Յարոմիր Շտետինան առաջարկում է չեղյալ հայտարարել Խոջալուի մասին չեխ պատգամավորների բանաձևը
Չեխ սենատորը նամակ է հղել խորհրդարանի Պատգամավորների պալատի նախագահ Միրոսլավա Նեմցովային: Չեխիայի սենատի արտաքին հարաբերությունների, պաշտպանության ու անվտանգության հանձնաժողովի անդամ Յարոմիր Շտետինան խորհրդարանի նախագահ Միրոսլավա Նեմցովային ուղղված նամակում մտահոգություն է հայտնել Խոջալուի դեպքերի մասին փետրվարի 7ին այս հանձնախմբի ընդունած բանաձևի առնչությամբ։
«Օրեր» եվրոպական անկախ ամսագրի փոխանցմամբ, Շտետինան շեշտում է, որ այս բանաձևն ընդունվել է Չեխիայում Ադրբեջանի դեսպան Թահիր Թանղիզադեի հետ հանձնաժողովի նախագահ Դավիդ Վոնդրաժկայի հանդիպումից մի քանի օր անց։ Փաստաթղթում նշվում է, որ Խոջալուում հայկական զորամիավորումների կողմից դաժանորեն սպանվել են 613 անպաշտպան խաղաղ բնակիչներ։
«Այս պնդումը չի համապատասխանում իրականությանը, և ես կարծում եմ, որ Ադրբեջանի դեսպանը մոլորության մեջ է գցում արտաքին հարաբերությունների հանձնաժողովը։ Այն ժամանակ, երբ հայկական զորքերը գրավեցին Խոջալուն, ես արդեն մի քանի շաբաթ աշխատում էի Լեռնային Ղարաբաղում իբրև արտասահմանյան թղթակից և ողջ դրությանը շատ լավ տեղյակ էի։ Հայկական զորքերը գրավեցին Խոջալուն ու հարակից Ստեփանակերտի օդակայանը, իսկ մինչ հարձակումը հայտարարեցին, որ խաղաղ բնակչության համար միջանցք են թողնում դեպի ադրբեջանական Աղդամ բնակավայր։ Խոջալուի խաղաղ բնակչության մեծ մասն օգտագործել է այդ միջանցքը, որոշ մասը բռնվել ու տեղափոխվել են Ստեփանակերտ ու տեղավորվել մի դպրոցի շենքում, որտեղ էլ ես մի քանի անգամ հանդիպել եմ նրանց հետ (նրանց մեծ մասն ադրբեջանցիներ չէին, այլ` մեսխեթցի թուրքեր), իսկ ավելի ուշ ազատ են արձակվել: Մի քանի տասնյակ խաղաղ բնակիչների դաժան զանգվածային սպանությունը տեղի է ունեցել դեպի Աղդամ դուրս գալու ժամանակ՝ ադրբեջանական տարածքում, որը վերահսկվում էր ադրբեջանական զորքերի ու ռազմականացված ուժերի կողմից։ Ըստ հայկական տարբերակի և համաձայն այն ժամանակ իմ ստացած տեղեկությունների, շատ հավանական է, որ մեսխեթցի թուրքերին դաժանաբար սպանել են որոշ ոչ պետական ադրբեջանական հատուկ գրոհայինների կողմից։
Դա տեղի է ունեցել Ադրբեջանի նախագահ Մութալիբովի պաշտոնանկումից քիչ առաջ, ով էլ հայտարարեց, որ այս զանգվածային սպանության նպատակն իր իշխանության տապալումն էր՝ սեփական ժողովրդի անվտանգությունն ապահովել չկարողանալու մեղադրանքով» ,- գրում է Շտետինան նամակում։
Ըստ աղբյուրի, սենատորը խորհրդարանի նախագահին ուղղված նամակի վերջում ընդգծում է, որ արտաքին հարաբերությունների, պաշտպանության ու անվտանգության հանձնաժողովի բանաձևը չի համապատասխանում Հարավային Կովկասի նկատմամբ Չեխիայի հանրապետության հավասարակշռված և կոռեկտ հարաբերություններին և նպաստում է տարածաշրջանում լարվածության աճին։
«Քանի որ այս բանաձևը հիմնված է հակամարտ կողմերից մեկի միակողմանի և կեղծ տեղեկատվության վրա, այն դեպքում, երբ մյուս կողմը հնարավորություն չի ունեցել դրա հետ ծանոթանալ, առաջարկում եմ, տիկին նախագահ, որպեսզի արտաքին հարաբերությունների հանձնաժողովն այս բանաձևը չեղյալ հայտարարի», – գրել է Յարոմիր Շտետինան խորհրդարանի նախագահ Միրոսլավա Նեմցովային ուղղված նամակում։
Փետրվարի 7ին Չեխիայի արտաքին հարաբերությունների, պաշտպանության ու անվտանգության հանձնախումբը գրեթե գատնաբար քվեարկություն է անցկացրել, տեղյակ չպահելով հանձնաժողովի այն անդամներին, ովքեր կարող էին դեմ քվեարկել բանաձևին և ներկայացնել նաև հայկական կողմի տեսակետները։
Փաստաթուղթը դեռևս ուժի մեջ չէ, քանի որ այն դեռ չի ստորագրել հանձնաժողովի նախագահ Վոնդրաժկան։