Ձեր վստահելի աղբյուրը

1992 թվականի ապրիլի 10-ին Ադրբեջանի զինված ուժերի կողմից ԼՂՀ Մարտունու շրջանի Մարաղա գյուղի բնակչության նկատմամբ իրականացված վայրագությունները ցեղասպանություն են և մարդու իրավունքի ուղղակի ոտնահարում: Այսօվա ասուլիսի ժամանակ 21տարի առաջ տեղի ունեցած ողբերգությունն այդպես բնութագրեց ԵՊՀ Պատմության ֆակուլտետի դեկան Էդիկ Մինասյանը:

Նա հիշեցրեց, որ ադրբեջանական կանոնավոր բանակի կողմից գյուղն ամբողջությամբ հրկիզվեց, սպանվեց 57 մարդ, գերեվարվեց 53 խաղաղ բնակիչ: «Նույնը տեղի ունեցավ մայիսի 10-ին,երբ կանոնավոր բանակի կողմից գերեվարվեցին ևս 13 խաղաղ բնակիչ: Նման սցենար եղավ նաև Լենինավանում և Մարգուշավանում», - հավելեց նա:

Բանախոսը հիշեցրեց, որ կան բազմաթիվ տեսանյութեր և փաստագրական այլ նյութեր, հարցը բարձրաձայնվել է Մեծ Բրիտանիայի լորդերի պալատի փոխխոսնակ Քերոլայն Քոքսը: Նա շեշտեց, որ բոլոր փաստերն ապացուցում են Մարաղայի բնակչության նկատմամբ բռնությունները նույնիսկ մահից հետո, որը գերիների և խաղաղ բնակչության վերաբերյալ բոլոր գործող կոնվենցիաների խախտում է, մասնավորապես՝1949 թվականի Ժենևյան կոնվենցիայի:

Այդ մասին, պատմաբանի հիշեցմամբ՝ 1992 թվականին բարձրաձայնել է ԼՂՀ Գերագույն խորհուրդը՝ դիմելով միջազգային բոլոր ատյաններին, գնահատելով դա որպես ցեղասպանություն:

«Երբ ուսումնասիրում ես փաստագրական նյութը՝ կատարվել է հատուկ վանդալիզմ՝ ծերերի, կանանց և երեխաների նկատմամբ բռնարարքներ, խոշտանգումներ՝ միջնադարի բարբարոսների մեթոդների կիրառմամբ՝ ձեռքերի, ոտքերի վնասներով, կկտանքներով: Այդ բարբարոսական մեթոդները յուրահատուկ են ադրբեջանական զինված ուժերին: Սա խարան է ադրբեջանական զինված ուժերի դեմքին», - ասաց Է.Մինասյանը:

Ըստ պատմաբանի՝ պետք է  համակարգված համալիր միջոցառումներ արվեն ՀՀ պետական և ոչ պետական բոլոր մարմինների կողմից՝ միջազգայնորեն դատապարտմանը հասնելու ուղղությամբ, մանավանդ Հայոց ցեղասպանության 100-ամյակի միջոցառումների շրջանակներում:

Իր հերթին Միջազգային ու համեմատական իրավունքի կենտրոնի տնօրեն Տարոն Սիմոնյանը նշեց, որ միջազգային դատական ատյաններ դիմելու որոշ դժվարություններ առաջացնում է այն փաստը, որ Ադրբեջանը չի վավերացրել հումանիտար մի շարք կոնվենցիաներ, իսկ եթե վավերացրել է, ապա ոչ ամբողջությամբ: Այնուամենայնիվ, համաձայնելով Է.Մինասյանի հետ, նա շեշտեց, որ հարկավոր է համալիր մոտեցում: Ըստ իրավաբանի՝ հարկավոր է որպես հիմնաքար ընդունել Ցեղասպանության մասին ՄԱԿ-ի կոնվենցիան և միջազգային տարբեր կառույցներում բարձրաձայնել Ադրբեջանին պատասխանատվության ենթարկելու պահանջի մասին:

Նրա խոսքով՝ ԼՂՀ Գերագույն խորհրդի հայտարարությունը մնում է միայն կոչ, և հարկավոր է, որ արդեն հստակ և միջազգային իրավունքին համապատասխան քայլեր ձեռնարկվեն հենց Հայաստանի Հանրապետության կողմից, որպես միջազգային իրավունքի սուբյեկտ: