Ձեր վստահելի աղբյուրը

Րաֆֆի Հովհաննիսյանը, թեև մի քանի շաբաթ առաջ վստահեցրել էր, որ հացադուլի չի դիմելու, սակայն երեկ կայացած հանրահավաքում դրժեց խոստումը: Հիշեցնեմ, որ փետրվարի 23-ին ռուսական «Լենտա.ռու» կայքին տված հարցազրույցում  «Ժառանգության» ղեկավարը մասնավորապես ասել էր. «Մենք չենք նստելու հրապարակում, մենք հացադուլ չենք անելու: Ես արդեն 15 օր հացադուլ արել եմ և այլևս չեմ պատրաստվում անել: Մենք գնալու ենք քաղաքից քաղաք, գյուղից գյուղ, և Հայաստանը վերադարձնելու ենք մեր մարդկանց»: Չնայած այս հայտարարությանը, Րաֆֆի Հովհաննիսյանը երեկ Ազատության հրապարակում անժամկետ հացադուլի նստեց:

Ինչո՞վ կարելի է բացատրել այս քայլը: Քայլ, որն անշուշտ ծրագրված չէր և կատարվել է պահի ազդեցության տակ (հակառակ դեպքում ընդամենը 20 օր առաջ նման սցենարը չէր ժխտվի):
Դրդապատճառների մասին կարելի է միայն ենթադրություններ անել` հաշվի առնելով այն իրողությունները, որոնք առկա են քաղաքական դաշտում:

Այն որ հացադուլը ծայրահեղ քայլ է և, ըստ էության, ուլտիմատում է, կարծես թե որևէ մեկը կասկածի տակ չի առնում: Նշանակում է, որ պարոն Հովհաննիսյանն այս քայլին ճարահատյալ է գնացել: Չունենալով որևէ բացատրություն այս քայլի համար, ստիպված ենք ենթադրել, որ այնուամենայնիվ սա իրականության զգացումը կորցնելու և ժամանակի սղության` ցայտնոտի պատճառով ոչ համարժեք վարքագիծ դրսևորելու արդյունք է:

Ինչումն է բանը: Այսօրվանից մեկնարկել է Երևանի ավագանու ընտրությունների գործընթացը: ԿԸՀ-ն արդեն իսկ բաց է առաջադրումներ ընդունելու համար: Սա իր հերթին նշանակում է, որ երկիրն այլևս ապրելու է քաղաքական այլ ռիթմի ու տրամաբանության մեջ, քան էր նախագահական ընտրությունների և դրանց հաջորդած շրջանում:

Նշված երկու իրավիճակների գլխավոր տարբերությունն այն է, որ փոխվում են դաշնակից-հակառակորդ դասավորումները: Այսպես, եթե նախագահական ընտրություններում «Բարգավաճ Հայաստանը», Հայ ազգային կոնգրեսը և ՀՅ Դաշնակցությունը Րաֆֆի Հովհաննիսյանի պոտենցիալ դաշնակիցներն էին և առնվազն դեմ չէին աշխատում, ապա առաջիկայում արդեն մասնավորապես ԲՀԿ-ն վեր է ածվում «Ժառանգության» թիվ մեկ հակառակորդի: Խնդիրը մեկն է` վերատիրանալ այն էլեկտորատին (հիմնականում` ընդդիմադիր և դժգոհ զանգվածին), որը 2012-ին ձայն տվեց ԲՀԿ-ին, իսկ 2013-ին` Րաֆֆի Հովհաննիսյանին:
Ըստ էության, այս էլեկտորատը բաժանելու խնդիրն էլ այն ջրբաժանն է, որ ԲՀԿ-ին ու «Ժառանգությանը» պոտենցիալ դաշնակցությունից վեր է ածում հակառակորդների:
Իհարկե, տարբերակ կա, որ այս ուժերը կարող են և համախմբվել: Սակայն համախմբման դեպքում նույնպես մրցակցությունը դոմինանտ է դառնալու (կապված այն խնդրի հետ, թե ով է գլխավորելու ցուցակը):
Հենց այս իրավիճակն էլ Րաֆֆի Հովհաննիսյանին ստիպում է արագ քայլեր ձեռնարկել, որոնք նոր կոնֆիգուրացիայի պայմաններում հնարավորություն կտա մնալ առանցքային խաղացող: Բայց որքանո՞վ են արդեն իսկ ձեռնարկված քայլերը ռելևանտ:

Ակնհայտ է, որ ուլտիմատիվ քայլերը որքան էլ համարձակ, նույնքան վտանգավոր են: Դրանք նեղացնում են մանևրի հնարավորությունները և փողոցի ակնկալիքների ճգնաժամի գալուստն էլ ավելի են արագացնում: Իսկ եթե հաշվի առնենք, որ այս պահին Րաֆֆի Հովհաննիսյանի հիմնական ռեսուրսը հենց փողոցն է, պարզ կդառնա, որ բավարարվելու որևէ շանս չունեցող ուլտիմատումներով ընդամենը արագանում է այդ միակ ռեսուրսի փոշիացումը:
Ինչ վերաբերում է ուլտիմատումի (նախագահի հրաժարականին) անիրատեսական լինելուն, ապա հիմնավորումները տարբեր են` սկսած իրավական հիմքերից, վերջացրած քաղաքական խաղի մյուս մասնակիցների արդեն իսկ հասկանալի մոտեցումներով: