Վ. Սեդրակյան. Միասնական թեկնածուի «հարցերը լուծելը» իշխանությունների համար շատ հեշտ կլինի
2013 թվականի նախագահական ընտրություններում իր թեկնածությունն առաջադրելու մասին հայտարարել է նաև էպոսագետ Վարդան Սեդրակյանը: Նախընտրական ծրագրերի ու ներքաղաքական գործընթացների վերաբերյալ նրա տեսակետների մասին Pamorama.am-ը զրուցել է պարոն Սեդրակյանի հետ:
- Պարոն Սեդրակայն, երկրում ի՞նչ խնդիրներ եք տեսնում, որոնք լուծելու եք իշխանության գալով:
- Երկրի ներսում կա մի խնդիր: Դա արդարության բացակայությունն է և նպատակը մեկն է` Հայաստանի Հանրապետությունում վերականգնել արդարության սկզբունքները: Մնացած բոլոր քաղաքական ու տնտեսական անհաջողությունները կապված են արդարության բացակայության հետ: Նույնը նաև արտագաղթը: Ես համոզված եմ, որ մարդիկ հեռանում են ոչ այնքան սոցիալական խնդիրների, որքան արդարության բացակայության պատճառով:
- Իսկ արդարության վերականգնումը ի՞նչ քայլերի միջոցով եք տեսնում:
- Առաջին հերթին Ազգային ժողովի լուծարումն է: Խորհրդարանական ընտրություններից հետո ես ենթադրում էի, որ կուսակցությունները չեն ընդունի ընտրությունների արդյունքները, որոնք, ըստ էության, պետության կողմից գրված թվեր էին: Բայց ես սպասեցի, մինչև բոլոր ընդդիմադիր կուսակցություններն ընդունեցին խաղի այդ կանոնները: Եթե կուսակցությունների համար անցումային շեմը լիներ 5 տոկոսի փոխարեն 6 տոկոս, կգրեին 6: Այսինքն` ընտրություններ տեղի չեն ունեցել: Առաջին քայլը ԱԺ-ի լուծարումն ու նոր ընտրությունների անցկացումն է, իսկ ես, քանի որ չեմ պատկանում որևէ կուսակցության և որևէ կուսակցության առաջ պարտավորություն չուեմ, պարզապես վերահսկելու եմ արդար ընտրությունների անցկացումը:
-Ինչպե՞ս եք գնահատում քաղաքական ուժերի միջև ընթացող քաղաքական կոնսուլտացիաները:
-Դա բնական երևույթ է: Քաղաքական կուսակցությունները հենց դրա համար են, որ ընտրություններից առաջ իրենց դիրքերն ու մոտեցումներն ավելի որոշակիացնեն: Շատ նորմալ եմ համարում այդ բանակցությունները: Կարևոր հարց է, որ Հայաստանում կուսակցությունները կայանան ու դառնան կուսակցություն, այլ ոչ թե լինեն մի անհատի շուրջ: Ես էլ կարող էի մի տարի առաջ ստեղծել կուսակցություն: Բայց այդ քայլին չգնացի, որովհետև Հայաստանում որևէ մեկը վերցնում է մի գաղափարախոսություն, ֆինանսական հարցեր է լուծում և մի հսկայական բանակ հավաքվում է նրա շուրջը` զուտ իրենց նյութական խնդիրները լուծելու համար և դա համարվում է կուսակցություն, բայց կուսակցությունը դա չէ: Որ օրը Լևոն Տեր-Պետրոսյանը չլինի, այդ օրը ՀԱԿ-ը կվերանա: Նույնը տեղի ունեցավ Հանրապետականի հետ: Եթե Սերժ Սարգսյանը չմտներ այդ կուսակցության մեջ, այն լուծարվելու էր: Վաղը Ս. Սարգսյանը չլինի նախագահ, կտեսնենք այդտեղ քանի մարդ կմնա: Կամ ասենք` նախագահ ընտրվելուց հետո եթե ես նշանակեմ ԱԺ արդար ընտրություններ, կտեսնենք` ԲՀԿ-ն ընդհանրապես ձայներ կունենա՞, թե` ոչ: Այդ կուսակցությունում հավաքվել են անթիվ-անհամար հացի խնդիր ունեցող մարդիկ, կախվել են Գագիկ Ծառուկյանի փեշերից և եթե ուշադիր հետևում ենք, ինքը` Գ. Ծառուկյանը, չի հայտարարում, որ առաջադրվելու է, ամեն կերպ խուսափում է ուղղակի պատասխանից, բայց այդ թիմը մի հզոր աղմուկ է բարձրացրել: Հասկանում եք, նրան պետք է, որ Գ. Ծառուկյանը դառնա նախագահ` թեկուզ ընտրակեղծիքներով: ԲՀԿ-ն այդպես է ձայն հավաքել:
- Խորհրդարանական ընտրություններում հավաքած ԲՀԿ-ի ձայներն իրական չե՞ք համարում:
- Իրականում, այո, մարդիկ գնացել-ընտրել են, բայց թե ինչպե՞ս և ինչի՞ համար են գնացել, դա ուրիշ բան է: ԲՀԿ-ն ինչպե՞ս մտավ քաղաքական դաշտ` տուկի թել բաժանելով: Հաջորդ տարի գարնանը` կարտոֆիլի սերմնացու բաժանելով, հետո` ցորեն:
- Ո՞ւմ եք Ձեզ մրցակից տեսնում: Ո՞ւմ հետ է լինելու Ձեր հիմնական պայքարը:
- Ես չեմ եկել մրցակցելու: Ես վստահ եմ, որ երեք նախագահներն էլ չեն առաջադրելու իրենց թեկնածությունը: Գիտեք, այն գաղափարները, որոնք ես ներկայացնում եմ, վերցված են «Սասնա ծռեր» էպոսից, դրանք ես չեմ գրել: Էպոսում դրված է տվյալ ազգի ամբողջ գենետիկ համակարգը, թե տվյալ իրավիճակում ինչպես է այդ ազգն իրեն դրսևորում:
- Ի՞նչ կարծիք ունեք 100 տոկոս համամասնական ընտրակարգի անցնելու վերաբերյալ:
- ԱԺ նոր ընտրություններում, որ ես ընտրվելուց հետո կնշանակեմ, այլևս մեծամասնական ընտրություններ չեն լինելու: Լինելու է 100 տոկոս համամասնական ընտրություններ: Մեծամասնական ընտրակարգը մտցրեցին զուտ այն մարդկանց համար, ովքեր ունեն ինտելեկտուալ ներուժ, բայց չեն ցանկանում որևէ կուսակցության մեջ լինել, բայց կյանքը ցույց տվեց, որ այդ մարդիկ չունեն ֆինանսական այն հզոր լծակները, որոնց միջոցով ընտրվեն պատգամավոր:
- Վերջին շրջանում մի շարք քաղաքական ուժեր պահանջում են վերացնել նախագահի ինստիտուտը: Ի՞նչ կարծիքի եք այս առնչությամբ:
- Ես սկզբունքորեն դեմ եմ, և ոչ այն բանի համար, որ առաջադրվել եմ: Էական տարբերություն չկա խորհրդարանական և նախագահական համակարգերի միջև, որովհետև ի վերջո մեկ մարդ է գնալու և ստորագրելու կարևորագույն փաստաթղթերը: Հայաստանի առաջին հանրապետության կործանման պատճառն էլ իրականում մեկն էր, թեև կային բոլշևիների ու Քեմալ Աթաթյուրքի պարագաները, սակայն պատճառներից մեկն այն էր, որ ամբողջ պատասխանատվությունն իր վրա վերցնող անհատ չկար:
- Պարոն Սեդրակյան, մարզերում ունե՞ք համակիրներ, այնտեղ աշխատանքներ տարվո՞ւմ են:
- Այո, նույնիսկ ասեմ, որ Գյումրիում քիչ է մնացել, որ ընդհարում տեղի ունենա, երբ քաղաքի մի թաղամասում իմ համակիրները պաստառներ են փակցրել, նրանց մոտեցել են մի քանի մեքենա, իջել են մարդիկ և սկսել են պարզել թե ինչ է կատարվում, հետո պարզվել է` այդ խումբն էլ է իմ համախոհը…: Շատ խմբեր կան, բոլորի հետ առանձին եմ աշխատում: Բոլոր մարզերում էլ կան, իսկ մեծ քաղաքաներում` մի քանի խմբեր:
- Իսկ Դուք ֆինանսական խնդիրներ չե՞ք ունենում:
- Ոչ, բացարձակապես չեմ ունեցել: Ես 4-5 տարի զբաղվել եմ առևտրով, Չինաստան եմ գնացել, Ռուսաստան եմ ապրանք տարել: 1990-ական թվականներից արդեն բավականին ապահովված էի: «Ցուրտ ու մութ» տարիներին ես երկու հարկանի տուն եմ կառուցել` առանց պետական պաշտոն ունենալու: Հետո 1998 թվականից թողել եմ բիզնեսը, զբաղվել եմ էպոսների ուսումնասիրությամբ: Իսկ 2010 թվականին, երբ հասկացա, որ արդեն ժամանակն է իմ գիտելիքները կիրառության մեջ դնել, ես արդեն սկսեցի լուրջ զբաղվել ու այդ ժամանակվանից արդեն վերականքնեցի այդ բիզնես գործունեությունը, մանավանդ այդ ոլորտում ընկերներ էլ կային: Հիմա կոնկրետ չունեմ իմ անունով բիզնեսներ, բայց ունեմ իմ ստաբիլ եկամտի աղբյուրները:
- Ձեր եկամուտները միայն Հայաստանի՞ց են:
- Ոչ, ես ընկերներ ունեմ նաև Ռուսաստանում, ում մոտ գումարներ ունեմ: Ազգականներ կան նաև Միացյալ Նահանգներում: Եվ հիմա ինչ որ անում եմ, դա միայն իմ գումարները չեն: Իմ այդ ընկերները, ովքեր ինձ ճանաչում են 1990-ականներից, երբ ինձ շտապ միջոցներ են հարկավոր լինում, նրանք օգնում են: