դուռը ծեծենք, որ արդարություն լինի »,- աչքերը թրջելով ասաց Ասյա տատը:

Ի դեպ, ասաց, որ այս տարածքից էլ իրենց դատարանով ուզում են հանած լինեն` մի քանի դոմիկատերերի շպրտեն փողոց, որովհետև այդ տարածքը ինչ-որ մի գործարար է գնել ու հիմա բնակիչներից ուզում է ազատվել` գործը դատարանում է, հույսն էլ առ Աստված: