Ադրբեջանցիների քաղաքական շահարկումները Եվրանեսթ ԽՎ-ում. Հիմա էլ Լիտվա-ԼՂ խմբի վերաբերյալ
Մարտի 19-20-ին Բրյուսելում տեղի է ունեցել Արևելյան գործընկերության Եվրանեսթ ԽՎ-ի Սոցիալական, կրթության, մշակույթի և քաղաքացիական հասարակության հարցերի մշտական հանձնաժողովի նիստը, որի աշխատանքները զերծ չեն մնացել Ադրբեջանի կողմից քաղաքական շահարկումներից:
ԱԺ Արտաքին կապերի մշտական հանձնաժողովից տեղեկացնում են, որ նիստին մասնակցել են ԵԽ, Հայաստանի, Ուկրաինայի, Մոլդովայի և Ադրբեջանի խորհրդարանների պատգամավորներ: Չնայած ադրբեջանցի պատգամավորի արտահայտած դժգոհությանը, հանձնաժաղովը քվերակությամբ հաստատել է Բաքվում տեղի ունեցած նախորդ նիստի սղագրությունը, որում ավելացվել է նաև մշտական հանձնաժողովի նախագահ Արտակ Զաքարյանի կողմից ելույթում հնչեցված այն միտքը, որ Լեռնային Ղարաբաղը ոչ իրավականորեն, և ոչ էլ պատմական տեսանկյունից երբեք չի եղել ադրբեջանական տարածք:
Հանձնաժողովի նիստի ընթացքում քննարկվել է «Արևելյան գործընկերության երկրներում աղքատության և սոցիալական անհավասարության դեմ պայքարը» զեկույցը, որը պետք է ընդունվի Վեհաժողովի կողմից մայիսի 27-29-ը Բրյուսելում կայանալիք լիագումար նիստի ընթացքում: Զեկույցի համահեղինակներն են հանդիսանում Եվրանեսթի ԽՎ-ի Սոցիալական հարցերի հանձնաժողովի անդամ, ԱԺ պատգամավոր, մարդու իրավունքների ու հանրային հարցերի հանձնաժողովի նախագահ Էլինար Վարդանյանը և Եվրոպական Խորհրդարանիանդամ, ԵԺԿ-ական Էլիզաբետա Կատարժինա Լուկաշիևսկան: ԽՎ անդամ պատգամավորները հանդես են եկել զեկույցում լրացումներ կատարելու առաջարկություններով, մասնավորապես ադրբեջանցի պատգամավոր Ազայ Գուլիևն անդրադառնալով զեկույցի այն կետերին, որոնք ներառում են «փակ սահմաններ» արտահայտությունը` նշել է, որ նախևառաջ պետք է հասկանալ պատճառը, թե ինչու են սահմանները փակ: Ըստ նրա` պատճառը Հայաստանի կողմից որոշ տարածքների «օկուպացումն է»:
Արձագանքելով ադրբեջանցի պատգամավորի ելույթին` Արտակ Զաքարյանն ընդգծել է, որ զեկույցի նախագծում նշված փակ սահմանների արտահայտությունը նախևառաջ վերաբերում է Հայաստանի և Թուրքիայի միջև սահմանին, որը համարվում է Եվրոպայում միակ փակ սահմանը.
«Այսօր խելամիտ չէ խոսել երկու երկրների միջև սահմանների բացման մասին, երբ Ադրբեջանը շարունակաբար խախտում է հրադադարի ռեժիմը` գնդակոծելով հայկական բոլոր սահամնային բնակավայրերը, երբ ունենք ոչ պատերազմական, բայց նաև ոչ խաղաղ պայմաններ: Հետևաբար զեկույցն ի նկատի ունի Եվրոպական ողջ տարածաշրջանում միակ փակ սահմանը` Հայաստանի և Թուրքիայի միջև սահմանը»,- հավելել է ԱԺ պատգամավորն ու հանձնաժողովի համանախագահը:
Իր հերթին զեկույցի համահեղինակ, ԵԽ պատգամավոր Լուկաշիևսկան անդրադառնալով ադրբեջանցի պատգամավոր ելույթին նշել է, որ զեկույցում առավելապես ընդգրկված են սոցիալական խնդիրներ և պետք չէ այն անհարկի քաղաքականացնել:
Նիստի օրակարգում էր նաև Արևելյան գործընկերության երկրներում քաղաքացիական հասարակության դերի ամրապնդմանը վերաբերող քննարկում, որի շրջանակում Ա.Զաքարյանը անդրադարձել է քաղաքացիական հասարակության շրջանակում ԵՄ-ի կողմից նախաձեռնված Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության խաղաղ կարգավորման համար Եվրոպական Գործընկերություն ծրագրին` հարց ուղղելով ծրագրի շրջանակներում նախատեսված միջոցառումների, արձանագրված ձեռքբերումների և ֆինանսական հատկացումների վերաբերյալ: Ա.Զաքարյանը հետաքրքրվել է, թե ինչպես ՀՀ, ԼեռնայինՂարաբաղի, Ադրբեջանի և Եվրանեսթ ԽՎ-ի պատգամավորները կարող են աջակցել այս ծրագրին: Ձեռք է բերվել պայմանավորվածություն, որ Եվրոպական հանձնաժողովը գրավոր կերպով կպատասխանի հայկական պատվիրակության հարցին:
Եվս մեկ հարցում է Ադրբեջանի պատգամավոր Ա. Գուլիևը աչքի ընկել, այն է` հայտարարել, որ Լիտվա-Լեռնային Ղարաբաղ պատգամավորական բարեկամության խմբի ստեղծումը, իր մեկնաբանմամբ, անսպասելի և անընդունելի քայլ էր:
Արձագանքելով Գուլիևի հարցին Լիտվայի արտաքին գործերի փոխնախարար Վիտայուտաս Լեշկևիչիուսը նշել է ԵՄ-ի և Լիտվայի պաշտոնական դիրքորոշումը Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության վերաբերյալ` խնդիրը պետք է լուծվի բացառապես խաղաղ ճանապարհով` հիմնվելով գոյություն ունեցող ԵԱՀԿ ՄԽ բանակցային ձևաչափի վրա: Ինչ վերաբերում է Լիտվա-Լեռնային Ղարաբաղ բարեկամական խմբի ստեղծմանը` փոխնախարարը ընդծել է, որ իրավասու չէ մեկնաբանել իր երկրի խորհրդարանի գործողությունները:
Իր հերթին Ա. Զաքարյանը հորդորել է Եվրանեսթի հարթակը չօգտագործել շահարկումների համար և նշել, որ հակամարտություններին արվող ցանկացած անդրադարձ պետք է ամբողջովին դրսևորվի գործող ձևաչափերի շրջանակներին համահունչ` հաշվի առնելով միջազգային իրավունքի նորմերի ու սկզբունքների համահավասարությունը: Օգտվելով առիթից Զաքարյանը նաև շնորհակալություն է հայտնել լիտվացի պատգամավորներին համարձակ և արդարացի նախաձեռնության համար, նշելով, որ դա վկայությունն է այն բանի, որ լիտվայի խորհրդարանում գերակայում են ժողովրդավարական արժեքները ու մարդու հիմնարար իրավունքների ու ազատությունների նվիրվածությունը:
Լրահոս
Տեսանյութեր
Եթե Ադրբեջանը վստահ է, ինչո՞ւ է դատական գործընթացները դադարեցնելու մասին գաղափար առաջ քաշում