Արմավիրյան «Չարի վերջը». «Պարտադրողական բարեգործությո՞ւն», թե կամովի գործընթաց
Մի քանի օր է լրատվամիջոցներն անդրադառնում են Արմավիր մարզի հանրակրթական դպրոցի ուսուցիչներին վրա հասած նոր պատուհասին` մանկավարժներին պարտադրում են ստորագրել մի փաստաթղթի տակ, համաձայն որի ամսեկան նրանց աշխատավարձի 1 տոկոսը պարտադիր փոխանցվելու է ինչ-որ հիմնադրամի: Panorama.am-ի հետ զրույցում Արմավիր մարզի մի շարք բնակավայրերի դպրոցների մանկավարժներ փաստեցին, որ նման բան իսկապես կա, մասնավորապես Քարակերտի թիվ 2 դպրոցի ֆիզիկայի ուսուցչուհին ասաց, որ նման փոխանցում իրենք կատարել են արդեն երկու ամիս` նոյեմբերին և դեկտեմբերին, հիմա սպասում են հունվարի աշխատավարձը ստանան, որպեսզի հունվարի փոխանցումն էլ արվի.
«Մենք թուղթ ենք ստորագրել, որ համաձայն ենք այդ փոխանցումն անել…. դե ասել են, որ անհրաժեշտ է մեր այս բարեգործությունը, մենք էլ ստորագրել ենք, ի՞նչ անեինք»,- նշեց 35 տարվա աշխատանքային ստաժ ունեցող ուսուցչուհին, ով անգամ չկարողացավ հստակ հնչեցնել այն հիմնադրամի անվանումը, որին իր վաստակած աշխատավարձից գումար է փոխանցում:
Էջմիածնում էլ ուսուցչուհիներից մեկը մեզ հետ զրույցում նեղսրտեց.
«Ո՞նց հրաժարվեինք: Մեր մտքով դա անգամ չի էլ անցել, որովհետև հակառակ պարագայում խնդիրներ կունենայինք` տնօրենն ասեց պետք է, մենք էլ անում ենք: Ճիշտ է այդքան էլ շատ չի մեր աշխատավարձը, որ մտածես 1 տոկոսն էլ մեծ գումար է, բայց դե հենց այդ պատճառով էլ ճիշտ չէ նման բան անելը, այն էլ պարտադորղաբար»,- նշեց տիկինը ու խնդրեց չհրապարակել իր անունն ու դպրոցի համարը, քանի որ ավելորդ խնդիրներ չի ուզում ունենալ:
Ի վերջո, ի՞նչ հիմնադրամի մասին է խոսքը և ինչո՞ւ բացի Արմավիրից որևէ այլ մարզում նման բան չի նախաձեռնվել (կամ էլ դեռ տեղյակ չենք), կամ էլ ինչո՞ւ մանկավարժները պարտավոր են դա անել փորձեցինք պարզել մարզպետարանից` հրահանգը նման «պարտադրողական բարեգործության» իջեցվել է հենց այս կառույցից:
Արմավիրի մարզպետարանի կրթության վարչության պետ Գայանե Սայաջյանը Panorama.am-ին ասաց, որ մամուլից է տեղեկացել, որ այդ հիմնադրամի շուրջ նման աղմուկ է բարձրացել, թեև աղմուկի խնդիր չկա ու ոչ էլ պարտադրանքի: Նաև նշեց, որ մյուս մարզերում էլ նման պրակտիկա գոյություն ունի, բայց չմատնանշեց կոնկրետ ո՞ր մարզերում էլ են ուսուցիչները նման զոհողությունների գնում: Մի խոսքով, պաշտոնյան փորձեց հերքել, թե ամենը պարտադրանք է.
-Դա ոչ թե հրահանգ է, այլ «Արմավիր մշակույթ, երիտասարդություն և սպորտ » հիմնադրամի կանոնադրությունը ուղարկվել է դպրոցներին նամակի տեսքով, որ եթե ծանոթանաք կանոնադրությանը և ցանկություն ունենաք աջակցելու, ապա…. Դա, կրկնում եմ, հիմնադրամն է ուղարկել: Բայց ի՞նչ պարտադրանք, թե ո՞վ, քանի տոկոս կարող է փոխանցել` կարդացի մամուլում ու շատ զարմացա այս ամենի վերաբերյալ:
-Տիկին Սայաջյան, նախօրեին եղել եմ մարզում, զրուցել եմ Էջմիածնի, Քարակերտի, Արմավիրի ուսուցիչների հետ ու բոլորը միանշանակ պնդում են, որ խոսքը պարտադրականի մասին է և ոչ թե կամովի փոխանցման:
-Այսինքն ի՞նչ է նշանակում պարտադրական:
-Այսինքն` մանկավարժների ստորագրմանն է ներկայացվել մի փաստաթուղթ, որը կոնկրետ Քարակերտում ինձ ասացին, որ ստորագրվել է դեռևս նոյեմբեր ամսին, որից հետո էլ փոխանցում արվել է, սպասում են հունվարի աշխատավարձին գործընթացը շարունակելու համար:
-Քանի որ այս աղմուկին, կրկնում եմ, ծանոթացա մամուլից, ապա և հետաքրքրվեցի, թե քանի դպրոցներն են մասնակցություն ունեցել … Պարզվեց, որ դեկտեմբերին մարզի կտրվածքով ընդամենը 14 դպրոց է մասնակցություն ունեցել, այն էլ 30 տոկոսով: Հետո ի՞նչ է նշանակում կայուն, գիտակից մարդուն պարտադրել:
-Եթե մանկավարժին ստիպում են ստորագրել ինչ-որ թղթի տակ, այլապես տնօրենը հասկացնում է, որ խնդիրներ կունենա, կայունն ու գիտակիցը հետին պլան են մղվում…
-Չի կարող նման բան լինել, չեմ հավատում, որ ուսուցիչը… գուցե տնօրենը անտակտ ձևով է ներկայացրել խնդիրը, գուցե որևէ դպրոցի տնօրեն ուզում է, որ բոլորը մասնակցեն, բայց որ դա համատարած լինի նման բան ուղղակի լինել չի կարող:
-Ինչի՞ն են ուղղվելու հիմնադրամի այդ գումարները:
-Արմավիր մարզի մշակութային կյանքին, դպրոցներին` ամեն ինչին: Օրինակ, հիմա գնալու ենք Լոռի էքսպո-ցուցահանդեսով , Արտաշատում ենք եղել արդեն, դպրոցներում են մշակութային միջոցառումներ լինում: Մարզպետարանի բյուջեին որոշ բաներով հիմնադրամը կարողանում է օգնել: Քանի որ նման բան կա, որոշեցինք մենք էլ ունենանք: Բայց նորից եմ կրկնում` պարտադրանքի իրավունք չկա, դա հակաօրինական է, հակասահմանադրական է, ինչպե՞ս կարող է որևէ տնօրեն այդքանը չգիտակցի ու ստիպի: Բացի այս շատ դեպքերում իսկապես հանձնարարականները տեղ չեն հասնում, ինչպե՞ս այդպես պատահեց, որ այս հարցում բոլորն այդպես համախմբված արեցին… Ես նման բան չեմ հիշում , անգամ աշակերտների թվի հավաքագրումը չի կարող մի տողով գնալ, ինչպե՞ս ստացվեց, որ բոլորն արեցին:
-Տիկին Սայաջյան, սակայն շրջանառվող լուրերին զուգահեռ տարածվեցին նաև խոսակցություններ, որ դպրոցի տնօրենները հիմա էլ արգելել են ընդհանրապես խոսել այդ մասին և հերքել նման փոխանցումների փաստը և ժամանակավորապես սառեցնել գործընթացը…
-Ես ինքս ոչ նման հրահանգ եմ տվել, որ պարտադիր հավաքագրում լինի, ոչ էլ հրահանգել եմ, որ գործընթացը դադարեցվի: Նման բան չի եղել ու չի էլ կարող լինել: Հո «չարի վերջի» աղվեսները չե՞ն, ո՞ր տնօրենն է խելքը թռցրել:
-Եթե Դուք պնդում եք, որ չեն պարտադրում ստորագրել և ընդամենը կամովի փոխանցումների մասին է, ստացվում է, որ գործ ունենք տնօրենների կամակատարության հե՞տ:
-Միանշանակ:
-Այդ դեպքում Դուք անելիք ունեք…
-Այո, իհարկե: Թեև, կրկնում եմ, ես կոնկրետ երեկ եմ իմացել այս խնդիրների մասին ու զրուցել մի քանի տնօրենների հետ, որոնք զարմացան, թե ինչպե՞ս կարող են նման բան պարտադրել, բայց մեկը, իհարկե, կարող է և անել: Բայց ես, իհարկե, իմ անելիքն ունեմ , նաև Մշակույթի վարչության հետ, որպեսզի կանխենք նման գործընթացները, թեև հիմնադրամի գաղափարը ինքնին կամովին է ենթադրում…