«Երբեք չէի մտածել, որ կկրակեն ժողովրդի վրա». Մարտի 1-ը` հինգ տարի անց
2008-ի մարտիմեկյան իրադարձություններից հետո անցել է հինգ տարի, սակայն մինչ այժմ դեռևս չեն բացահատվել Երևանի կենտրոնում այդ ժամանակ մահացած տասը ՀՀ քաղաքացիների, այդ թվում` 1 զինծառայողի, 1 սպայի և 8 քաղաքացիական անձանց մահվան հանգամանքները: Զոհերի հարազատները իրավապահ մարմինների աշխատանքից դժգոհ, այնուամենայնիվ հույս են փայփայում, որ մի օր կբացահայտվի գործը:
2008-ի մարտի 1-ի տասը զոհերն են` Տիգրան Խաչատրյան, Զաքար Հովհաննիսյան, Գոռ Քլոյան, Հովհաննես Հովհաննիսյան, Դավիթ Պետրոսյան, Արմեն Ֆարմանյան, Սամվել Հարությունյան, Տիգրան Աբգարյան (զինծառայող), Գրիգոր Գևորգյան, Համլետ Թադևոսյան (ոստիկանության ծառայող):
«Չերյոմուխա 7» զինատեսակից մահացած Գոռ Քլոյանի հայրը` Սարգիս Քլոյանը այսօր Սուրբ Սարգիս եկեղեցում որդու հոգու հանգստության համար մոմ կվառի, այնուհետև կմասնակցի Մյասնիկյանի հուշարձանի մոտ կայանալիք հիշատակի հավաքին: Իրավապահ մարմիններից հույսը կտրել է: «Նրանք հայտարարում են, թե քրեական գործը կասեցված չէ, բայց իրականում կասեցված է ոչ մեկ չի զբաղվում այդ գործով», -ասում է Սարգիս Քլոյանը: Նա համոզված է. «Այս իշխանությունների օրոք գործը երբեք չի բացահայտվի»:
Այն, որ իշխանությունները շահագրգռված չեն, որ «Մարտի 1»-ի գործը բացահայտվի, վստահ է նաև հատուկ միջոցի կիրառումից զոհված Տիգրան Խաչատրյանի մայրը` Ալլա Հովհաննիսյանը: «Մեր իշխանությունները ոչ թե երկակի, այլ տասակի ստանդարտներ են կիրառում. որտեղ պետք է, ասում են` գործը նախաքննության մեջ է, երբ պետք չէ արդեն պատմության դասագրքերում է հայտնվում: Ուղղակի զզվել ենք իշխանությունների էդ կապիկություններից, կուշտ ենք, ես չգիտեմ ինչ բառերով ասեմ, որ տեղ հասնի: Մենք հայ ենք ու քրիստոնյա. նրանք պետք է իրենց Աստծո առաջ պատասխան տան, ինչքա՞ն կարելի է կապիկություն անել, ինչքա՞ն կարելի է սեփական քաղաքացուն սպանել ու զոհվածի հարազատների վրա ծիծաղել», -հարցեր է հնչեցնում հուսահատ կինը:
Որդուն կորցրած կինը հինգ տարվա հեռվից հիշում է այդ օրը և ասում, որ ամենևին չեն պատկերացրել, թե նման դեպք տեղի կունենար: «Էդ օրերին որ լսում էի` վտանգավոր է, քաղաք մի իջեք, ես մտածում էի, որ ոստիկանները կարող են ընդամենը բռնեն երեխեքին, տանեն ոստիկանություն, երբեք չէի մտածել, որ կկրակեն ժողովրդի վրա», -ասում է տիկին Ալլան ու միևնույն ժամանակ ծիծաղելի համարում իրավապահ համակարգի գործունեությունն այդ ուղղությամբ:
«Շատ մեծ ամոթ է, որ չեն կարողանում հայտնաբերել իրական մեղավորներին», -ասում է նա:
Դեռևս 2011 թվականի ապրիլի 21-ին հրավիրված խորհրդակցությունում Հայաստանի նախագահ Սերժ Սարգասյանը ադրադարձել էր մարտյան դեպքերին ու հայտարարել, որ ակնկալում է «նոր թափ և ընդգծված ակտիվացում` նշված դեպքերի բացահայտման հարցում»: Այս հանձնարարությունից մի քանի ամիս հետո` արդեն տարեվերջին Հատուկ քննչական ծառայությունը հրապարակեց զեկույց: Երկրորդ քննության ընթացքում ընդհանուր առմամբ, այս գործով հարցաքննվել է շուրջ 4000 վկա, տուժող ճանաչվածների գերակշռող մասը իրավապահներ են` 220 ոստիկան և զինծառայող և 58 քաղաքացիական անձ: Մեղադրանք է առաջադրվել 152 հոգու, որոնց ճնշող մեծամասնությունը քաղաքացիական անձինք են: ՀՔԾ նոր քննության արդյունքում լույս տեսած 132 էջանոց զեկույցում դեպքերի ներկայացումը մնաց անփոփոխ` «զանգվածային անկարգություններ»:
Ըստ փաստաթղթի, իշխանության ներկայացուցիչ հանդիսացող ոստիկանության աշխատակիցների նկատմամբ կյանքի կամ առողջության համար ոչ վտանգավոր և վտանգավոր բռնություն գործադրելու համար դատի են տրվել Արման Շահինյանը, Մելիք Գրիգորյանը, ինչպես նաև Մուշեղ Սաղաթելյանը, Դավիթ Աղայանը, Մեսրոպ Զաքարյանը, Արմեն Ավագյանը, Սարգիս Պարունակյանը, Ռաջու Պետրոսյանը, ̧ավիթ Մաթևոսյանը, Ռուբեն Ոսկանյանը, Դավիթ Համբարձումյանը, Հովհաննես Ղազարյանը, Վարտգեզ Գասպարին, Դավիթ Առաքելյանը, Լևիկ Խաչատրյանը, Յաշա Մելքոնյանը, Սողոմոն Երիցյանը, Խաչիկ Գասպարյանը, Արամ Բարեղամյանը, Մասիս Այվազյանը, Սամվել Հարությունյանը, Տիգրան Բաղդասարյանը, Գրիշա Սիմոնյանը, Հրայր Փենինյանը, Աշոտ Մանուկյանը, Վարդգես Հայոցյանը, նրանց նկատմամբ կայացվել են մեղադրական դատավճիռներ:
Այս փաստաթղթի վերաբերյալ զոհերի հարազատների գնահականը բացասական է եղել և «Ազատություն» ռադիոկայանին տված հարցազրույցներից մեկում նրանք վրդովվել էին, որ իրենց որդիները այդ զեկույցում ներկայացվում են որպես «պոտենցիալ հանցագործներ»:
Լրահոս
Տեսանյութեր
ՈՒՂԻՂ. Մեկնարկեց ՍԴ նիստը, օրակարգում երկու միջազգային համաձայնագրի սահմանադրականության հարցերն են