Ձեր վստահելի աղբյուրը

 Հայ գրատպության 500-ամյակի կապակցությամբ այսօր ՀՀ ԳԱԱ Բյուրականի աստղադիտարանում տեղի ունեցավ  «Աստղագիտական գրքերի աշխարհ» գրքերի ցուցահանդեսը, որի ընթացքում ներկայացվեցին ոչ միայն ոլորտում նոր հրապարակումները, այլև` գիտական այս ճյուղի հիմնախնդիրները և հաջողությունները: Միջոցառման շրջանակներում ցուցադրվեցին «Բյուրականի աստղադիտարանը», «Աստղագիտական գրքերի աշխարհը», «Վիկտոր Համբարձումյանի հետնորդները», «Դարերի խորքից դեպի Տիեզերք» գրքերը: Ցուցահանցեսի հյուրերից էին նաև Հայաստանում ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի ներկայացուցիչները:

Բացման խոսքով հանդես եկավ աստղադիտարանի տնօրեն Հայկ Հարությունյանը: Ողջունելով ցուցահանդեսի մասնակիցներին` նա համառոտ ներկայացրեց  աստղադիտարանի պատմությունը, ծանոթացրեց դրվագներ հայ աշխարհահրչակ աստղագետ Վիկտոր Համբարձումյանի կյանքից: Տնօրենը նաև հույս հայտնեց, որ նման գրահրատարակչությունը կնպաստի դեպի ոլորտ հետաքրքրության մեծացմանը:   

Հրատարակչությունների ներկայացուցիչները, իրենց հերթին, անդրադարձան հայ ընթերցողի կողմից գրքերի նկատմամբ ցածր հետաքրքրության մակարդակին:

Ինչպես panorama.am-ին հայտնեց ՀՀ ԳԱԱ Բյուրականի աստղադիտարանի առաջատար գիտաշխատող Արեգ Միքայելյանը,  միջոցառման կարևոր նպատակը հայ ընթերցողի մոտ` աստղագիտության, և աստղագետների մասին հանրամատչելի գրքերի մասայականացնում է:  

«Գրքերը հրատարակվում են, ներկայացվում են միջազգային ցուցահանդեսին, սակայն ընթերցողը դեռևս քիչ է: Նոր սերնդի մեջ դա պետք է սերմանել, որպեսզի հասկանա, որ գիրքը կարևոր է գիտելիքի, գեղագիտական զարգացման համար», - ասաց նա` հույս հայտնելով, որ այսօրվա ցուցահանդեսը որոշ ներդրում գրքի մասսայականացման գործում կունենա.  «Այս միջոցառմամբ գլոբալ հարցեր մենք չենք կարող լուծել, բայց մի այսպիսի քայլ կարող է իր լուման ունենալ»:

Բանախոսը ցավով նաև նշեց, որ գրահրատարակչության գործընթացում պետության դերը շարունակում է նվազել: «Ինչպես հայտնի է, գրահրատարակչությունը, մանավանդ` հանրամատչելի գրականությունը, հիմնականում համարարգում է մշակույթի նախարարությունը, և բնական է, որ գիտական գրականությունը երկրորդական դեր է հատկացվել, իսկ Ակադեմիայի հնարավորությունները շատ սահմանափակ են և միայն կարևոր մասնագիտական գրքեր են հրատարակվում: Շատ ցավալի իրավիճակ է», - ասաց նա:

Արեգ Միքայելյանը նաև փաստեց, որ փոքր է նաև գիտության հանդեպ լրատվամիջոցների հետաքրքրությունը: Նրա խոսքով`սակավաթիվ են մշակույթն ու գիտությունը լուսաբանող լրագրողները:

«Ցավոք սրտի, գիտության լուսաբանումը մեզ մոտ այդքան էլ մասսայական չէ,  քան քաղաքական ոլորտը, տնտեսությունը, և նույնիսկ` սպորտը: Պետք չէ մոռանալ, որ գիտությունը կարող է առաջընթացի լուրջ նախապայման լինել, իսկ գիտության հանդեպ հետաքրքրության մասսայականացնելու ուղղությամբ չենք աշխատում», - նշեց մեր զրուցակիցը:

 Ըստ գիտաշխատողի` ատսղագիտության վերաբերյալ հանրամատչելի գրականության և համապատասխան լրատվության մասսայականացման համար հարկավոր է պետության ուշադրությունը. «Եթե նույնիսկ ֆինանսավորումը հնարավոր չէ ավելացնել, պետությունը կարող է ուղղորդել հասարակությանը, հովանավորներին, անյատներին և կազմակերպություններին, որոնք առնչվում են այս հարցի հետ: Իմ կարծիքով` առկա է  գիտությունը կարևորելու խնդիր, իսկ մեր երկրում, փաստացի, այն կարևոր չի համարվում:»:

Բանախոսի կարծիքով` նման ոչ հուսադրող իրավիճակը նաև գիտնականների պասիվ գործունեության արդյունքն է: «Նրանք էլ պետք է ավելի շատ աշխատեն ներկայացնել իրենց արգասիկը, որպեսզի հասարակությունն իմանա նրանց հաջողությունների, արդյունքների մասին, պետք է ճանաչելի դառնան:  Նույնիսկ Վիկտոր Համբարձումյանի մասին շատ քչերը գիտեն. գիտեն միայն, թե նա ով է, բայց ոչ նրա գիտական նվաճումների, արդյունքների, գիտության մեջ ներդրման մասին: Դա մեր մեղքն է, մենք պետք է դա հասցնեինք ժողովուրդին», - եզրափալեց Ա.Միքայելյանը: