Ձեր վստահելի աղբյուրը

ՀՀ Կոտայքի մարզի Գառնիի գյուղական համայնքի վարչական տարածքում գտնվող Ազատ գետի վրա միջնադարյան կամրջի շինարարական աշխատանքները ավարատված չեն. «նախարարության կողմից աշխատանքները կհամարվեն ավարտված 2012 թ. հունվարի 20-ի գիտամեթոդական խորհրդի որոշմամբ շարվածքի արտաքին մակերևույթի մշակման աշխատանքները սահմանված ժամկետում իրականացվելուց հետո»,- այսպիսին էր մշակույթի նախարարության պատասխանը մի խումբ բողոքող քաղաքացիների խնդրանքին` ներկայացնել կամջրի աշխատանքների ավարտման ընդունման ակտը և դրան հարակից տեղեկատվությունը, ինչպես նաև այն ընդունողների, ստուգողների անուններն ու պաշտոնները:

Այսօր մշակույթի նախարարության շենքի առջև մի խումբ քաղաքացիներ բողոքի ակցիա էին կազմակերպել` բողոքելով ու ահազանգելով, որ «Գառնու 11-րդ դարի հայտնի կամուրջը ամբողջությամբ ապականվել է` ամրացման անվան տակ, որի ամբողջ պատասխանատվությունը կրում է ՀՀ Մշակույթի նախարարությունը»:
Նրանք մարտի 11-ին մշակույթի նախարար Հասմիկ Պողոսյանին հասեագրված նամակ-հարցումում էին հանձնել նախարարության` ակնկալելով այսօր ստանալ դրա պատասխանը:

Նախարարության պատասխանում նշված է. «Գառնիի կամուրջը թվագրվում է 11-13-րդ դարերով: Իր գոյության ընթացքում այն մի քանի անգամ նորոգվել է և կրել փոփոխություններ: 1679 թ. Գառնու երկրաշարժի ժամանակ կամուրջը փլուզվել և վերականգնվել է` վերին նիշերի և կամարակապի շառավղային չափի փոփոխմամբ: 1950-ական թվականներին սելավի պատճառած ավերածություններից հետո պահպանված կամարաշարը լրացվել է կոպտատաշ խամքարով և կավահողային շաղախով շարված կողապատերով:
Հաշվի առնելով կամրջի ինտեսիվ /հետիոտն/ օգտագործման և խիստ վթարային լինելու հանգամանքը՝ 2006 թվականին կազմվել է կամրջի վերականգնման նախագիծը, որը քննարկվել և հավանության է արժանացել ՀՀ մշակույթի նախարարության գիտամեթոդական խորհրդի նույն թվականի հուլիսի 11-ի N 6 նիստում: Նախագծանախահաշվային փաստաթղթերը կազմվել են «Կոտայքնախագիծ» ՍՊԸ կողմից, որը հուշարձանների վերականգնման ոլորտում ունի փորձ և համալրված է համապատասխան մասնագետներով:
2010 թվականին պետական բյուջեի միջոցներով և հաստատված նախագծով կատարվել են կամրջի հյուսիսային կողմի արևմտյան` փլուզման եզրին կանգնած պատի մասնակի վերականգնման աշխատանքներ: Նախատեսված աշխատանքների շարունակությունն ապահովելու նպատակով 2011 թվականին հարցը կրկին դրվել է նախարարության գիտամեթոդական խորհրդի նիստի օրակարգում, քննարկվել և որոշվել է. «ստեղծել աշխատանքային խումբ, ուսումնասիրել հարցը, վերանայել բոլոր արխիվային նյութերը և ներկայացնել առաջարկություն»: 2012 թվականի հունվարի 20-ի նախարարության գիտամեթոդական խորհրդի N 1 նիստում քննարկվել է կամրջի վերականգնման և ամրակայման նախագծում փոփոխություններ և լրացումներ կատարելու հարցը` հիմք ընդունելով ճարտարապետ Ալբերտ Բալասանյանի կողմից 1945 թվականին կատարված արխիվային չափագրությունները և ճարտարապետության դոկտոր, պրոֆեսոր Վարազդատ Հարությունյանի «Միջնադարյան Հայաստանի քարավանատներն ու կամուրջները» գրքում «կամրջի կառուցվածքը իրականացված է … սրբատաշ տուֆով և կրաշաղախով» նշումը: Խորհուրդը 11 կողմ և 4 դեմ քվեարկությամբ որոշում է կայացրել` առաջարկել նախագծող կազմակերպությանը վերանայել նախագիծը, մասնավորապես նշելով. «…կամրջի եզրապատերը վերականգնել կամարի պահպանված հին սրբատաշ քարերի տաշվածքի օրինակով …»:

ՀՀ մշակույթի նախարարությունը հուշարձանի վերականգնման և ամրակայման աշխատանքները ֆինանսավորելու նպատակով 2011 թվականին ԱՄՆ դեսպանների մշակութային հիմնադրամին է ներկայացրել համապատասխան ծրագիր, որն արժանացել է հավանության: Այնուհետև Հայաստանում ԱՄՆ դեսպանատան հետ կնքվել է համագործակցության հուշագիր:
Նախարարության 2012 թ. մարտի 30-ի N 01/14.1/1315-12 գրությամբ «Պատմամշակութային արգելոց-թանգարանների և պատմական միջավայրի պահպանության ծառայություն» ՊՈԱԿ-ին են տրամադրվելգիտամեթոդական խորհրդի 20.01.2012 թ. N 1 նիստի որոշման հիման վրա լրամշակված և սահմանված կարգով փորձաքննված ու համաձայնեցված նախագծային փաստաթղթերը:

Գնման ընթացակարգը սկսելու նպատակով կազմվել են վերականգնման աշխատանքների իրականացման գնման հայտարարության և հրավերի տեքստերը, որոնք քննարկվել և հաստատվել են ՊՈԱԿ-ի տնօրենի հրամանով ստեղծված հայտերը գնահատող հանձնաժողովի` 2012 թ. ապրիլի 4-ին կայացած նիստում, ինչպես նաև ԱՄՆ-ի դեսպանատան` ծրագրի պատասխանատու աշխատակիցների կողմից: Նյութերն ուղարկվել են ՀՀ ֆինանսների նախարարություն և 2012 թ. ապրիլի 12-ին տեղադրվել www.gnumner.am ինտերնետային հասցեում: Հիմք ընդունելով «Գնումների մասին» ՀՀ օրենքի դրույթները` հայտարարության և հրավերի տեքստերը /հրավերում ներառվել են աշխատանքների կատարման համարանհրաժեշտ պայմաններ` նմանատիպ գործունեության համապատասխանությունը, մասնագիտական փորձառությունը, տեխնիկական և ֆինանսական միջոցները, աշխատանքային ռեսուրսներըև այլն/ գնումների պաշտոնական տեղեկագրում հրապարակվել են 2012 թ. ապրիլի 12-ին: Օրենքով սահմանված 40-րդ օրացուցային օրը` 2012 թ. մայիսի 21-ին՝ ժամը 14:00-ին, «Պատմամշակութային արգելոց-թանգարանների և պատմական միջավայրի պահպանության ծառայություն» ՊՈԱԿ-ի վարչական շենքում տեղի է ունեցել ՀՀ Կոտայքի մարզի Գառնի համայնքի վարչական տարածքում գտնվող միջնադարյան «Կամուրջ» հուշարձանի վերականգնման և ամրակայման աշխատանքների գնման նպատակով հայտարարված բաց ընթացակարգի հայտերի բացման նիստը:

Հայտ են ներկայացրել չորս կազմակերպություններ` «Բուրգ-999», «Մ. Լամբարյան», «Տիգրան-Ավիկ», «Դանիել» ՍՊԸ-ները: «ՊՄԱԹ ՊՄՊ ԲԸԱՇՁԲ 12/01» ծածկագրով բաց ընթացակարգի գնահատող հանձնաժողովի որոշմամբ առաջին տեղ զբաղեցնող մասնակից է ճանաչվել «Տիգրան-Ավիկ» ՍՊԸ-ն՝ որպես սահմանված պահանջներին համապատասխան և նվազագույն գնային առաջարկ ներկայացրած մասնակից: Երկրորդ տեղ է զբաղեցրել «Բուրգ-999», երրորդ տեղ` «Մ. Լամբարյան», չորրորդ տեղ` «Դանիել» ՍՊԸ-ները:

2012 թ. հունիսի 25-ին «Պատմամշակութային արգելոց-թանգարանների և պատմական միջավայրի պահպանության ծառայություն» ՊՈԱԿ-ի և «Տիգրան-Ավիկ» ՍՊԸ-ի միջև կնքվել է ՀՀ Կոտայքի մարզի Գառնի համայնքի վարչական տարածքում գտնվող միջնադարյան «Կամուրջ» հուշարձանի վերականգնման և ամրակայման աշխատանքների գնման պայմանագիր: Պայմանագրով աշխատանքների կատարման ժամկետ է սահմանվել 2012 թ. նոյեմբերի 20-ը, որը համապատասխան համաձայնագրով երկարացվել է մինչև 2013 թվականի հունվարի 31-ը: Պայմանագրի գինը կազմում է 33423368 /երեսուներեք միլիոն չորս հարյուր քսաներեք հազար երեք հարյուր վաթսունութ/ դրամ, որը համաձայնագրով նախատեսված ծրագրի արժեքից պակաս է 11237000 /տասնմեկ միլիոն երկու հարյուր երեսունյոթ հազար/ դրամով:Պայմանագրի առարկան ՀՀ Կոտայքի մարզի Գառնի համայնքի վարչական տարածքում գտնվող միջնադարյան «Կամուրջ» հուշարձանի վերականգնման և ամրակայման աշխատանքների իրականացումն է /դրանում ներառված չեն շարվածքի արտաքին մակերևույթի մշակման աշխատանքները/:
«Կամուրջ» հուշարձանի վերականգնման թույլտվություն ստանալու համար նախագծի հեղինակ Ռ. Դավթյանի և մրցութային կարգով համապատասխան լիցենզիա ունեցող «Էդիկ Կարախանյան և ընկերներ» ՍՊԸ-ի հետ կնքվել են համապատասխանաբար հեղինակային և տեխնիկական հսկողության պայմանագրեր:

Աշխատանքները մեկնարկել են սահմանված ժամկետում. 1-ին փուլում դրանք իրականացվել են պատշաճ մակարդակով: Աշխատանքների կատարման 2-րդ փուլում ի հայտ եկած նոր տվյալների հիման վրա կամրջի նիշերի փոփոխության հետևանքով անհրաժեշտություն է առաջացել փոփոխել նաև կամրջի եզրապատերի նկարվածքը: ՊՈԱԿ-ի կողմից նախարարության համաձայնությանն է ներկայացվել կամրջի վերականգնման նախագծի լրամշակված նախագծային առաջադրանքն ու փորձաքննված աշխատանքային նախագիծը, որը համաձայնեցվել և հանձնվել է ՊՈԱԿ-ին՝ վերականգնման աշխատանքները շարունակելու համար:
Կապալառու կազմակերպության կողմից «Կամուրջ» հուշարձանի վերականգնման և ամրակայման աշխատանքներն իրականացվել են սահմանված ժամկետում և համապատասխան համաձայնեցված նախագծին /առկա են տեխնիկական և հեղինակային հսկողության ակտերը/:
Միևնույն ժամանակ, նախարարության կողմից աշխատանքները կհամարվեն ավարտված 2012 թ. հունվարի 20-ի գիտամեթոդական խորհրդի որոշմամբ շարվածքի արտաքին մակերևույթի մշակմանաշխատանքները սահմանված ժամկետում իրականացվելուց հետո»:

Նախորդող նորություն` 11-րդ դարի Գառնու կամուրջը կորցրել է իր նախնական տեսքը… Ժամանակն է «մեղավոր»